Księga tęsknot

? ? Mówią o nim, że nie miał żony ? wyznał mi któregoś razu Lavi.
Miesiącami próbowałam rozwikłać tę zagadkę. Czy to dlatego, że nie było mnie przy nim, kiedy w latach swojego kapłaństwa wędrował po Galilei? Czy raczej dlatego, że kobiety często pozostają niewidzialne... A może chcą w to wierzyć, bo uważają, że mężczyzna trwający w celibacie jest bardziej uduchowiony? Jak nietrudno się domyślić, ta wątpliwość pozostała ze mną na zawsze, wraz z bolesną świadomością, że wymazano moje istnienie?.

?Na imię mi Ana. Byłam żoną Jezusa z Nazaretu. Jestem głosem?.

Jakaż to piękna opowieść! W stu procentach zgadzam się z opisem z tyłu okładki, określającym najnowszą książkę Sue Monk Kidd jako czułą i mądrą. ?Czuła? to perfekcyjne słowo. Idealnie pasuje zarówno do historii, jak i sposobu, w jaki autorka ją przedstawiła. Pierwszy raz od dawna byłam zachwycona lekturą od wstępu aż do samego końca. No dobra, drugi ? pierwszy to ?Polki na Montparnassie?.

Na początek podkreślam, że ?Księga tęsknot? to historia żony Jezusa. Nie jego, nie ich małżeństwa, lecz Any. Kobiety, która czuje, że przeznaczono jej bycie kimś więcej niż żoną i matką. Poznajemy jej życie od momentu, gdy ma czternaście lat i nie udaje jej się dłużej ukrywać, że co miesiąc bywa ?nieczysta?. Innymi słowy, jest gotowa do sprzedania, tfu! wydania za mąż. Widzimy jej silny charakter, ciekawość świata, a przede wszystkim chęć utrwalania na piśmie historii kobiet. Pokornych służących mężów i synów, pobożnych, ale bez wstępu do świątyni. Gorszych, bo tak mówi Pismo. Krzywdzonych i uciszanych, jeśli ośmielą się poskarżyć. Gwałconych i karanych za to śmiercią, bo byciem zgwałconą przyniosły hańbę ojcu. Ewentualnie gwałciciel wypłaca wspomnianemu konkretną kwotę i kupuje sobie żonę. Jako nowy właściciel mąż nie może już jej porzucić. W Księdze Powtórzonego Prawa gwałt jest tak dyplomatycznie ujęty, że nóż się w kieszeni otwiera. ?Pochwyci ją i śpi z nią?, ?spotkał ją inny jakiś mężczyzna w mieście i spał z nią?, ?znalazł ją na polu?... Przytoczę od razu dłuższy fragment Księgi Syracha, bo świetnie obrazuje rzeczywistość bohaterki oraz innych Żydówek.

?Córka dla ojca to nikomu nieznane czuwanie nocne,
a troska o nią oddala sen:
w młodości, aby przypadkiem nie została bez wyjścia za mąż,
a gdy wyjdzie za mąż, by przypadkiem nie została znienawidzona,
gdy jest dziewicą, by nie została zbezczeszczona,
stając się w domu ojcowskim brzemienną ?
będąc z mężem, aby przypadkiem nie wykroczyła,
a będąc mężatką, nie była niepłodna.
Nad córką zuchwałą wzmocnij czuwanie,
aby nie uczyniła z ciebie pośmiewiska dla wrogów,
przedmiotu gadania w mieście i zbiegowiska pospólstwa
i by ci nie przyniosła wstydu wśród wielkiego tłumu.
Nie pokazuj jej piękności jakiemukolwiek mężczyźnie,
ani nie pozwalaj jej przebywać z mężatkami.
Jak bowiem z odzienia wychodzą mole,
tak przewrotność kobiety z jednej na drugą.
Lepsza przewrotność mężczyzny, niż dobrość kobiety,
a kobieta, która wstyd przynosi ? to hańba!?

Ana nie zgadza się na pomijanie kobiet w społeczeństwie, na spychanie ich do roli darmowej siły roboczej, inkubatora na synów, bez prawa głosu w żadnej istotnej kwestii. Nie rozumie, czemu Bóg dzieli ludzi na dwa gatunki. Widzi też, jak niesprawiedliwe jest nadawanie kobietom statusu w zależności od ?przydatności?. Najwyżej w hierarchii znajduje się matka wielu synów ? oczywiście mowa o hierarchii kobiet, nie ogółu ludzi.

