Maria królowa Szkotów (twarda)

Muszę przyznać, że średnio lubię czytać biografię, ale ta jednak mnie zaskoczyła i to bardzo, ale to bardzo pozytywnie. Nigdy nie przypuszczałam, że postać Marii Stuart była aż tak fascynująca i ciekawa. W sumie jakoś nigdy szczególnie nie zwracałam uwagi na jej postać, do momentu jak wyszedł serial. Po obejrzeniu tej telenoweli po prostu zapomniałam o królowej. Jakoś szczególnie nie zaprzątała mi o na głowy.
Dopiero po przeczytaniu tej książki dowiedziałam się, jak trudne i ciężkie było życie Marii. Wcale nie takie piękne i cudowne jakby można było przypuszczać. Autor w doskonały wręcz sposób opisuje to wszystko co działo się na dworze. Poprzez dokładnie opisy strojów, rytuałów, zachowań, nauki manier, itp. Nie można jednak zapomnieć, że na każdego rodzaju dworze rządzą swoje prywatne i nietypowe zwyczaje. Pełno tutaj intryg. Każdy chciał dojść do władzy, każdy czuł w sobie tą rządze, więc stale na dworze była widoczna zawiść i rywalizacja pomiędzy poszczególnymi osobami. To stała walka o przetrwanie, o wybicie się i bycie lepszym, albo nawet najlepszym.
Życie Marii Stuart było bardzo ciężkie, już od najmłodszych lat była uczona na bycie królową. Nie mogła się bawić, cieszyć się życiem, biegać jak inne dzieci. Później już jako nastolatka musiała stanąć przed ołtarzem i wziąć ślub, bo przecież tak trzeba było...
Szkoda, że nikt nie rozumiał tego, że w głębi serca była jedynie kobietą, młodą dziewczyną, która pragnęła czuć coś więcej. Nikt nie mógł jej pomóc, nikt jej nie rozumiał, musiała stale chodzić z podniesioną głową i być królową, uśmiechać się do ludu i robić to, czego ludzie od niej oczekiwali.
John napisał tę opowieść w sposób wręcz genialny. Bardzo przypadła mi do gustu ta historia, ale właśnie przez sposób w jaki Autor ją napisał. Niby jest to biografia, ale napisana w tak ciekawy i nietypowy sposób, że aż ciężko jest się od niej oderwać. Wciąga już od pierwszych stron, tę książkę się chłonie.

Opis fabuły

Od razu należy przyznać, że jest to historia oparta na faktach. John Guy opisał tę historię ze źródeł i podań jakie udało mu się dotychczas zebrać. Na szczęście nie jest to nudna historia, o jakiej czytamy w podręcznikach. Tutaj mamy coś zdecydowanie więcej. John Guy pokazuje nam nieco inny obraz bohaterki.
Autor zapragnął odsłonić informacje, o których nikt wcześniej nie miał pojęcia. Maria wcale nie była taka jakbyśmy mogli przypuszczać. Nad nią stale ktoś był, ktoś próbował nią zmanipulować, wykorzystać... Jej życie wcale nie było usłane różami, wręcz przeciwnie. Na szczęście Autor obala też wiele mitów dotyczących jej oblicza.

Wśród kobiet, które wielkimi zgłoskami zapisały się w historii naszego świata, jako pierwsze na myśl przychodzą choćby Joanna DArc, Katarzyna II Wielka, czy królowa Elżbieta I. Z tą ostatnią bardzo mocno powiązana jest postać, z którą przez lata wiązało się mnóstwo kontrowersji. Dziś możecie poznać jej prawdziwą historię. O kim mowa? O Marii Stuart.

Za sprawą Wydawnictwa NieZwykłe na polskim rynku ukazała się najobszerniejsza i najdokładniejsza biografia córki Jakuba V i Marii de Guise, zatytułowana po prostu "Maria królowa Szkotów". Jej autorem jest John Guy, urodzony w Australii, wielokrotnie nagradzany brytyjski biograf i historyk, który na kartach książki "odmalowuje pasjonujący i dogłębny portret jednej z największych kobiet w dziejach".

