81:1. Opowieści z Wysp Owczych (twarda)

ro­nie. Jej przed­sta­wi­cie­lem na Wy­spach Owczych był L?b­ner. To on kon­tro­lo­wał han­del, po­mna­ża­jąc przy oka­zji swój ma­ją­tek. 1 Fla­gę na­ro­do­wą (Mer­ki?) za­pro­jek­to­wa­li w Ko­pen­ha­dze fa­rer­scy stu­den­ci pra­wa - Jens Oli­ver Lis­berg, Ja­nus ?s­surs­son i Paul Dahl. Pierw­sza pre­zen­ta­cja mia­ła miej­sce w trak­cie wi­zy­ty Jen­sa Oli­ve­ra w ro­dzin­nym kra­ju, 22 czerw­ca 1919 roku, przy oka­zji ślu­bu w ko­ście­le 2 Stan na wrze­sień 2009 za przy­go­to­wy­wa­nym przez CIA The World Fact­bo­ok; dru­ga w Eu­ro­pie jest Tur­cja - 2,21. Pierw­sze miej­sce w ran­kin­gu świa­to­wym zaj­mu­je Ni­ger - 7,75 dzie­ci na jed­ną ko­bie­tę w wie­ku roz­rod­czym. 3 Do tej in­for­ma­cji do­tarł fa­rer­ski dzien­ni­karz Suni Mer­ki­ste­in. Hey­drich, póź­niej­szy zbrod­niarz na­zi­stow­ski i bli­ski współ­pra­cow­nik Hi­tle­ra, prze­by­wał na Wy­spach Owczych przez kil­ka dni 1923 roku jako mło­dy pod­cho­rą­ży nie­miec­kiej ma­ry­nar­ki wo­jen­nej. Za­ło­ga jego krą­żow­ni­ka Ber­lin ro­ze­gra­ła wów­czas w Tór­shavn mecz pił­kar­ski prze­ciw­ko lo­kal­nej dru­ży­nie. 4 Wil­liam He­ine­sen, Wy­spy Do­brej Na­dziei, tłum. An­drzej M. Ko­łacz­kow­ski, War­sza­wa 1974. Pierw­sza na­sza po­dróż na Wy­spy Owcze nie by­ła­by tak owoc­na, gdy­by nie ser­decz­na po­sta­wa An­drze­ja Stre­to­wi­cza, pol­skie­go pił­ka­rza FS Vágar (póź­niej 07 Ve­stur), na któ­re­go za­pro­sze­nie przy­le­cie­li­śmy. An­drzej, nie zna­jąc nas jesz­cze, za­pro­po­no­wał po wy­mia­nie trzech e-ma­ili: ,,Wpa­daj­cie na Wy­spy, ser­decz­nie za­pra­szam. Z noc­le­giem nie bę­dzie pro­ble­mu, prze­śpi­cie się u mnie". Przez na­stęp­ne ty­go­dnie ko­rzy­sta­li­śmy z jego wie­dzy i go­ścin­no­ści - oka­za­ły się bez­cen­ne. 5 Po prze­gra­nej woj­nie ze Szwe­cją, na mocy trak­ta­tu ki­loń­skie­go z 1814 roku, Da­nia zrze­kła się Nor­we­gii, za­cho­wu­jąc Wy­spy Owcze, Is­lan­dię i Gren­lan­dię. 6 Jo­na­than Wy­lie, The Fa­roe Is­lands. In­ter­pre­ta­tions of Hi­sto­ry, Le­xing­ton, Ken­tuc­ky 1987. 7 L. K. Schei, G. Mo­berg, The Fa­roe Is­lands, Edin­burgh 2003. 8 Frag­ment nie­pu­bli­ko­wa­nych dzien­ni­ków Edwar­de­sa za Jo­na­tha­nem Wy­liem, The Fa­roe Is­lands. In­ter­pre­ta­tions of Hi­sto­ry, Le­xing­ton, Ken­tuc­ky 1987, s. 150. 9 Hul­du­fólk - elfy opi­sy­wa­ne w mi­to­lo­gii nor­dyc­kiej, rze­ko­mo miesz­ka­ją­ce mię­dzy in­ny­mi pod po­tęż­nym ka­mie­niem w ma­lut­kiej osa­dzie Lam­bi na wy­spie Ey­stu­roy. Głaz leży w cen­tral­nym punk­cie por­tu, tuż przy po­chyl­ni do wo­do­wa­nia ło­dzi, i choć jest w tym miej­scu ab­so­lut­nie nie­prak­tycz­ny, nikt do­tych­czas nie od­wa­żył się go usu­nąć. Ist­nie­je bo­wiem prze­sąd, że nie­po­ko­je­nie el­fów mo­gło­by je roz­zło­ścić i ścią­gnąć na lu­dzi pa­smo nie­szczęść. 10 List Owczy (Sey­?a­braevi?) - wy­da­ny dwu­dzie­ste­go czwar­te­go czerw­ca 1298 roku przez nor­we­skie­go kró­la Ery­ka II, naj­star­szy ist­nie­ją­cy do­ku­ment za­pi­sa­ny w ję­zy­ku fa­rer­skim. List re­gu­lo­wał prze­pi­sy do­ty­czą­ce ho­dow­li owiec, po­lo­wa­nia na wie­lo­ry­by i użyt­ko­wa­nia zie­mi. Za­wie­rał wąt­ki spo­łecz­ne i go­spo­dar­cze. Jego ory­gi­nał znaj­du­je się w bi­blio­te­ce uni­wer­sy­te­tu w szwedz­kim Lund. 11 Ali­cja La­so­ta-Mo­ska­lew­ska w książ­ce Zwie­rzę­ta udo­mo­wio­ne w dzie­jach ludz­ko­ści pi­sze o po­nad czter­dzie­stu ga­tun­kach oswo­jo­nych przez czło­wie­ka. Na li­ście są mię­dzy in­ny­mi ge­par­dy, kor­mo­ra­ny, ra­ro­gi, ga­ja­le, ban­ten­gi, jaki, ło­sie, fret­ki, je­dwab­ni­ki, czy - uzna­wa­ne w śre­dnio­wiecz­nej Pol­sce za do­mo­we pta­ki stró­żu­ją­ce - żu­ra­wie. Au­tor­ka cy­tu­je tak­że Pa­mięt­ni­ki Jana Pa­ska, w któ­rych po­ja­wia­ją się oswo­jo­ne wy­dry. 12 Za­sa­da Sa­mo­sta­no­wie­nia - akt praw­ny re­gu­lu­ją­cy sto­sun­ki mię­dzy Da­nią a Wy­spa­mi Owczy­mi. Na jego mocy Wy­spy Owcze uzy­ska­ły czę­ścio­wą au­to­no­micz­ność. 13 Szkoc­ki au­tor po­rad­ni­ków, dwa spo­śród nich - 101 Things To Do Be­fo­re You Die i 101 Things To Do Be­fo­re Youre Old And Bo­ring - sta­ły się be­st­sel­le­ra­mi. 14 Cy­tat za: Schei, G. Mo­berg, The Fa­roe Is­lands. 15 Wil­liam He­ine­sen, Uskrzy­dlo­na ciem­ność, tłum. Ma­ria Kłos-Gwiz­dal­ska, w to­mie opo­wia­dań Za­cza­ro­wa­ne świa­tło, Po­znań 1970. 16 Fa­rer­ska Par­tia