Dobre rządy

a które otrzymali mandat. Dlatego jedną z pierwszych decyzji francuskiej Konstytuanty z 1789 r. było zakazanie mandatów imperatywnych. Bez tego niemożliwe by było zerwanie z pierwotną formułą Stanów Generalnych, przekreślono by także możliwość zmiany postaw reprezentantów w wyniku dyskusji. [11] Trzeba podkreślić, że nigdy nie postuluje się wyboru losowego w odniesieniu do stanowisk w aparacie wykonawczym. Powód jest prosty: losowanie jest ukierunkowane na przeciętność w sensie statystycznym i z tej racji jest jedną z możliwych procedur wyłaniania grupy reprezentatywnej dla danej populacji. Natomiast funkcje związane z rządzeniem wymagają a priori pewnych kompetencji, a zatem wyboru ukierunkowanego. Dlatego losowanie jest używane do wyłonienia ławy sędziowskiej złożonej z obywateli albo grupy wyrażającej opinie danego środowiska, przy czym sama procedura losowania może być uzależniona od cech populacji, z której wyłaniana jest grupa. [12] Ta fundamentalna kwestia jest omówiona szczegółowo w cz. III, rozdz. 1. [13] Taki jest teoretycznie cel głosowania: ,,Głosowanie - przypomina Bernard Manin - stanowi centralną instytucję rządów przedstawicielskich" (Principes du gouvernement représentatif, Paris: Calmann-Lévy, 1995, s. 18). [14] Także ze względu na to, że zawsze wybiera się wielu przedstawicieli, mających stanowić zgromadzenie. Do tej kwestii jeszcze wrócimy. [15] W związku z tym niektórzy mówią prowokacyjnie, że są ,,przeciwni wyborom" (patrz David Van Reybrouck, Contre les élections, Arles: Actes Sud, 2014). [16] Félicité Robert de Lamennais, Aux ouvriers, ,,Le Peuple constituant", [17] Patrz na ten temat Pierre Rosanvallon, La Société des égaux, Paris: Seuil, 2011. [18] Pierre Rosanvallon, Le Peuple introuvable. Histoire de la représentation démocratique en France, Paris: Gallimard, 1998, oraz Id., La Question syndicale. Histoire et avenir dune forme sociale, Paris: Calmann-Lévy, 1988. [19] Najbardziej przenikliwe opracowania poświęcone tej ważnej przemianie opublikował Peter Mair. Patrz Representative versus Responsible Government, Max Plank Institute for the Study of Societies, wrzesień 2009, oraz praca wydana pośmiertnie, Ruling the Void: The Hollowing of Western Democracy, London: Verso, 2013. W moim mniemaniu w tych ostatnich tekstach autor zradykalizował swoją pionierską teorię partii-kartelu, wypracowaną w latach 90. XX w. wraz z Richardem Katzem (Changing Models of Party Organization and Party Democracy: The Emergence of the Cartel Party, ,,Party Politics", 1995, t. 1, nr 1, s. 5-31). Empiryczną ocenę tej teorii przedstawia Les Syst?mes de partis dans les démocraties occidentales. Le mod?le du parti-cartel en question, red. Yohann Aucante, Alexandre Dézé, Paris: Presses de Sciences Po, 2008. [20] W ten sposób odradza się dawna, organiczna koncepcja przedstawicielstwa, lansowana przez francuskich rewolucjonistów czy Edmunda Burkea. Obecnie nie chodzi już jednak o wypracowywanie prawa w służbie narodu, lecz prawa w służbie władzy wykonawczej. [21] We Francji zjawisko to potęguje fakt, że klasa polityczna zasadniczo składa się z absolwentów tych samych renomowanych uczelni. [22] Chodzi mi o członków, których z partią łączą jedynie przekonania, a którym można przeciwstawić członków uczestniczących pośrednio lub bezpośrednio w systemie politycznym. [23] Pierre Rosanvallon, Parlament niewidocznych, tłum. Michał Mroziński, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2016. [24] Patrz [25] Przyjmijmy zresztą założenie, że wybory pozostają dla obywateli głównym, jeśli nie jedynym, aktem demokratycznej ekspresji. [26] W tym kontekście partie polityczne głównie stoją na straży pewnych prerogatyw parlamentarnych i przyczyniają się do wzrostu uznania praw opozycji, rzeczy z punktu widzenia demokracji bardzo pożądanej. [27] Doskonale objaśniają te zjawiska Isabelle Thireau i Hua Linshan, Les Ruses de la démocratie. Protester en Chine, Paris: Seuil, 2010. [28] Nie mówiąc o problemie masowych oszustw wyborczych, do jakich często dochodzi w takich przypadkach. [29] Pierre Rosanvallon, Le Sacre du citoyen. Histoire du suffrage universel en France, Paris: Gallimard, 1992. [30] Pierre Rosanvallon, Kontrdemokracja: polityka w dobie nieufności (2006), tłum. Agata Czarnacka, wprow. Leszek Koczanowicz, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, 2011. [31] Op. cit. [32] Pierre Rosanvallon, La Démocratie inachevée. Histoire de la souveraineté du peuple en France, Paris: Gallimard, 2000. [33] Pierre Rosanvallon, La Légitimité démocratique. Impartialité, réflexivité, proximité, Paris: Seuil, 2008. [34] Op. cit. WYDAWNICTWO AKADEMICKIE DIALOG Wydawnictwo Akademickie Dialog 00-112 Warszawa, ul. Bagno 3/218 tel.: 22 620 32 11, 22 654 01 49 e-mail: Odwiedź nas na Twitterze, YouTube, Facebooku! : Wydawnictwo Akademickie Dialog