Natura Śródziemia

Dziś przedstawiam Wam pozycję obowiązkową dla każdego fana twórczości J.R.R. Tolkiena. ???????? "Natura Śródziemia", uporządkowana i zredagowana przez Carla F. Hostettera, to prawdziwa skarbnica wiedzy o świecie, nad którego stworzeniem Tolkien pracował przez całe swoje życie. ????

Ta niezwykle imponująca książka ???? jest pierwszym zbiorem ostatnich pism autora. Są to notatki i szkice, ???? dzięki którym możemy poszerzyć wiedzę na temat Śródziemia i dowiedzieć się rzeczy, które do tej pory były jedynie tajemnicą. ???? Mamy możliwość, krok po kroku, prześledzenia procesu powstawania tego nadzwyczaj oryginalnego i niezaprzeczalnie wyjątkowego świata fantasy. ???? Widzimy od podstaw, jak żmudnie autor kreował postacie i jak ciężką pracę włożył w stworzenie ich wizerunku i charakterów. ???? Obserwujemy też z jaką wybitną precyzją przygotował historyczną oraz geograficzną warstwę swojego dzieła. ????

W tej książce znajdziemy odpowiedzi na wiele dręczących nas pytań??związanych ze Śródziemiem, ale również odpowiedzi na pytania, które nawet nie przyszłyby nam do głowy. ???? Ta wiedza jest jednak tak wartościowa i ciekawa, że pozostaje tylko chłonąć ją jak gąbka. ????

"Natura Śródziemia" wyjaśnia naprawdę wiele spraw, jest świetnie dopracowana od strony merytorycznej, a graficznie też nie można absolutnie nic jej zarzucić. ???? Jeśli więc chcecie poznać najdrobniejsze szczegóły tolkienowskiego świata i zgłębić się w niego jak nigdy dotąd, to polecam Wam tę genialną lekturę??????

Natura Śródziemia to kolejny tom dotyczący świata stworzonego przez Tolkiena, ale opublikowany dopiero w 2021 r. Znalazły się tu teksty o Śródziemiu i o Amanie, które przede wszystkim mają charakter filozoficzny, teoretyczny, opisowy, historyczny i dotyczą głownie krain i ludów Númenoru i Śródziemia. To książka wymagająca skupienia, którą niekoniecznie można przeczytać od deski do deski, ale do której bardzo często można zaglądać i czytać interesujące nas fragmenty w danym momencie pozyskiwania wiedzy dotyczącej świata Tolkiena. Znajduje się tu mnóstwo fascynującego materiału, z którego można czerpać radość. Książka pozwala bowiem pogłębić wiedzę z zakresu procesu twórczego Tolkiena oraz stworzonego przez niego świata Śródziemia.
W przedmowie można przeczytać, że książka powstawała prawie dwadzieścia pięć lat począwszy od 1997 r., kiedy to Carl H. Hostetter otrzymał od Christophera Tolkiena pakiet kserokopii różnych rękopisów jego ojca. Dotyczyły one głownie problemów języka, ale przede wszystkim zawierały liczne dygresje w zakresie kulturowym, historycznym, mitologicznym i metafizycznym. Dodatkowo począwszy od 2008 r. Hostetter otrzymywał od syna Tolkiena kolejne kserokopie i prośbę rozważenia w przyszłości ich publikacji. Tak powoli zaczęła kształtować się Natura Śródziemia. Warto zaznaczyć, że po śmierci Christophera Tolkiena to Carl H. Hostetter zajął jego stanowisko. Jako ekspert od języków wymyślonych przez Tolkiena, Hostetter spędził lata jako redaktor elfickiego czasopisma lingwistycznego Vinyar Tengwar. Natura Śródziemia zawiera kilka pism Tolkiena zredagowanych wcześniej przez Hostettera i opublikowanych w tym czasopiśmie.

Książka została podzielona na trzy części. Część pierwsza to ?Czas i starzenie się? i składa się prawie w całości z materiałów ze zbioru o tej samej nazwie. Część druga ?Ciało, umysł i dusza? i część trzecia ?Świat, jego krainy i ich mieszkańcy? to materiały pochodzące ze zbioru przysłanego Hostetterowi przez Christophera Tolkiena w 1997 r., materiału zaczerpniętego z pism lingwistycznych Tolkiena oraz z materiałów które redaktor tomu zebrał przez lata w trakcie pracy badawczej.
W ?Czasie i starzeniu się? odnaleźć można teksty dotyczące Roku Valarów [1 Rok Valarów (LV)= 144 lata ludzi (LL); 12 godzin drzewa= 1 Dzień Valarów (DV); 144 DV=1 LV; 144 LV=1 wiek Valarów (WV)] , chronologii, jednostek i sposobów liczenia czasu, koncepcji elfich lat życia. Pisząc szczerze, teksty są zagmatwane, bardzo szczegółowe i opierają się głównie na cyferkach i obliczeniach (przyrostu naturalnego, lat, roku urodzenia, roku danego wydarzenia). Między innymi na kilku stronach Tolkien zawarł obliczenia dotyczące wzrostu populacji elfów na przestrzeni 29 pokoleń. Tolkien był więc niezłym matematykiem. Obliczenia jednak nie zostały mi w głowie, ale za to podobały mi się opowieści dotyczące zawierania małżeństw (elfowie pobierali się na wieczność i dopóki pierwszy partner żył i był wcielony, nie myśleli o innym małżeństwie), posiadania dzieci, okresu trwania ciąży i porodu (np. porodowi u Eladrów nie towarzyszył ból) dorastania, dojrzałości i starzenia się. Ciekawe jest rozpisanie wieku Arweny i Aragorna (s. 105, 120-121, 206) czy Galadrieli (s. 106, 203). Przy okazji czytelnik dowiaduje się, czy pod względem zastosowania czasu są jakieś błędy we Władcy Pierścieni.

