Dom (twarda)

Opowieść refleksja. O stracie rodzica. O tym, że wraz ze śmiercią ojca kończy się pewna epoka. I o domu, który powstawał jako ucieleśnienie marzenia. Pytanie tylko - czyjego. I co z nim zrobić, gdy ogniwo spajające rodzeństwo zniknęło? Co postanowią dorosłe dzieci? Historia rozprawia się zarazem z przeszłością, jak i teraźniejszością. Z relacjami z ojcem, lecz również tymi między rodzeństwem. Delikatnie snuta opowieść. Pełna niedopowiedzeń. Aluzji. Słów rzuconych mimochodem. Zmusza czytelnika do skupienia uwagi, aby wychwycił wszelkie niuanse. Kreska porządna. Nie zyskała mojej szczególnej sympatii, ale również nie zniechęciła do lektury. Za to sposób prowadzenia narracji - urzekający. Sprawia, że aż się chce poszukać innych książek autora. Polecam.

Historia komiksu skupia się na trójce rodzeństwa (Vincent, Jose, Carla), którzy powracają do swojego rodzinnego domu rok po śmierci ojca. Krótki urlop planują oni wykorzystać do posprzątania tego miejsca. Każda godzina, a nawet minuta spędzona w domu wypełnia jednak ich serca i umysły wspomnieniami z dawnych lat. Każde z nich mocno przeżywa wspomnienia z tego okresu swojego życia. Staje się to również okazją do konfrontacji przeszłości z teraźniejszością, w której to zupełnie inaczej patrzą na świat, sami posiadając własne rodziny. Dzięki temu zaczynają oni rozumieć pewne decyzje ojca i doceniać jego starania o potrzymaniu tożsamości tego miejsca.

Roco w swoim dziele w świetny sposób prowadzi narrację, wykorzystując wszelkie zalety horyzontalnego układu komiksu. Do tego wszystkiego bawi się on linią czasu, umiejętnie mieszając wspomnienia bohaterów z przeszłości z teraźniejszymi ich problemami, czy oczekiwaniami. Pomimo tego, że głównymi postaciami jest tutaj wspomniana już trójka rodzeństwa, to jądrem całego dzieła jest zmarły ojciec, wokół którego toczy się cała opowieść. Jego namacalnym obliczem jest tutaj pozostawiony Dom, który jest miejscem masy pozytywnych i negatywnych wspomnień. Emocjonalność dzieła przejawia się więc w prawie każdym kadrze komiksu, mając mniejszy lub większy wpływ na czytelnika.

Pochłaniając kolejne strony albumu, mamy okazję widzieć jak powrót do domu pozwala bohaterom na zrozumienie znaczenia słowa Dom, dzięki czemu znacznie lepiej zaczynają oni również rozumieć samego ojca i jego decyzje. Przebywanie w tym miejscu niesie jednak ze sobą również masę negatywnych emocji. Połączenie sił w próbie naprawienia budynku powoduje ponowne wypłynięcie na pierwszy plan starych kłótni, różnych charakterów, niezakończonych nigdy sporów czy wzajemnego obwiniania się o pewne rzeczy. Najbardziej widoczne jest to w osobie jednego z braci, który opiekował się ojcem i musiał sam podjąć pewne bardzo istotne decyzje.

Rysunki Roco sprawiają, że odbiorca ląduje w świetnie przedstawionym miejscu akcji, w którym każdy nawet najdrobniejszy detal kadru, może mieć jakieś znaczenie dla ogółu fabuły. Jego prace potrafią oddawać emocjonalność opowieści, stając się ich idealnym uzupełnieniem. Duży wpływ na odbiór dzieła ma również wspomniany już horyzontalny układ komiksu. Autor bawi się układem niektórych kadrów, które nie zawsze czyta się w następującej po sobie kolejności. Nadaje więc to albumowi kolejnej dawki nietuzinkowości.

DOM DOBRY

?Dom? to kolejny prosty komiks. Prosty tytuł, proste ilustracje, treść też prosta. Znacie takich wiele, prawda? Jeśli tak, wiecie jak dużo z nich jest znakomitymi opowieściami, skrytymi pod płaszczykiem oczywistości i niepozorności. I dokładnie tak jest w tym wypadku, a ?Dom? okazuje się naprawdę znakomitą opowieścią o ludziach, miejscach i życiu. Czymś, co jest tak bliskie nam wszystkim, że z frazesu zmienia się w opowieść zostającą na długo w naszych sercach i umysłach.

Najpierw była śmierć, śmierć ojca, teraz, rok później dzieci zmarłego wraz ze swoimi rodzinami przybywają do rodzinnego domku letniskowego. Ma to być czas wspólnie spędzony, ale jednocześnie okazja do uprzątnięcia tego miejsca i przygotowania go do planowanej sprzedaży. Gdy jednak praca wre, śmieci są systematycznie wyrzucane, a naprawy dokonywane, wszyscy zaczynają przekonywać się, jak wiele wspomnień skrywa to miejsce. Czy sprzedanie domu stanie się równoznaczne z pozbyciem się wspomnień zarówno o tym miejscu, jak i samym ojcu?

Paco Roka, jeden z najważniejszych hiszpańskich twórców komiksowych, w ?Domu? zabiera nas na spotkanie rodzinne. Spotkanie pełne sentymentów, wspomnień, emocji i relacji międzyludzkich. Nie zawsze panuje tu szczęście, radość spotyka się z goryczą i zwodem. Uczucia bywają trudne, trzeba sobie z nimi poradzić, uporać się, przepracować. Sprzątanie domu staje się okazją do uporządkowania wewnętrznego i odkrycia w sobie rzeczy, których bohaterowie ? a co za tym idzie także i my ? nie zawsze są świadomi. Potrzeba impulsu, by to zmienić. Ale czy zmiany mogą być trwałe? I czy zaangażowani w to wszystko zechcą się zmienić i zaakceptować to, co było, jest i co dopiero nadejdzie?

?Dom? to komiks niespieszny. Nie ma tu szybkiej akcji, dynamicznych scen czy widowiskowych momentów. Jest fragment życia, które toczy się swoim rytmem, tak jak i rozmowy. Bohaterowie wikłają się w normalne, codzienne rzeczy, dom jak niemy świadek góruje nad tym wszystkim. Widziany wzajemne relacje, czynności znane każdemu z nas, obserwujemy to, wnikamy i szybko przekonujemy się, jak taka zwyczajność może być fascynująca i wciągająca. I zaczynamy zastanawiać się, myśleć, zadawać sobie pytania. I to właśnie stanowi o wartości ?Domu?.

Przy okazji album Roci jest też świetnie zilustrowany. Znów mamy prostotę, zwyczajność, a zarazem znakomitą czystą kreskę, świetne oddanie całej historii i wyśmienity klimat. Wszystko to razem wzięte składa się na komiks, który nie przypadkiem został wyróżniony nagrodą Eisnera dla najlepszego komiksu zagranicznego. Komiks dobry, nawet bardzo, pozostawiający po sobie przemyślenia i satysfakcję z przeżycia tej przygody. Wiele już było podobnych komiksów, wiele jeszcze będzie. Jeśli jednak będą trzymały zbliżoną do ?Domu? jakość, warto będzie po nie sięgać. A póki co cieszmy się dziełem Paco Roci, bo jest tego warte.