Lekcja (nie)obecności

Opis produktu:

Jak uczyć patriotyzmu, który jest `oparty na odpowiedzialności za wspólnotę, niewykluczający nikogo, krytyczny wobec historii i zachowujący szacunek dla dziedzictwa przodków` (Jerzy Nikitorowicz)? Gdzie we współczesnej edukacji polonistycznej znaleźć miejsce dla dziedzictwa polsko-żydowskiego jako znaczącego elementu polskości? Czy w trudnej sytuacji społeczno-politycznej Europy i świata w XXI wieku odrabiamy lekcję daną nam przez historię w wieku XX?

Niniejsza książka to swoista kontynuacja rozpoznań poczynionych przez autorkę w poprzedniej rozprawie, odnosząca się do kulturowej teorii narodu jako bardziej inkluzyjnej niż teoria etniczna.



Doświadczenia Agnieszki Kani z realizacji projektów edukacyjnych (także międzynarodowych) i twórcze podejście do osiągnięć dydaktyki zagranicznej (głównie amerykańskiej) zaowocowały szczególnie obficie w tych fragmentach książki, które wprowadzają praktyczną wizję edukacji na wskroś humanistycznej, budującej wizerunek człowieka zdolnego wznieść się ponad identyfikację narodową. Fundamentem takiej edukacji Autorka czyni - dostępne wszak uczniom i afirmowane przez nich - przeświadczenie o naturalnej, przyrodzonej nam wszystkim różnorodności, odmienności ludzi. Kluczowe dla tej filozofii edukacji jest rozpoznanie, że kategoria `inności` dotyczy w pierwszym rzędzie nas samych, a jej świadomość pozwala na otwarcie się na drugiego człowieka i pozbycie się lęku.

Witold Bobiński



SPIS TREŚCI

- Wprowadzenie

OD TOŻSAMOŚCI `NARODOWEJ` DO `KULTUROWEJ`

- Tożsamość narodowa a tożsamość kulturowa
- Tożsamość wielokulturowa w praktyce
- `Inni` to przede wszystkim my
- Polska - ojczyzna Polaków i Żydów?
- Wyzwania wielokulturowości dzisiaj

DZIEDZICTWA POLSKO-ŻYDOWSKIEGO NA LEKCJI OBECNOŚĆ OBOWIĄZKOWA

- Palimpsest?
- `Zło bierze się z gadania` lub... z milczenia. Językowy obraz relacji polsko-żydowskich i jego konsekwencje dla współczesności
- Kultura żydowska i relacje z innością w młodszych klasach szkoły podstawowej
- W poszukiwaniu inspiracji
- Edukacja pozalekcyjna

HOLOKAUST A EDUKACJA NA MIARĘ XXI WIEKU

- Jak rzucić wieniec zielony na grób wykopany w powietrzu? O sposobach `zapisywania Zagłady` i nowej `bibliotece Shoah`

- Jak uczyć o Holokauście?
- Ogniska poglądów. Propozycja amerykańska w polskiej wersji
- Casus Sprawiedliwych, czyli praca wychowawcza
- Na czym polega i jaką ma wartość `rozmowa w milczeniu`. Opowiadania Idy Fink
- Film Biegnij, chłopcze, biegnij, czyli łagodne wprowadzenie w temat
- W stronę edukacji globalnej

PROBLEMY POLSKIEJ PAMIĘCI ZBIOROWEJ

- Co i jak pamiętają Polacy, a o czym pamiętać nie chcą
- Na pozornym marginesie. Powojenna wizja historii
- Dziedzictwo polsko-żydowskie - więcej pytań niż odpowiedzi
- Współcześni Polacy wobec `obcych`
- Podsumowanie, czyli lekcja (nie) do odrobienia?
- Aneks

Karen Shawn, Ogniska poglądów. O paleniu książek przez nazistów w 1933 roku, przeł. Marianna Szumal, red. i adapt. Agnieszka Kania

Marianna Szumal, `Ogniska poglądów`. Przygotowanie uczniów szkoły podstawowej do odbioru tekstów na temat Holokaustu. Eksperyment dydaktyczny

Małgorzata Kulik, Klaudia Mucha, `To wszystko jest antysemicką legendą...`. Przełamując stereotyp Żyda

- Bibliografia i omawiane pozycje literackie (wybór)
- Indeks nazwisk