?Ciało, umysł i dusza? to rozdział, który porusza tematy związane z pięknem, dobrem, płcią, losem i wolną wolą, śmiercią. Znaleźć tu można odpowiedzi na pytanie, które istoty mogą posiadać brodę. Łączą się tu pojęcia natury, tożsamości, rozdzielenia duszy od ciała, mechanizmu reinkarnacji u elfów. We wprowadzeniu do rozdziału otwarcie jest zaznaczone, że metafizyka Śródziemia jest zdecydowanie katolicka. Rozdział ten skupia się na potwierdzeniu zdania zawartego w Listach Tolkiena, który napisał: ?Władca Pierścieni? jest oczywiście dziełem religijnym i katolickim? (?Listy?, s. 236). Ten rozdział bardzo mnie zainteresował również ze względu na opis postaci: Gandalfa (s. 258-259), Legolasa (s. 260), Hobbitów (s. 260) oraz zwrócenie uwagi na umysł, posiadanie zdolności, świat duchowy i dokładnie rozpisany etap śmierci.

W rozdziale ?Świat, jego krainy i ich mieszkańcy? przeczytać można o koncepcjach światła i ciemności, kosmologii, mocach Valarów, wytwarzania lembasów. Znajdują się tu między innymi opisy krajobrazów i domostw w Śródziemiu, życia Númenorejczyków, świata roślin i zwierząt. Dobrze ten rozdział się czytał.
Jeśli chodzi o sposób przekazywania tekstów Tolkiena to wygląda to podobnie, jak w pierwszej części cyklu Historia Śródziemia (Księga zaginionych opowieści,cz.1). Każdy duży rozdział podzielony jest na podrozdziały, które poprzedzone są redaktorskim wprowadzeniem (co to za tekst poniżej, jakim pisanym był atramentem, czy są ewentualne braki, czy tekst jest czytelny); tekstem właściwym Tolkiena oraz dodanymi na koniec redaktorskimi przypisami (co nie znaczy, że inne adnotacje nie znajdują się też pod tekstem na stronie). Na koniec tomu dodano jeszcze wartościowy dla mnie urywek zatytułowany ?Motywy metafizyczne i teologiczne? zawierający fragmenty z tomu z podaniem stron odnoszące się do wybranych kwestii (np. ciało i dusza, zło, ewolucjonizm, niezniszczalność ciał świętych, woń świętości, małżeństwo). Jest również Glosariusz i indeks terminów w języku quenya oraz indeks hasłowy.
Natura Śródziemia uważana jest jako trzynasty tom Historii Śródziemia. To, co w tych pismach jest szczególnie fascynujące, to sposób, w jaki ujawniają tok myślenia Tolkiena. W kilku tekstach Tolkien zadaje sobie pytanie o pewną niekonsekwencję w stworzonym przez siebie świecie. Następnie rozpoczyna nowy akapit zwrotem w stylu: ?Myślę, że odpowiedź brzmi tak? i przedstawia rozwiązanie i nowe obliczenia. Książka oczywiście nadal nie daje czytelnikowi ostatecznych odpowiedzi, ale na pewno wzbogaca rozumienie tolkienowskiego świata. Należy do niej wracać, czytać fragmentami i poddawać je refleksji. Natura Śródziemia udowadnia, że pisma Tolkiena należą do najwspanialszych oraz że twórczość Tolkiena to twórczość chrześcijanina ? katolika i nie należy jej rozpatrywać w oderwaniu od teologicznych motywów w duchu antychrześcijańskich ideologii. P O L E C A M.