Zaczynamy od końca. Prolog zabiera nas do ostatnich chwil z życia królowej Szkocji. Już ten krótki fragment tej historii uświadamia nam jak niezwykłą, charyzmatyczną i odważną osobą była Maria. Co więcej, pomimo faktu, że wiemy jak zakończy się ten etap, autor sprawia że odczuwamy niezwykłe napięcie i nie znając jeszcze bohaterki już zaczynamy ją rozumieć i jej współczuć.

Biografia przeprowadza nas przez kolejne odcinki losów Marii Stuart. Najpierw bardzo dokładnie nakreśla nam rys historyczny epoki oraz najważniejsze wydarzenia prowadzące do narodziny przyszłej królowej. Następnie obserwujemy jak dorasta, jak przebiega jej edukacja i wychowanie, by później obserwować już jej dorosłe życie.

W oczy rzuca się niezwykła szczegółowość z jaką autor opowiada nam o minionych czasach i nie tylko o głównej bohaterce, ale także osobach którymi się otaczała oraz wszystkich tych, którzy mieli największy wpływ na przebieg jej historii. Przeczytacie o wszystkim, od opisów strojów, dekoracji i wnętrz, przez tradycje i zwyczaje XVI w., aż po najistotniejsze kwestie polityczne, religijne i społeczne.

Z biografii dowiadujemy się m. in. o tym jak istotne znaczenie dla panowania Marii Stuart miały panujące na wyspach brytyjskich oraz w Europie konflikty na tle religijnym, jak niezwykła była jej relacja z królową Anglii, Elżbietą I, którą w listach nazywała siostrą, a z którą nigdy się nie spotkała! Postać, która przez wielu określana była jako "osiągająca swe cele za pomocą kobiecych sztuczek" pokazuje się nam jako osoba bardzo inteligentna, złożona, biegła w sztuce dyplomacji, a nie tak jak królowa przeszła do historii, czyli "jako kobieta, która więcej uwagi poświęcała otaczającym ją luksusom i swoim faworytom".

Książka dla wielu czytelników może być wymagająca. To w końcu 30 rozdziałów zawartych na 600 stronach! Autorowi udaje się jednak nie lada sztuka, bo czytając nie ma się wrażenia, że jest to grube tomisko, które trzeba wkuć żeby zaliczyć egzamin z historii (choć ma w sobie wiele z takiej pozycji), ale z szeregiem emocji na twarzy dajemy się wciągnąć w losy głównej bohaterki, po drodze śmiejąc się, płacząc, a nawet łapiąc się za głowę z zaskoczenia.

Nie bez powodu "Maria królowa Szkotów" posłużyła za podstawę dla filmu o tym samym tytule. Zbrodnie, spiski, zdrady. Romanse, polityka, niewola. Życie Marii Stuart śmiało może konkurować z fabułą "Gry o Tron". Na jaw wychodzą królewskie tajemnice, a zdarzają się również takie zwroty akcji, że sam George R. R. Martin by tego nie wymyślił. W końcu najlepsze historie pisze życie.



Wspominałem już, że autor bardzo szczegółowo przedstawia portret królowej Szkocji. Czytelnikowi w poznaniu i zrozumieniu postaci pomagają mapy oraz drzewa genealogiczne, uzmysławiające jak wiele zależności i kombinacji występowało w rodzinie Tudorów, Stuartów i Gwizjuszy. Dodatkowo znajdziemy także osobny fragment poświęcony chronologii, która porządkuje pewne fakty i wydarzenia, będące istotnymi w życiu bohaterki. Całość została zwieńczona bogatą bibliografią oraz indeksem i szeregiem wyjaśnionych adnotacji.

Co do polskiego wydania, to książka pięknie prezentuje się w twardej oprawie. Na okładce widnieje obraz włoskiego malarza, Scipione Vannutelliego, prezentujący królową zmierzającą na szafot. Poza tym trzeba docenić przede wszystkim osoby zaangażowane w tłumaczenie biografii, gdyż znajduje się w niej wiele cytatów z XVI w. źródeł, a ich specyficzny język niewątpliwie wymagał ogromu pracy by te słowa mogły być przez każdego zrozumiane.



