Dzikość

że to kapitan Dave dla żartu klasnął w dłonie za moją głową. Zdumiewa mnie klarowność i siła tych sygnałów. Jeden. Dwa. Trzy, cztery, pięć. Nikt nie rozumie w pełni, jakie informacje są zakodowane w tych sygnałach. Oczywiście oprócz wielorybów. Matka, która dotąd spała, teraz wymienia kody z innym wielorybem. Przypomina to wzajemne nawoływanie się: ,,Jestem tutaj", mówi jeden. ,,A ja jestem tutaj", odpowiada drugi. Coś na kształt rozmowy. Zapewne zanurkował jakiś młody kaszalot, bo samica wita się ze zbliżającym się osobnikiem. Teraz nie ma wątpliwości, z matką pojawia się kolejna dorosła samica. Trzy walenie odpoczywają obok siebie na powierzchni, oddychając. Najmłodszy po prawej, największy po lewej. Po intensywnym wysiłku czas na głęboki relaks. Każdemu mocnemu, świadomemu wydechowi towarzyszy delikatna tęczowa mgiełka, rozwiewana bryzą. Dwa większe wieloryby zmieniają pozycję, by odpocząć w pionie. Po zaledwie kilku minutach snu mały wieloryb zaczyna uderzać ogonem w powierzchnię, tworząc potężne rozbryzgi. Nawet jego ogon jest wielki i silny. Wydaje się, że młody kaszalot chce, żeby coś się działo. Liczymy uderzenia: jest ich dwadzieścia jeden. ,,On mówi: <>", śmieje się Shane. W międzyczasie Shane nasłuchiwał dwóch innych wielorybów, które brzmiały, jakby były kilka kilometrów dalej. Zamilkły. Chwilę później kolejny wieloryb wynurza się z hukiem z oceanu jakieś trzysta metrów od nas i opada pod kątem, z lekko wygiętym grzbietem. Gdy jego ciało opada na wodę, wydaje się, że dla uzyskania maksymalnego efektu celowo uderza głową o powierzchnię morza. Przy drugim wyskoku kaszalot podrywa się w powietrze z szeroko otwartą szczęką, a woda wypływa mu z kącików pyska. Ten jedyny w swoim rodzaju widok natychmiast zapisuje się w mojej pamięci. Zwierzę schodzi nieco w dół, odwraca się w stronę światła, a następnie uderza z rozmachem swoim szerokim ogonem - moc tego ciosu wystarcza, aby wyrzucić całe jego ogromne ciało w powietrze. Wykonuje jeszcze cztery kolejne skoki, a jego siła i masa wprawiają nas w osłupienie. To samica; nazywa się Jocasta. Krawędzie ogonów kaszalotów są niezwykle nieregularne. Pokrywają je zadrapania i wyżłobienia - być może pamiątki po ukąszeniach rekinów lub orek karłowatych. Takie skaleczenia i rany goją się, lecz ślady pozostają na zawsze. Zestaw blizn po ranach, których życie nie szczędzi żadnemu wielorybowi, jest na tyle wyjątkowy, że pozwala zidentyfikować poszczególne osobniki. Jocasta ma na ogonie dwa muszelkowate znaki. Te wieloryby należą do niej, do Rodziny J. [1] L. V. Worthington, W. E. Schevill, Underwater Sounds Heard from Sperm Whales, ,,Nature" 1957, vol. 180, s. 291 [jeżeli nie podano inaczej, wszystkie cytaty w tłumaczeniu Andrzeja Wojtasika - przyp. red.]. [2] R. Ellis, The Great Sperm Whale, Kansas University Press, Lawrence 2011, s. 4. [3] Przepływem laminarnym określa się sytuację, w której - przy odpowiednio małej prędkości przepływu - ciecz przepływa w równoległych warstwach, bez zakłóceń między nimi [przyp. tłum]. [4] H. Whitehead, Sperm Whales. Social Evolution in the Ocean, University of Chicago Press, Chicago 2003, s. 123. [5] C. Oliveira, M. Wahlberg, M. A. Silva i in., Sperm Whale Codas May Encode Individuality as Well as Clan Identity, ,,Journal of the Acoustical Society of America" 2016, vol. 139, s. 2860-2869. [6] H. Whitehead, Voyage to the Whales, Chelsea Green, White River Junction, VT 1990, s. 151. RODZINY DWA Dalsza część dostępna w wersji pełnej Spis treści: Okładka Karta tytułowa PROLOG KRÓLESTWO PIERWSZE: WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE. KASZALOTY KRÓLESTWO DRUGIE: TWORZENIE PIĘKNA. ARY ŻÓŁTOSKRZYDŁE KRÓLESTWO TRZECIE: DROGA DO POKOJU PODZIĘKOWANIA O AUTORZE WYBRANA BIBLIOGRAFIA Karta redakcyjna Carl Safina, Dzikość. Jak kultury zwierzęce wychowują rodziny, tworzą piękno i osiągają pokój Tytuł oryginału: BECOMING WILD by Carl Safina Warszawa 2021 Copyright (C) 2020 by Carl Safina Copyright (C) 2021 for this edition by Wydawnictwo Krytyki Politycznej Wydanie I ISBN 978-83-66586-87-1 Tłumaczenie: Andrzej Wojtasik Redakcja: Sylwia Mieczkowska Korekta: Adam Wencel Projekt okładki: Sara Czyż Redaktor prowadzący: Jaś Kapela Supported by a grant from the Open Society Foundations. Książka ukazuje się przy wsparciu Open Society Foundations. Wydawnictwo Krytyki Politycznej ul. Jasna 10, lok. 3 00-013 Warszawa Książki Wydawnictwa Krytyki Politycznej dostępne są w redakcji Krytyki Politycznej (ul. Jasna 10, lok. 3, Warszawa), Świetlicy KP w Trójmieście (Nowe Ogrody 35, Gdańsk), Świetlicy KP w Cieszynie (al. Jana Łyska 3) oraz księgarni internetowej KP (), a także w dobrych księgarniach na terenie całej Polski. Na zlecenie Woblink plik przygotowała Katarzyna Rek