Świetna, pięknie wydana książka dla wielbicieli Tolkiena i Władcy Pierścieni, ale nie tylko. Mamy tu do czynienia z tekstami opisującymi przyrodę, naturę filozoficzną wykreowanego przez Tolkiena świata. Nad tym światem Tolkien pracował całe życie. Natura Śródziemia jest genialnym zbiorem i uzupełnieniem w jednym. Całość zredagował amerykański badacz Carl F. Hostetter, jeden z największych znawców twórczości pisarza.
Hostetter podzielił książkę na trzy główne części:Czas i przemijanie, Ciało, umysł i duch oraz Świat, jego krainy i ich mieszkańcy. Dodatkiem są Tematy metafizyczne i teologiczne oraz Słowniczek i indeks terminów quenejskich, czyli elfickiego języka Śródziemia.
Książka jest wszechstronna, wiele pokazuje, informuje, zbiera w jedną całość wszystkie wiadomości, skrawki informacji o Śródziemiu. Zachwyciły mnie informacje o elfach, o ich przebudzaniu, zmianie, jaką elfy przechodzą wraz z upływem czasu, o ekonomii i gospodarce, którą posiadają i świetnie opanowały elfy i wielu innych elfich sprawach. Elfy i wszystko, co ich dotyczy, są bardzo dokładnie opisane. Ta dokładność dotyczy także innych aspektów Śródziemia. Wszystkie zagadnienia są dokładnie, drobiazgowo i bardzo przystępnie opracowane.
Dodatkowo, poza byciem kompendium wiedzy o Śródziemiu, książka jest także prawdziwą skarbnicą wiedzy o Śródziemiu i daje niespotykaną szansę na zajrzenie do wnętrza duszy Tolkiena. Śródziemie to kwintesencja autora, siła napędowa jego twórczości, coś czym zajmował się prawi całe życie.
Na kartach książki jest bardzo dużo informacji nie tylko o samym Śródziemiu, ale także o tym, jak, dlaczego i w jaki sposób powstała dana postać, jej otoczenie, co i dlaczego Tolkien stworzył w ten, a nie inny sposób. Polecam wszystkim wielbicielom twórczości Tolkiena, Śródziemia, wszystkim żądnym wiedzy. Książka do podczytywania we fragmentach, po trochu przez długi, bardzo długi okres czasu.

HISTORIA ŚRÓDZIEMIA: DODATEK

?Natura Śródziemia?, choć wydana jako samodzielna pozycja, to rzecz, którą postrzegać można jako jeszcze jeden tom ?Historii Śródziemia?. Wiele było tam tomów różnorodnych, a to o losach postaci, a to o innych wersjach historii, a to o ludziach Śródziemia. No to teraz mamy o naturze. Ćwierć wieku po ostatniej wydanej odsłonie ?Historii? (po polsku jeszcze trochę na kolejne poczekamy), taki suplement. Dodatek dla zagorzałych fanów. Ale jakże świetny, jakże przyjemny i wnoszący coś do i tak już rozbudowanego we wszystkie strony legendarium brytyjskiego mistrza.

Ten tytuł ?Natura Śródziemia? to tak nie do końca trafiony, bo sugeruje nam faunę i florę, a tu mamy inne tematy raczej. Czas, starzenie się, ciało, umysł, duszę, krainy, mieszkańców ? no taki ogół mamy. Dużo o Elfach, o ich dorastaniu, o tempie tego procesu. Ale nie tylko o nich. I nie tylko o tych zreczach, bo mamy choćby o włosach, o brodach, o gospodarce, domach, grzybach, nawet o produkcji lembasów. Bogato, przekrojowo, ciekawie.

I właściwie tak można by to podsumować. Taka to encyklopedyczna pozycja, jak reszta podobnych dodatków. Carl F. Hostetter, informatyk NASA i badacz Tolkiena, lata temu dostał od syna J.R.R. Tolkiena, Christophera, porcję esejów. I tak zaczęła się trwająca ćwierć wieku praca, by z tych esejów, z fragmentów prozy Tolkiena i tym podobnych rzeczy posklejać twór, który zamyka się na 620 stronach i przedstawia nam? no różne rzeczy nam przedstawia, najczęściej nowe, dotąd nieznane ? a na pewno nieznane na takim poziomie szczegółowości ? i uzupełniające wielką opowieść.

Nie da się zatem czytać tego niezależnie? Ależ da, pytanie tylko po co właściwie, skoro to dodatek. No na pewno stylem można się rozkoszować, można smakować detale, ale właśnie cała siła tego tkwi w fakcie tego dopełniania ?Hobbita?, ?Władcy pierścieni? i całej reszty. Dodawaniu im realizmu, dodawaniu prawdziwości poprzez opisywanie detali z punktu widzenia fabuły i treści w ogóle bez znaczenia, a jednak wprowadzających bogactwo drobiazgów, pokazujących nam, jak Tolkien to wszystko zaplanował, przemyślał i dbał o to wszystko. A przede wszystkim, jak podchodził do swojej twórczości: jakby opisywał coś, co istniało albo istnieje i co ma za sobą całe zaplecze właściwie wszystkiego, co tylko może przyjść nam do głowy.

Uwielbiam takie dodatki. Sporo jest ich na rynku, co ciekawe więcej jest tych dodatków do prozy Tolkiena, niż samej prozy jako takiej, ewenement, ale jakże sympatyczny. Super, że rzecz się ukazała, bo jest świetna, świetnie uzupełnia to wszystko, a przy okazji i pięknie wygląda. I na półce, i ot tak po prostu. Aż chce się sięgnąć i czytać. A czytać jest co. I może trochę żal, że nie ma tu ilustracji rodem z niektórych dzieł Tolkiena, ale i bez tego ?Natura Śródziemia? to absolutne musisz to mieć dla fanów brytyjskiego mistrza fantasy.