Kibice i okolice

t la­tać po mie­ście z no­ża­mi, moż­na kul­tu­ral­niej, co po­ka­za­li do­bit­nie wy­kła­dow­ca Sor­bo­ny Lu­dwik Stom­ma i wy­kła­dow­ca Uni­wer­sy­te­tu Ja­giel­loń­skie­go Je­rzy Pilch. W 2003 r. od­by­li po­le­mi­kę na ła­mach ,,Po­li­ty­ki". Stom­ma: ,,W pry­wat­nych roz­mo­wach swój nie­zdro­wy po­ciąg do Cra­co­vii uza­sad­nia Pilch tym, że miesz­kał po po­łu­dnio­wej stro­nie Bło­ni, na uli­cy Smo­leńsk, a więc tuż koło sta­dio­nu dru­ży­ny w lep­pe­row­skich pa­sia­kach. Ni­ko­go przy zdro­wych zmy­słach nie może prze­ko­nać ten ar­gu­ment od­wo­łu­ją­cy się do fa­ta­li­zmu miej­sca i śro­do­wi­ska. Stuł­bia żyła w wo­dzie, ale wy­szła z niej, dzię­ki cze­mu po ko­lej­nych prze­po­czwa­rze­niach prze­kształ­ci­ła się w mał­pę. Ta z ko­lei ze­szła z drze­wa i w ten spo­sób po­wstał homo sa­piens. Gdy­by przy­ję­ła ro­zu­mo­wa­nie Pil­cha, nie do­szli­by­śmy na­wet do po­zio­mu pit­ka an­tro­pu­sa. Do­daj­my przy tym, że mał­pa, ze­ska­ku­jąc na zie­mię, po­ko­nać mu­sia­ła wie­lo­wie­ko­we i spe­try­fi­ko­wa­ne przy­zwy­cza­je­nia, prze­ciw­sta­wić się tra­dy­cji, po­ucze­niom ro­dzi­ców i na­uczy­cie­li, kul­tu­rze i na­tu­rze, czy­li mó­wiąc naj­kró­cej: do­ko­nać nie­wy­obra­żal­nej wręcz re­wo­lu­cji. Tym­cza­sem Pil­cho­wi wy­star­cza­ło prze­spa­ce­ro­wać się na dru­gą stro­nę Bło­ni". Pilch ad vo­cem: ,,Oczy­wi­ście, wbrew twier­dze­niu Stom­my, nie zo­sta­łem ki­bi­cem Cra­co­vii z po­wo­du miesz­ka­nia w po­bli­żu jej sta­dio­nu, zo­sta­łem ki­bi­cem Cra­co­vii mię­dzy in­ny­mi i z tego po­wo­du, że na pierw­szym me­czu li­go­wym, jaki wi­dzia­łem w ży­ciu (Wi­sła Kra­ków - Stal So­sno­wiec), omal nie umar­łem z nu­dów". Jesz­cze kil­ka krót­kich wzmia­nek o der­bo­wym ci­śnie­niu na in­nych pił­kar­skich are­nach. W Gre­cji pod­czas me­czów ateń­skich dru­żyn mię­dzy sobą (Pa­na­thi­na­ikos - AEK) i z są­sied­nim Pi­reu­sem (Olim­pia­kos) w ruch idzie wszyst­ko, co jest pod ręką. Ka­mie­nie, po któ­rych po­win­ni stą­pać tu­ry­ści u stóp Akro­po­lu, słu­żą jako po­ci­ski typu zie­mia-zie­mia. W Miń­sku go­rą­co bywa za­rów­no przed, jak i po der­bach. Tor­pe­do z Dy­na­mem na uli­cach mia­sta usta­la­ją, kto rzą­dzi sto­li­cą Bia­ło­ru­si. Bo w cza­sie der­bów na pew­no nie Łu­ka­szen­ka. Prze­stra­szo­na opo­zy­cja mo­gła­by się wie­le na­uczyć. W Wied­niu, naj­sen­niej­szym mie­ście Eu­ro­py, za­miast w Schwa­rzen­ber­gu pić kawę choć­by i po tu­rec­ku czy za­ja­dać się mdłym tor­tem Sa­che­ra, roz­ognio­ne ki­bi­cow­skie to­wa­rzy­stwo po­tra­fi bie­gać po bo­isku pod­czas spo­tka­nia Ra­pi­du z Au­strią Wie­deń, któ­re­go nie daje się do­koń­czyć. W cza­sie der­bów Rzy­mu le­ka­rze na ostrych dy­żu­rach mogą w ciem­no wno­sić do dy­rek­cji o pre­mię, bo klien­te­li i pra­cy ra­czej nie bra­ku­je. I pa­cjen­ta­mi nie będą piel­grzy­mi z pla­cu św. Pio­tra, któ­rych wy­star­czy tyl­ko cu­cić, a po­krwa­wie­ni ti­fo­si Romy i La­zio. Da­nia i Szwe­cja to opie­kuń­cza siel­skość i spo­kój. Oba kra­je ucho­dzą za kra­iny szczę­śli­wo­ści. Pod­czas der­bów Ko­pen­ha­gi (Bro­end­by - FC Ko­pen­ha­ga) czy Sztok­hol­mu (Ham­mar­by, AIK, Djur­g?r­dens) nie­któ­rzy uczest­ni­cy po­ty­czek po­tra­fią się uszczę­śli­wiać do­dat­ko­wo, pró­bu­jąc spu­ścić la­nie try­bu­no­wej kon­ku­ren­cji i służ­bom po­rząd­ko­wym. Za to w Glas­gow na ry­wa­li­za­cję spor­to­wą na­kła­da­ją się spo­ry re­li­gij­ne się­ga­ją­ce XVI wie­ku. Re­li­gia sta­no­wi fun­da­ment od za­wsze, bo na­wet Cel­tic zo­stał za­ło­żo­ny w sali ko­ścio­ła św. Ma­rii. Tam też tra­fił Ar­tur Bo­ruc i ro­bił, co mógł, aby pro­te­stanc­cy lo­ja­li­ści Ran­ger­si byli wzbu­rze­ni jak po eks­plo­zjach bom­bek Ir­landz­kiej Ar­mii Re­pu­bli­kań­skiej. Pro­wo­ka­cje zna­kiem krzy­ża i ko­szul­ką ,,Boże chroń pa­pie­ża" - są­dząc po re­ak­cjach - nad wy­raz się uda­wa­ły. Wte­dy też na dal­szy plan scho­dzą ste­reo­ty­py na te­mat miesz­kań­ców tego kra­ju. Tak jak w tym sta­rym dow­ci­pie: ,,Cel­tic Glas­gow - Glas­gow Ran­ Za chwi­lę za­cznie się Rzut mo­ne­tą... Wy­nik: 25 000 ofiar". W wy­li­czan­ce za­bra­kło Mo­skwy, So­fii, Bu­ka­resz­tu, Bel­gra­du, Stam­bu­łu i wie­lu in­nych, gdzie jest rów­nie go­rą­co. Jak to mó­wią: to nie mecz, to der­by. A i me­czu nie trze­ba.