Dziadkowie (twarda)

Martin Caparrós argentyński dziennikarz i autor wielu znakomitych reportaży, w tym kultowego ?Głodu? tym razem odsłania przed czytelnikiem swoje własne korzenie. Losy dziadków, które sam próbuje zgłębić i poznać. Ich wybory i decyzje, determinowane trudnym okresem, w którym przyszło im żyć, sploty zdarzeń, które sprawiły, że w ich konsekwencji powstał on, Martin Caparrós.

Autor prowadzi nas poprzez dzieciństwo Wincentego, polskiego Żyda z Chełma i Antonia z Grenady, często zmieniającego miejsce zamieszkania przez wzgląd na pracę ojca. Od czasu, gdy biegają w krótkich spodenkach, przez czas, gdy trzeba je zmienić na długie, dorosnąć.

Ukazuje tło społeczne, polityczne i gospodarcze, w których dorastają i które kształtują ich poglądy i charaktery. Niespokojne i okrutne czasy zmuszają ich do podejmowania trudnych decyzji, do wyjazdu do Argentyny, gdzie ich losy się zetkną. Wincenty wyjechał, by przeżyć, Antonio przeżył, więc musiał wyjechać. Pierwszy zdołał uciec przed Zagładą, w której giną jego najbliżsi, drugi musi uciekać przed reżimem generała Franco.

Jak dalece jest to historia prawdziwa, a w jakim stopniu autor wykorzystał swą pisarską władzę? Z pewnością rzetelnie opiera się na faktach historycznych, które w dużej mierze odcisnęły się na życiu jego dziadków. W niektórych kwestiach, których siłą rzeczy nie mógł poznać, jak sam pisze pozwala sobie kształtować ich życie, pozwala sobie też, by nie rozumieć ich decyzji. Bo nie opowiada o tym kim byli, a kim są teraz dla niego. W jego wspomnieniach i wyobrażeniach. To on jest teraz miejscem, w którym mieszkają.

To lektura, która wymaga skupienia i wzmożonej uwagi ze względu na szybkie przeskoki pomiędzy historiami obu bohaterów. Taki zabieg pozwala jednak śledzić ich losy równolegle, wyszukiwać podobieństwa i różnice w ich życiorysach. Początkowo ten styl nie pozwalał mi na głębsze zaangażowanie, jednak po kilkudziesięciu stronach emocje same odnalazły nurt, którym zaczęły płynąć. To bardzo intymna opowieść, warta poznania.