Książka ma stanowić "próbę dotarcia do prawdy o królowej, czy też sięgnięcia jak najbliżej tej prawdy". Biorąc pod uwagę szereg stereotypów dotyczących Marii Stuart z którymi autor się rozprawia oraz szczegółową analizę poszczególnych etapów jej życia, w szczególności zaś dotyczących jej zniewolenia i osądzenia za udział w spisku na życie Elżbiety I, śmiało można powiedzieć, że John Guy ze swojego zadania wywiązuje się na medal. Wciąga czytelnika, znajdując w losach swojej bohaterki coś, co zaciekawi zarówno miłośników historii jak i wielbicieli sztuki, mody, czy teorii spiskowych. Warto poznać tę kontrowersyjną i niedocenianą postać, która nie bez powodów nazywana jest królową Szkotów, a nie Szkocji.

Silna, potężna, niezależna. Oto kobieca osobowość, która przeszła do historii. Czy można przyjąć ją za wzór do naśladowania?

Nie jestem fanką literatury faktu jak pewnie wielu z Was. To książki, które interesują w dużej mierze czytelników poszukujących pewnych faktów czy teorii. Jednak raz na jakiś czas pojawi się lektura, której opis przyciągnie moją uwagę i wbrew wszystkiemu myślę sobie: muszę ją przeczytać! Tak właśnie było z pozycją Johna Guya, który zdecydował się poświęcić lata pracy nad historią Marii Stuart, kobiety której życiorys niezwykle mnie zaciekawił.

Myślę, że z wiekiem dojrzalszy czytelnik poszukuje czegoś więcej w książkach. Może to chęć poszerzania horyzontów, może większa świadomość. Niezależnie od bodźca, którym się kieruję, co raz częściej decyduję się na lektury związane z życiem prawdziwych osób. Powyższa bohaterka fascynowała mnie już od dawna, zatem naturalną kolejną rzeczy okazało się zagłębienie przeze mnie jej historii. A przyznaję, chociaż biografia danej postaci musi naprawdę mocno mnie zainteresować abym przeczytała ją od deski do deski, tutaj nie miałam z tym najmniejszego kłopotu. To także wielka zasługa stylu autora, który w żadnym wypadku nie jest nachalny a prosty i ładnie poprowadzony, dzięki czemu ani przez moment nie doszukałam się słabszym fragmentów.

Przyjdźmy jednak do rzeczy. Kim była Maria Stuart? Niesławna królowa Szkotów, znana z wielkich dramatów miłosnych, knowań i uczuciowości. Zmuszona do zrzeczenia się tronu oraz skazana na śmierć nie cieszyła się dobrą sławą. Jednak to tylko część jej historii, ułamek z rozgłosu, który otrzymała. Nikt nie chciał poświęcić jej uwagi poprzez ciężkie zarzuty do czasu, gdy historyk John Guy wziął sprawy w swoje ręce. Przełożył życie królowej na swój indywidualny sposób, otworzył los tej kobiety na ciekawość czytelnika i pozwolił, by jej pełna, świadoma oraz niczego nie skrywająca biografia ujrzała światło dnia. Spodobała mi się kreacja kobiety nie tej, którą znamy - walczącej sercem niż rozumem, wykorzystującej kobiece sztuczki - a świadomej swoich czynów, mądrej i zaznajomionej z ówczesną w jej czasach polityką.

Autor dołożył wszelkich starań, by jego dzieło oparte zostało na samych dowodach. Poświęcił lata na znalezienie wszelkich dokumentów potwierdzających losy Marii i tym sposobem wytyczył nowy szklak badań. Otrzymałam zatem pierwszą odkrywczą książkę na temat losów królowej Szkotów i przyznaję, że sama nie wiem kiedy przepadłam w jej biografii. Fascynowało mnie potwierdzenie wszelkich wydarzeń w prawdziwym świecie, wyobrażałam sobie co mogła czuć i myśleć dzięki temu, że poznałam ją od samego początku - od dzieciństwa.

"Maria królowa Szkotów. Prawdziwa historia Marii Stuart" to książka, która na pewno przypadnie do gustu fanom prawdziwych historii. Jako fanka powieści fabularnych jestem zachwycona formą i strukturą książki, więc ten fakt sam za siebie przemawia na korzyść tej niebywałej biografii. Już słyszę Wasze myśli, że to nie książka dla Was, że nie jesteście zainteresowani losami tej kobiety. Spróbujcie! To nic nie kosztuje, a jestem pewna, że wielu z Was szybko zmieni zdanie. Czyta się ją bowiem równie dobrze co powieść fabularną a czasami jeszcze lepiej!