W porównaniu z innymi Ana i tak ma sporo szczęścia. Urodziła się w zamożnej rodzinie, a ojciec pozwalał jej uczyć się czytać i pisać. Kiedy odkryła, że w Piśmie są nie tylko losy mężczyzn, narodziła się jako ?kronikarka utraconych historii?. Od tego momentu potajemnie pisze na papirusie, a później na skorupach garnków. Uwiecznia atramentem życie swojej ciotki Jalty, bitej przez męża i oskarżonej o jego śmierć. Opisuje niedolę przyjaciółki Tabithy, ukaranej przez ojca ucięciem języka. ?Któż może wiedzieć, co jej przyszło do głowy, by stanąć pośrodku ulicy i wykrzykiwać wieści o swoim zbrukaniu przypadkowym przechodniom?? Wreszcie opłakuje Zuzannę, którą pokochała całym sercem. Chce opisać wszystkie kobiety przewijające się w Biblii jak cienie w tle ? bohaterki entego planu, jedynie muśnięte piórem. ?Tak wiele historii zostało do opowiedzenia: Judyty, Diny, Tamar, Miriam, Debory, Rut, Anny, Batszeby, Izebel...?

Przyznam, że podchodzę do ?Księgi tęsknot? dość nieprofesjonalnie. Pokochałam ją, bo pokochałam Anę. Dołączyłam tym sposobem do osób chwalących dany tytuł z powodu sympatii do bohaterów. Myślę jednak, że nie jestem w tym odosobniona. Ana jest przyjacielska, lojalna, a do tego ma mocną osobowość. Wie, czego chce i nie waha się po to sięgać. Jej miłość do Jezusa jest piękna i czysta. Poza czułością opowieść wypełnia zmysłowość oraz pożądanie. Młodzi małżonkowie pragną siebie nawzajem i to widać. Po rozdzieleniu Ana bardzo tęskni za mężem, brakuje jej bliskości i jego silnych ramion. Kiedy towarzyszy mu w ostatniej drodze, jej część umiera razem z nim, ale nie płacze ani nie odwraca oczu. ?Obejrzawszy się, zauważyłam, że zostały głównie kobiety. Gdzie się podziali jego uczniowie, rybacy, inni mężczyźni? Czyżby tylko kobiety miały serca dość pojemne, by w nich pomieścić tak wielkie cierpienie??

Gorąco polecam najnowsze dzieło Sue Monk Kidd, ale nie każdemu. ?Księga tęsknot? to nie jest tylko wspaniale napisana historia, która chwyta za serce. Odrzucą ją ci, których oburza sama myśl, że Jezus mógł mieć żonę. Z pewnością znajdą się tacy, których bardziej niż aktywność seksualna boskiego syna obraża fakt, że był Żydem. Nie jest moim zadaniem douczanie niedouczonych ? tych odsyłam do Biblii. Lub do sieci, żeby poczytali o święcie obchodzonym 1 stycznia aż do 1983 roku. W każdym razie jestem szczęśliwa, że mogłam poznać tę piękną i, mimo licznych przykładów cierpienia, ciepłą opowieść. Polecam ją czytelnikom otwartym, lubiącym stawiać pytania, choćby były niewygodne.

Możliwość lektury zapewniło mi Wydawnictwo Literackie, za co bardzo dziękuję.

Księga tęsknot to kolejna doskonała książka autorki Sekretnego życia pszczół.
I teraz nie wiem, co dalej. Jeżeli za dużo napiszę wam o fabule, o postaciach to zepsuje całą niespodziankę jaka na was czeka i odbiorę przyjemność wynikająca z lektury. W związku z tym napisze niewiele i będę was gorąco zachęcać do sięgnięcia po Księgę tęsknot. To wyjątkowa, zaskakująca i poruszająca lektura.
Z jednej strony to bardzo skomplikowana opowieść, a z drugiej historia niezwykle prosta.
Autorka prezentuje nam novum, historię Jezusa, jego życia prywatnego, ale w kontekście jego małżeństwa, żony Any. Dla wielu to będzie coś niedopuszczalnego, herezja wręcz. Dla mnie to była ciekawa alternatywa i świetna literatura.
Jak podają dane badaczy, 18 lat życia Jezusa czyli okres między 12. a 30. rokiem życia jest tajemnicą. Nie ma o tych latach żadnych informacji. Sue Monk Kid stworzyła alternatywną, ciekawą historię, fikcyjny świat. Czyta się doskonale.
Całość napisana ciekawie, świetnym językiem z ogromna galerią wspaniale nakreślonych postaci. Każdy z bohaterów jest ciekawy. Nawet ci pojawiający się na kartach książki przez chwilę są pełnokrwiści, nieszablonowi i na długo zapadają w pamięć.
Jednak postacią, która mnie najbardziej zachwyciła jest żona Jezusa, Ana. Kobieta niezwykła, pogodna, wybitnie mądra, nieszablonowa, odważna, starająca się zawsze walczyć o swoje, o swoją rodzinę.
To ona nadaje tok w jakim idzie ta opowieść. Ona jest postacią wiodącą.
Postać Any to nie tylko alternatywna bohaterka, osoba wypełniająca nieznane nam lata życia Jezusa. To także postać będąca swoistym protestem. Na początku ery, w czasach Jezusa, kobiety były tłem, służbą, marginalizowano je, nie miały prawa głosu. Ana, choć postać fikcyjna, jest głosem tamtych prawdziwych kobiet, ich rzeczniczką. Ona walczy, nie boi się, jest aktywna, błyskotliwa, niebanalna. Do tego Ana przezywa i to pełnią uczuć. Opis męki Jezusa ukazany jej oczyma...niezwykły. Takich niezwykłych scen jest więcej.
Ana jest czymś nowym w świecie rządzonym przez mężczyzn. I chociażby dlatego należy się jej uwaga. Postać niezwykła, ciekawa, niebanalna.
Trudno coś więcej napisać o Księdze tęsknot. Mogę tylko dodać, iż zachwyca wszystko, pomysł, postaci, fabuła, styl pisarski autorki. Idealna lektura na każdą porę roku. Doskonałe, wręcz wybitne dzieło. Polecam.

