After Year Zero

Opis produktu:

Książka dopowiadająca wątki wystawy After Year Zero, przygotowanej przez Annett Busch i Anselma Franke w 2013 roku w berlińskim Haus der Kulturen der Welt, a w 2015 rozbudowanej w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Jej temat to relacje między powojenną, wyzwalającą się z kolonializmu Afryką a Zachodem.

Tytułowy rok zero to rok 1955 i zorganizowana w indonezyjskim Bandungu Konferencja solidarności Azji i Afryki oraz początki Ruchu Państw Niezaangażowanych, ale latami zerowymi w tej opowieści są także rok zakończenia drugiej wojny, czy kolejne daty wyznaczające koniec kolonialnych zależności afrykańskich państw. Innym symbolem zestawiającym historię pierwszego i Trzeciego Świata jest kurtyna znana nam dobrze żelazna i ta kolorowa, jak określano głęboki podział między światem ludzi białych i kolorowych. Rok zero to także utopia nowego początku, odcięcia przeszłości co nigdy się nie udaje, a już zwłaszcza wtedy, gdy ta przeszłość jest tragiczna i naznaczona przemocą. Przeszłość zawsze zostawia ślad mówi Annett Busch. Interesowało nas napięcie między ambitnym planem budowania wszystkiego od nowa a potrzebą współpracy, między starymi i nowymi sojuszami zawiązywanymi po obu stronach kolorowej kurtyny.

Dla twórców wystawy i redaktorów książki jednym z kluczy do opowieści o powojennej Afryce i o jej zmieniającej się tożsamości są artystyczne i kulturalne czasopisma, które tę tożsamość budowały. Dla francuskojęzycznej Afryki były to założony w 1947 roku w Paryżu kwartalnik Presence Africaine, kluczowy dla panafrykanizmu oraz idei Negritude (pisali tu m.in. Aime Cesaire, Leopold Sedar Senghor, Albert Camus, Jean-Paul Sartre i Michel Leiris) czy marokańskie pismo Souffles, wydawane w Rabacie po francusku i arabsku (1966-1972), od początku lat 70. bardzo zaangażowane w sprawę palestyńską. Z kolei założony w 1957 ?Black Orpheus? był pierwszym anglojęzycznym afrykańskim pismem literackim, kluczowym dla kultury Nigerii (jeden z jego autorów to późniejszy noblista Wole Soyinka).

Jeszcze inny przykład to międzynarodowe lewicowe pismo Tricontinental, założone na Kubie w 1966 roku czy ważny dla afrykańskiej diaspory magazyn Transition, powstały w Ugandzie w 1961 roku, a 30 lat później reaktywowany w USA. Pismom tym teksty w książce poświęcają Denis Ekpo, Lotte Arndt, Clare Davies, Nida Ghouse i Bongani Madondo, który pisze także o muzyce popularnej. Afrykański jazz to temat autorów z RPA, Maxa Annasa i Gary`ego Minkleya, o czarnej elegancji i latach 80. w muzyce pisze natomiast krytyk i filmowiec z Zimbabwe, Charles Tonderai Mudede. Poeta, znawca jazzu i Black Radical Tradition, Fred Moten, tłumaczy, że historia się nie powtarza ale się rymuje. Poza esejami (wraz z programowym tekstem Anselma Franke i wychodzącym od senegalskiego filmu esejem Annett Busch), książka zawiera także krótkie prezentacje 19 artystów i grup artystycznych, wśród których są John Akomfrah, Kader Attia, Jihan El-Tahri, Kiluanji Kia Henda, Daniel Kojo Schrade czy Otolith Group (Kodwo Eschun i Anjalika Sagar).