Nic dwa razy się nie zdarza… i
Tyle wiemy o sobie, ile nas sprawdzono. Któż z nas choć raz w życiu nie cytował tych dwóch pięknych zdań? Ich autorka,
Wisława Szymborska, a właściwie Maria Wisława Szymborska przyszła na świat 2 lipca 1923 r. w folwarku Prowent pod Kórnikiem (niedaleko Poznania).
Krakowskie życie Wisławy Szymborskiej
Gdy miała kilka lat, jej rodzina przeniosła się do Krakowa. Tam Wisława pisała swoje pierwsze wiersze. Maturę zrobiła w 1941 r., przygotowując się do niej na tajnych kompletach. Dwa lata później, by uniknąć wywiezienia na roboty do Niemiec, rozpoczęła pracę jako urzędniczka na kolei .Zadebiutowała w Dzienniku Krakowskim wierszem
Szukam słowa, opublikowanym w 1945 r. Jak wskazuje tytuł, poezję uważała za sztukę poszukiwania odpowiednich wyrazów, robotę bardzo trudną i żmudną. Studiowała polonistykę, następnie przeniosła się na socjologię, ale studiów, ze względu na kiepską sytuację materialną, nie ukończyła. W 1948 roku
Wisława Szymborska wyszła za mąż. Jej wybrankiem został również literat, Adam Włodek. Po 6 latach rozwiodła się, a od 1967 r. związana była z pisarzem
Kornelem Filipowiczem (do jego śmierci w 1990 r.). W czasie PRL współpracowała z paryską Kulturą. W latach 1945-1966 należała do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Przyszła noblistka udzielała się w literackim życiu Krakowa. W latach 1953-1966 kierowała działem poezji w Życiu Literackim. Od 1983 r. współpracowała z Tygodnikiem Powszechnym, od 1988 r. należała do Pen Clubu, a od 2001 r. była honorową członkinią Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury.
Wisława Szymborska wiersze
Woody Allen powiedział o niej: J
estem jej wielkim wielbicielem. Przeczytałem wszystko, co napisała i czytam w kółko. Ja jestem uważany za dowcipnego i zabawnego człowieka, ale to jej dowcip góruje nad moim (…). Wisława Szymborska jest w stanie uchwycić najbardziej wzruszające momenty i smutek życia. A jednocześnie pozostać optymistką. Szymborska opublikowała ok. 350 wierszy. Ukazywały się w tomach, np.
Wołanie do Yeti (1957),
Sto pociech (1967),
Ludzie na moście (1986),
Koniec i początek (1993),
Wystarczy (2012) oraz zbiorach wierszy. Noblistka pisała też felietony i eseje oraz była tłumaczką. Za swoją twórczość
Wisława Szymborska wielokrotnie była nagradzana, np. Orderem Orła Białego, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi czy Nagrodą Fundacji im. Kościelskich. 3 października 1996 r. przyznano jej Nagrodę Nobla. W jej przemówieniu, gdy odbierała nagrodę, są fragmenty, które wywołują gęsią skórkę:
Natchnienie, czymkolwiek ono jest, rodzi się z bezustannego „nie wiem”; W języku poezji, gdzie każde słowo się waży, nic już zwyczajne i normalne nie jest. Żaden kamień i żadna nad nim chmura. Żaden dzień i żadna po nim noc. A nade wszystko żadne niczyje na tym świecie istnienie. I takie, które rodzą śmiech:
Podobno w przemówieniu pierwsze zdanie jest zawsze najtrudniejsze. A więc mam je już poza sobą… Tłumaczenia poezji Wisławy Szymborskiej na języki obce
Wisława Szymborska należy do najczęściej tłumaczonych polskich autorów – jej twórczość została przetłumaczona na 42 języki. Gdy mowa o wielkiej poetce, nie można pominąć jej uwielbienia dla Andrzeja Gołoty. Szymborska oglądała wszystkie walki tego boksera. Zbierała też pocztówki i rozmaite kiczowate pamiątki, którymi obdarowywała przyjaciół podczas organizowanych u siebie w domu loterii. Wiersze pisała na maszynie. Zajadała się skrzydełkami kurczaka z KFC. Jej ulubionym serialem była Niewolnica Isaura. Nałogowo paliła papierosy. Zmarła na raka płuc w 2012 roku.
