Ja jestem Halderd

owadzić kobietę z bagien. Matka się jej bała. Ojciec słyszeć o tym nie chciał. Stryj się uparł, powiedział, że jestem pierwszą dziewczynką w rodzinie, a to znaczy, że dzięki mnie kiedyś rodzina będzie wywyższona. Kobieta przyszła, okadziła mnie czymś tam i w kącie izby wypatrzyła Olafa. Skrzyżowała palce i wysyczała: -- Den ondeee![17] Wyciągnęła sześcioletniego Olafa na środek. I mimo protestów matki nad nim samym odprawiła czary. Nim wyszła z dworu, powiedziała do matki, ojca i Hrafna: -- Wasze dzieci już czyste. Jedno miało diabła z krwi, drugie z kości. Czy ich upilnujecie, nie wiem. Ja bym się bała. Ojciec wystąpił krok naprzód. -- To moje dzieci. Kobieta spojrzała na ojca, na Hrafna, na matkę. Kiwnęła głową i wyszła. * Dostępne w wersji pełnej Kalendarium Dostępne w wersji pełnej Saga Einara (w przygotowaniu) Dostępne w wersji pełnej [1] Wprawdzie utarło się w literaturze pięknej, poprzez przekłady sag, że ich bohaterowie grają na harfie, niemniej wszystko wskazuje na to, iż były to liry. Błąd może pochodzić z islandzkich przekładów. Natomiast płaskorzeźby przestawiające grających na instrumencie bohaterów wyraźnie pokazują, że instrumentem, na którym grają, jest lira (patrz drzeworyt nawiązujący do Volsungasagi i Gunnara grającego stopami na lirze). [2] Klucze u pasa -- oznaka gospodyni. Praktyczny sposób na noszenie kluczy do wszystkich skrzyń, ale i oznaka władzy pani domu. [3] Obyczaj związany ze sprzedażą lub przekazaniem odalu, czyli rodowego dziedzictwa, według praw Gulathingu. [4] Uczta ofiarna, w czasie której spełnia się obrzędy i pije za pomyślność przedsięwzięcia, była głęboko zakorzeniona w obyczajowości dawnej Skandynawii. Nawet w domach ludzi, którzy na co dzień nie przejawiali innych, mocnych związków z religijnością. [5] Hakon Dobry -- ówczesny król Norwegii. [6] Gulathing -- thing, czyli wiec ludzi wolnych, był miejscem, w którym rozstrzygano wszelkie sprawy sporne oraz decydowano o rzeczach związanych z funkcjonowaniem regionu. Thing w Guli, czyli Gulathing, jako organizacja prawna pochodzi z czasów Haralda Pięknowłosego, czyli z początku X wieku. Obejmował swym zasięgiem zachodnie dzielnice Norwegii, od Agder na południu do Sunnmore na północy. Gulathing posiadał swoje własne prawo. Z uwagi na rozległy zasięg Gulathing nie był thingiem powszechnym, lecz zgromadzeniem reprezentantów, mimo to było ich aż 400. [7] Hordaland -- jedna z dzielnic objętych zasięgiem Gulathingu. [8] Grzywna -- miara srebra. [9] Powołując się w takiej chwili na Lokiego, boga znanego ze stosowania podstępów, nieczystej gry, Hrafn sugeruje, że Olaf mógł jeszcze próbować oszustwem wyłgać się z popełnionej zbrodni. [10] Hel, Hell -- córka Lokiego i olbrzymki Angrbody, bogini ludzi zmarłych niehonorową śmiercią (czyli wszystkich mężczyzn, którzy nie zginęli na polu walki, i kobiet, które nie umarły jako dziewice), władająca w Niflheimie. Wyglądała niemalże jak normalna kobieta, ale twarz miała przerażającą: jedna jej połowa rozkładała się niczym ciało nieboszczyka, druga zaś jaśniała trupią bladością. Z tego powodu bogowie stwierdzili, że Hel nie znajdzie męża, toteż postanowili oddać jej we władanie Niflheim, krainę zmarłych. Sprawowała tam rządy bez okrucieństwa, ale też bez litości. W jej królestwie nie było miejsca na radość. Tu: przekleństwo. [11] Wróżda -- krwawa zemsta, prawnie chroniona i obwarowana. [12] Wergeld, główszczyzna -- określona prawem kwota płacona przez zabójcę i jego ród, rodowi ofiary. Jej zapłata uniemożliwiała rodowi ofiary dokonanie wróżdy, jeśli zaś nie została zapłacona, krewni ofiary mieli prawo do krwawej zemsty. Okup za zemstę. Zapłata za krew. [13] Sogn -- nazwa regionu, w skład którego wchodził i Sognefjord, i Sunfjord. [14] Głosiciel prawa -- człowiek znający na pamięć prawa obowiązujące w danym okręgu. Na każdym thingu było ich kilku, otwierali obrady; recytując prawa, mógł nawet, w niektórych przypadkach, przewodniczyć thingowi. [15] Tu: na grobach przodków. [16] Flokse -- latawica, dziwka. Przekleństwo wywodzące się z języka staronordyckiego (staronordyjskiego) używanego w Norr?n Mytologi. W mitologii mogła być też kobieta o tym imieniu. [17] Den onde -- diabeł, ten zły w znaczeniu przedchrześcijańskim. Ja jestem Halderd. Północna Droga Spis treści Okładka Karta tytułowa Ja jestem Halderd Kalendarium Saga Einara (w przygotowaniu) Karta redakcyjna Copyright (C) by Elżbieta Cherezińska, 2010 All rights reserved Projekt okładki Anna Dusza Redaktor Bogusław Jusiak ISBN 978-83-7506-606-7 Plik wyprodukowany na podstawie Ja jestem Halderd, wyd. I, Poznań 2010 Zysk i S-ka Wydawnictwo ul. Wielka 10, 61 -774 Poznań tel. 61 853 27 51, 853 27 67 Plik opracowany przez Woblink i