MOC KOBIETY
Gdybym napisała Wam o wszystkich postaciach pojawiających się w tej powieści popsułabym Wam niespodziankę, jaką przygotowała dla czytelników autorka. A to chyba najbardziej szokujący element tej powieści. Postawiony nieco na drugim planie mężczyzna, o którym na pewno słyszał każdy z Was. A który w tej historii, niosącej ze sobą autentyczny wydźwięk i historyczne fakty, zostaje mężem Any. Młoda, nastoletnia dziewczyna wyróżnia się na tle rówieśniczek. Nie chce biernie godzić się na zamążpójście. Pragnie edukacji, przełomu, zmiany. Głosu kobiet, które w pierwszych wiekach nowej ery były niestety zwyczajnie pomijane i gorzej traktowane. Często ryzykując, Ana dociera dalej niż ktokolwiek inny. W końcu pomimo przeciwników ma po swojej stronie ciotkę Jaltę.

PRZESZŁOŚĆ: CZYLI FAKTY I LITERACKA FIKCJA
Czasy, kiedy za występki kamieniuje się ludzi. Czasy, w których litery na tabliczkach wypisują tylko ci nieliczni, bo większość ludu pozostaje niepiśmienna. Lata, w których mówi się o Mojżeszu, o Dawidzie, Salomonie i Jakubie. W których kobiety wydawane są za mąż bez własnej zgody, zaręczone z mężczyznami, których wybierają dla nich rodzice. Autorka bardzo klimatycznie obrazuje odległą przeszłość, rewelacyjnie manipulując prawdą i własną wyobraźnią. Jak przyznaje w posłowiu, stara się zachować rzeczywistość poznaną w jakże cennej literaturze przeszłości, obrazującą historię świata i nadać jej nowy wyraz. Uzupełnić lukę z życia pewnej osoby, wzbogacając ją ? dość odważnie ? o nowe oblicze. Łagodnie, czule, ze smakiem. Przyznam, że byłam ogromnie zaskoczona.

PODSUMOWANIE
?Księga tęsknot? to zatem powieść o tym, że czasami warto ryzykować, pójść dalej, nie brnąć biernie w to, co dyktuje nam los. Tego uczy główna bohaterka, która staje się głosem. Powieść o pięknie miłości, o zdradzie, o matczynej trosce, zawiści czy zacofaniu. Akcentująca wartość kobiety i szykująca dla niej nowe miejsce w historii świata ? fikcyjnie, choć widowiskowo i wiarygodnie. Mogłabym pisać o tej książce długo, wymieniając jej rozliczne wątki i emocje, które towarzyszyły mi podczas czytania. Ale nie chcę zdradzać zbyt wiele, żeby nie odbierać Wam tego elementu zaskoczenia, który był mi dany. Dlatego szepnę tylko tyle, że jeżeli szukacie oryginalności i nietuzinkowego pomysłu, koniecznie weźcie pod uwagę ten tytuł.

...

Nigdy nie sądziłam, że sama z siebie sięgnę po tego typu książkę. Nie są to ani trochę moje tematy, jednak opis dość mnie zainteresował i sprawił, iż byłam ciekawa, jak odbiorę tę historię. 


Książka jest historią ? miłosną ? Any i Jezusa z Nazaretu. Wszystko jest napisane w taki sposób, jak gdyby czytało się zwykłą książkę fabularną, jednak z wkręconymi wstawkami o Religii Chrześcijańskiej. Bardzo ciekawą rzeczą było to, że autorka oddała charakter tamtych czasów i sposób, w jaki ludzie się ze sobą obchodzili. Mogłam pogłębić swoją wiedzę na temat kultury tamtych czasów i ogólnie całego życia. 


Nie spodziewałam się, że fabuła wciągnie mnie do tego stopnia, iż czytałam książkę z wielką przyjemnością. Całkowite jej przeczytanie zajęło mi trochę czasu, ponieważ jednak jest to trochę ? cięższa ? lektura więc w tym samym czasie czytałam też inne książki.


Język, jakim napisana jest ta książka, jest bardzo przystępny i prosty dla czytelnika ( chyba najbardziej bałam się właśnie, że tak nie będzie).


Nie czytałam poprzednich książek autorki, jednak po lekturze tej, czuję się zachęcona. 

Mogę napisać, że polecam tę książkę i może ktoś z was, nawet z czystej ciekawości, kiedyś postanowi przeczytać tę książkę. Jestem ciekawa, co wy byście o niej pomyśleli.