Gwiazdy nigdy nie gasną

Miałam tego nie czytać... Przerażająca sytuacja na świecie, dużo własnych problemów i stresu... To wszystko mówiło do mnie: nie dokładaj sobie takich emocji! Nie posłuchałam i... przeczytałam. Czytając płakałam, śmiałam się i... nadal nie mogę przestać myśleć o tej książce nawet parę dni po lekturze. "Gwiazdy nigdy nie gasną" to nie tylko historia pięknej przyjaźni, ale też opowieść o tym, co może się wydarzyć lada dzień. Agnieszka Zakrzewska pięknie opisała PRAWDZIWĄ historię. Włożyła w to rok pracy, ale zaowocowało to niezapomnianą lekturą o dwóch zagubionych dziewczynkach. Czułam się, jakbym znała obie dziewczyny i razem z nimi przeżywałam wszystko, przez co przeszły. Moment spotkania Anne i Hannah przez ogrodzenie w obozie i to, co działo się potem złamało mi serce. Ta książka jest teraz szczególnie potrzebna. Pamiętajmy, że wojna to ludzie i ich tragedie. Pomagajmy, bądźmy dla siebie dobrzy i walczmy o lepsze jutro.

"I nadal, póki słaby duch kołacze w mojej piersi, będę o tobie opowiadać innym. Te słowa i nasza historia zwyciężą nawet największą nienawiść i śmierć.
Głęboko w to wierzę i wiem na pewno, że ta opowieść zmieni was już na zawsze.
Po prostu jej posłuchajcie."

Zawsze wydawało mi się, że znam dużo słów. Mądrych, pocieszających, wspierających, określających ale dopiero po lekturze "Gwiazdy nigdy nie gasną" okazało się, że jednak tych słów brakuje. Że tak trudno jest znaleźć odpowiednie by opisać emocje i refleksje.

Anne Frank nie była mi postacią nieznaną. Jej dzienniki stoją u mnie na półce i nawet nie wiem skąd je mam. Czytałam fragmenty, czytałam całość ale chyba dopiero teraz tak naprawdę zobaczyłam, że za nimi kryje się nie ikona, nie symbol Holocaustu a zwykła nastolatka. Taka trochę uszczypliwa i złośliwa, dociekliwa, spostrzegawcza, mająca pragnienia i marzenia, taka, która chciała się zakochać i być kochaną.

Kiedy w III Rzeszy narasta agresja przeciwko Żydom rodzina Franków, Otto z żoną Edith i córkami Margot i Anne wyjeżdżają do Holandii. W kraju wolnym od nienawiści i represji wydawać by się mogło, że rodzina będzie wieść szczęśliwe i spokojne życie. W Amsterdamie przecież nie ma prześladowań.

W tym czasie Anne spotyka swoją równieśnicę, Hannah Goslar. Dziewczynki są jak ogień i woda, jak dzień i noc a mimo to nawiązuje się między nimi szczera przyjaźń. Anne jest żywiołowa, przebojowa, ciekawska, wydaje się być nieokiełznana i nieustraszona co bardzo imponuje nieśmiałej i niepewnej Hanneli.

"Zrozumiałam, że musimy próbować znaleźć szczęście w nas samych, a nie szukać go daleko, w świecie, który rządził się teraz prawami nazistów."

W 1940 roku Hitler wypowiada wojnę neutralnej Holandii. Dwa lata później rodzina Franków znika bez śladu a Hanneli z rodziną trafiają do obozu koncentracyjnego Bergen Belsen.

W miejscu, gdzie nawet trudno mieć nadzieję, bo życie zależy od kaprysu strażników, gdzie ludzkie życie się nie liczy, gdzie rodziny są rozdzielane nagle okazuje się, że przebija nikłe światełko. Tuż obok, za płotem, Hanneli odkrywa, że przebywa tam ktoś, kto jest jej najbliższy na świecie. Anne Frank także tu jest. Tak blisko a jednocześnie tak daleko.

Trudno się czyta książkę, kiedy zna się zakończenie. I mimo, że chciałoby się je zmienić to jednak nic nie możemy zrobić. Myślałam, że autorka napisze o śmierci, o zniszczeniu, o dramacie setek, tysięcy, milionów ludzi ale tak naprawdę to historia o życiu, przyjaźni, o pragnieniach. Anne Frank i Hanneli Goslar to nie ikony ale zwykłe nastolatki, które tak jak dzisiejsza młodzież miały plany i marzenia. Jednej z nich dane było przeżyć. Za każdym więc razem, kiedy Hanneli zadziera głowę do góry wypatrując najjaśniejszej gwiazdy w konstelacji Małej Niedźwiedzicy, Polaris, wie, że jej przyjaciółka Anne jest obok niej. Bo przecież gwiazdy nigdy nie gasną. Są wieczne tak jak przyjaźń i miłość.

