Mity II wojny światowej

W każdym razie oba mity -- o ,,100 000 zabitych" i w mniejszym stopniu o ,,1000 zwycięstw" -- zdążyły zakorzenić się w świadomości społeczeństwa już nazajutrz po klęsce, a nawet dzisiaj często przyjmowane są na wiarę bez jakiejkolwiek weryfikacji. Niekiedy przyjmuje się podejście mające na celu zmniejszenie ich do bardziej realistycznego poziomu, co jest próbą umniejszenia lub wręcz oczernienia zasług żołnierzy walczących w tamtej epoce. Mimo że w podejściu tym chodzi o krytykę podawania wartości bez dowodów historycznych, to jednak można rozpatrywać tę sprawę pod zupełnie innym kątem. Paradoksalnie, zmniejszenie liczby zabitych w walkach Francuzów w maju i czerwcu 1940 roku, niebędące żadną zniewagą dla pamięci o nich ani zaprzeczeniem ich poświęcenia, jest być może pod względem militarnym najlepszym hołdem z możliwych. Istotnie, Hitler oświadczył, że Niemcy zapłaciły ,,niewielką cenę" za zwycięstwo w Europie Zachodniej w roku 1940. Faktem jest, że liczba 23 000 zabitych niemieckich żołnierzy, podana wówczas przez Wehrmacht, zresztą mocno zaniżona, bowiem nie uwzględniała zaginionych, w stosunku do 100 000 zabitych francuskich żołnierzy, nie licząc nawet strat innych aliantów, ukazuje ogromną różnicę w wielkościach: 4 zabitych Francuzów wobec 1 zabitego Niemca, różnicę niezbyt pochlebną dla zdolności taktycznych francuskich dowódców. Natomiast ta dysproporcja zdaje się być o wiele mniej spektakularna, jeśli uwzględnić rzeczywistą liczbę niemieckich strat, to jest 40 000 zabitych żołnierzy (na 61 000 zabitych łącznie w wojnie od 1 września 1939 roku do czerwca 1940 roku[11]). Wówczas wynosi ona już tylko 1,5 zabitego francuskiego żołnierza wobec 1 zabitego żołnierza niemieckiego. Tym razem stosunek ten jest całkowicie porównywalny z tym z lat 1914-1918 i dokładnie ilustruje nieustępliwość oddziałów francuskiej armii w wielu miejscach frontu pomimo katastrofalnej klęski. Skoro stawka pamięci o wojnie jest niemała, być może lepiej będzie przyjąć, że między 1939 a 1945 rokiem, nie wnikając głębiej w szczegóły, zginęło mniej więcej 200 000 francuskich żołnierzy z metropolii i w koloniach. Wśród nich 60 000 poświęciło swoje życie tej tragicznej wiosny 1940 roku; żołnierze ci, tak długo będący w zapomnieniu albo wręcz skarykaturyzowani do poziomu wyłącznie liczby, zasługują niezaprzeczalnie na trwałe miejsce w historii. WYBRANA BIBLIOGRAFIA Corvisier André (red.), Histoire militaire de la France, t. 3, Paryż, PUF, 1992. Façon Patrick, LArmée de lair dans la tourmente. La bataille de France, 1939-1940, Paryż, Economica, 2010. Frieser Karl-Heinz, Le Mythe de la guerre-éclair, Paryż, Belin, 2003. Histoire de larmée française de 1914 ? nos jours, Paryż, Perrin, 1999. Levisse-Touzé Christine (red.), La Campagne de 40, Paryż, Tallandier, 2001 -- materiały z sympozjum, które trwało od 16 do 18 listopada 2000 roku. Masson Philippe, Histoire de larmée allemande, 1939-1945, Paryż, Perrin, 1994. Nord Philip, France 1940. Défendre la République, Paryż, Perrin, 2017. ,,Revue historique des armées", nr 4, spécial campagne de 1940, 1979. Ciąg dalszy w wersji pełnej [1] Por.: Claude Pennetier, Les Fusillés 1940-1944, Éditions de lAtelier, 2015, który przytacza 4425 przypadków egzekucji. [2] Maurice Ribet, Le Proc?s de Riom, Paryż, Flammarion, 1945. [3] Raymond Cartier, La Seconde Guerre mondiale, Paryż, Larousse, 1951. [4] Jean Gisclon, Les Mille Victoires de la chasse française, mai-juin 1940, Paryż, France-Empire, 1990. [5] Williamson Murray, Strategy for Defeat, the Luftwaffe, 1933-1945, Maxwell (Alabama), Air University Press, 1983. [6] Chef de bataillon Huiban, <>, Secret Défense, blog Jeana-Dominiquea Mercheta, strony internetowe gazety ,,Libération", 8 maja 2010 r. [7] Rüdiger Overmans, Deutsche militärische Verluste im Zweiten Veltkrieg, Monachium, Oldenbourg, 2000 r., przedstawia niemieckie statystyki. [8] Jean-Michel Steg, 22 ao?t 1914, le jour le plus meurtrier de lhistoire de France, Paryż, Fayard, 2013. [9] <>, [w:] Christine Levisse-Touzé (red.), La campagne de 1940, Paryż, Tallandier, 2001. [10] Strony internetowe i baza danych [11] Podawane przez Niemców liczby powinny być uściślone, czym się tu nie zajmujemy, przede wszystkim z powodu dodania do bilansu zaginionych żołnierzy. Por. Christine Levisse-Touzé (red.), La Campagne de 1940, oraz Rüdiger Overmans, Deutsche militarische Verluste im Zweiten Weltkrieg, op. cit.