Może zabrzmi to niefortunnie ale lubię książki, w których mogę przeczytać o II Wojnie Światowej. Musimy pamiętać o milionach ludzi, których dotknęła nienawiść, fanatyzm, rasizm, uprzedzenia. Którzy stali się ofiarami ze względu na swoje pochodzenie. Musimy pamiętać i głośno protestować wtedy, kiedy jeden człowiek, pełen nienawiści do innych chce ich prześladować.

Po przeczytaniu książki częściej zerkam w niebo szukając Polaris. W głowie kłębią się myśli czy udałoby się Anne wyruszyć w wielki świat. Czy tak jak chciała, zobaczyłaby jak najwięcej i jak najszybciej. Może już wtedy wiedziała, że nie ma za wiele czasu? Że była jak piękny motyl, który na tym świecie jest tylko na chwilę?

"Gwiazdy nigdy nie gasną" to historia o stratach ale także o miłości, przyjaźni i nadziei, którą zawsze trzeba mieć. To opowieść o niezwykłej odwadze i wielkich pragnieniach. To także opowieść o ludziach, takich jak pani Abrahams, którzy byli jak słoneczne promienie, przebijające się przez ciemne, burzowe niebo.

"Niech tylko ta cholerna wojna się skończy, to usłyszy o nas cały świat (...)"

Z przekonaniem mogę powiedzieć, że tak właśnie się stało Anne. Usłyszał o Was cały świat. Wasza przyjaźń przetrwała wojenną pożogę i trwa jak Polaris.

Gdy wszystko inne przemija, prawdziwa przyjaźń trwa.
Anne, Hannah - powinniśmy się od Was uczyć człowieczeństwa. Powinniśmy się od Was uczyć wierności, radości z życia i wiary w szczęśliwe zakończenia.
Książka Agnieszki Zakrzewskiej jest dopełnieniem obrazu, jaki stwarza sobie czytelnik po przeczytaniu "Dziennika" Anne Frank. Poznajemy dziewczynkę pełną ciepła, rezolutną i wierną swoim przyjaciołom. Poznajemy również Hannah Gosler, niezłomną duszyczkę, która w imię przyjaźni gotowa jest oddać ostatni okruch chleba. Każdy z nas chciałby doświadczyć w życiu takiej przyjaźni.
"Gwiazdy nigdy nie gasną" to przede wszystkim hołd prawdziwej, młodzieńczej przyjaźni. To hołd dla tych, którzy przedwcześnie zakończyli swoje życie, choć jeszcze tyle marzeń było do spełnienia.

Chyba wszyscy słyszeli o dziennikach Anne Frank. Agnieszka Zakrzewska opisuje jej przyjaźń z Hannah Goslar, zwaną Hanneli.

Co nietypowe ta powieść pokazana jest z perspektywy dzieci, bo dziewczynki miały niewiele lat kiedy wybuchła wojna. Rodzice robili co mogli, by jak najdłużej trzymać je z dala od najgorszych wieści.

W książce do pewnego momentu mamy dwie perspektywy czasowe: Hanneli w Bergen-Belsen i Anny w przedwojennych Niemczech a później w Amsterdamie, gdzie jej rodzina szukała schronienia.

Holandia była neutralna już w czasie pierwszej wojny światowej i nikt się nie spodziewał ataku ze strony Niemiec. Stało się inaczej, kraj skapitulował i przeszedł w ręce nazistów a Anne ze starszą siostrą, Margot, i Hanna z małą Gabi trafiły do obozu. Dziewczynki przyjaźniły się już wcześniej i ucieszyły się, że w tym strasznym miejscu trafiły na siebie ponownie.

Autorka pokazała kontrast pomiędzy zwykłą, przedwojenną codziennością a życiem w obozie koncentracyjnym. Powieść mówi sama za siebie. Wojna widziana oczami dzieci jest szczególnie wstrząsająca.

Wojna zabrała im beztroskie dzieciństwo, zabawy na podwórku, pierwsze miłości, rodziny, przyjaciół, nawet psy.

Anne Frank zmarła w wieku 16 lat.