Ostatni seans filmowy

Ostatni seans filmowy jest powieścią stosunkowo krótką, liczącą zaledwie 260 stron, które można przeczytać w dwa dłuższe wieczory. Książka zabiera czytelnika w niezwykłą podróż w czasie, do małego, amerykańskiego miasteczka w połowie ubiegłego wieku. W Thalii każdy się zna, wszystkie plotki w mig się roznoszą, ciężko tutaj o tajemnice, jak i o wysublimowane rozrywki. Jest szkoła, kino, sala bilardowa i to właśnie tam ludzie z miasteczka przesiadują większość czasu, rozmawiają, plotkują, a wielkim wydarzeniem są zawsze zawody lokalnych drużyn, które nie odnoszą specjalnych sukcesów.

Autor na niewielkiej ilości stron i z pozoru nudnej i mało ciekawej scenerii, tworzy piękną, przesiąkniętą emocjami opowieść o dorastaniu, pierwszych zawodach miłosnych i przyjaźni. McMurtry znakomicie odmalowuje zwykłą, szarą codzienność lat 50-tych XX wieku i to w niej kryje się urok całej książki. Autor przedstawia jakie problemy dotykają młodzież dorastającą w małym miasteczku, w którym trudno o rozrywkę, jak i o osoby z którymi można chodzić i się przyjaźnić. Z dużym wyczuciem McMurtry pokazuje również jakim tabu był wówczas temat seksu i jak niewiele się o nim mówiło, przynajmniej przy dzieciach i młodzieży. Ostatni seans filmowy jest niezwykłą kroniką zwykłej, szarej codzienności ubiegłego wieku, od której trudno mi było się oderwać.

W powieści spotkamy wiele bardzo dobrze wykreowanych postaci, z charakterystycznymi gestami, zachowaniami, czy słowami, przez co trudno ich ze sobą pomylić. Bohaterowie stworzeni przez autora, wydają się być jak najbardziej prawdziwymi osobami, z własnymi marzeniami i planami. Osobami, które popełniają błędy i próbują różnych rzeczy w życiu. Sonny i Duane są dwójką młodych chłopaków, którzy kończą szkołę średnią, borykają się z nudą, ciągłym brakiem gotówki i oporem ze strony swoich dziewczyn, żeby pójść na całość. To właśnie ich losy obserwujemy w powieści, ich miłosne zawody i uniesienia, codzienne problemy i wiele więcej. Oprócz tej dwójki, mamy okazję poznać również Sama Lwa, właściciela m.in sali bilardowej, który opiekuje się upośledzonym umysłowo Billym, uwielbiającym sprzątać miotłą ulice. Jest i ukochana Duanea - Jacy, która nie do końca wie, co chce w życiu i z czasem dowie się, że miłość w rzeczywistości wygląda zupełnie inaczej niż to sobie wyobrażała. Jest i trener Popper, który wyciska siódme poty z dzieciaków i jego chora żona Ruth. Razem tworzą całą plejadę bohaterów, których zwyczajne losy śledzi się z uwagą i czeka jak sobie poradzą w danej sytuacji.

Ostatni seans filmowy jest stosunkowo krótką powieścią, ale niemniej wartą poznania. To gorzka, momentami przejmująca, historia o dorastaniu dwójki młodych chłopaków w małej miejscowości w Ameryce w latach 50-tych ubiegłego wieku.

Lata 50. XX wieku. Senne i zakurzone miasteczko Thalia w Teksasie, gdzie znajduje się lokalny klub futbolu amerykańskiego, kino, nocna kawiarnia, bilardownia, sklep, szkoła i kilka innych miejsc użyteczności publicznej. W miasteczku wszyscy się znają i w zasadzie są na siebie zdani, bo poza nielicznymi miejscami pracy nic tam nie ma, a tylko nieliczni wyjeżdżają do większego miasta jakim jest Wichita. Dwaj młodzi chłopcy, Jack Duane oraz Sonny kończą szkołę średnią i wkraczają w świat dorosłych. Muszą zmierzyć się z brakiem pieniędzy, małomiasteczkowymi ograniczeniami, odpowiedzialnością za swoje czyny, nudą i oporami swoich dziewczyn, które nie chcą im pozwolić na zbyt wiele.

Bardzo mocną stroną tej powieści są portrety psychologiczne bohaterów, którzy są ekscentryczni i niebanalni. Nieśmiały Sonny zarabiający w weekendy prowadzeniem cysterny z butanem i jego przyjaciel Duane, który gra w drużynie futbolowej, a nocami pracuje na wieży wiertniczej z miejscowymi nafciarzami wymieniają się furgonetką chevrolet, aby obściskiwać się w niej z dziewczynami. Chłopcy wspólnie wynajmują mieszkanie, za które sami płacą i wielu rówieśników zazdrości im takiej wolności. Ich relacje z płcią piękną stopniowo się rozwijają i przechodzą od ukrytych pocałunków w ciemnej sali kinowej do bardziej namiętnych w samochodzie. O chłopców w miasteczku stara się dbać Sam Lew, który ma już swoje lata, siwą grzywę i często kaszle, ale nadal prowadzi kino, bilardownię oraz kawiarnię. Sam stracił trzech synów przed osiemnastym rokiem życia. Jeden spadł z konia, został stratowany i utonął w rzece Little Wichita. Drugiego zmiótł wybuch gazu z wieży wiertniczej, a najmłodszego potrącił samochód zastępcy szeryfa. Po tak dramatycznych wydarzeniach żona Sama postradała zmysły, a on rozpił się, przestał chodzić do kościoła i zaczął romansować z różnymi kobietami. Z dołka psychicznego zaczyna wychodzić po zakupie kina. Postaci w książce jest dosyć sporo i każda z nich ma swoją historię. Autor zadbał o to, by były one dramatyczne i smutne. Sam żegnający przedwcześnie trzech synów; Billy niezbyt rozgarnięty, ale przyjaźnie nastawiony do świata chłopak, którego głuchoniema matka zmarła przy porodzie, a ojciec kolejarz porzucił. Genevieve Morgan, kelnerka pracująca w całonocnej kawiarni , aby utrzymać rodzinę po wypadku męża na wieży wiertniczej to tylko kilka przykładów, a jest ich o wiele więcej.

,,Ostatni seans filmowy" to studium o dorastaniu i małomiasteczkowym życiu w Ameryce w latach pięćdziesiątych XX wieku. Smutna, melancholijna, ponadczasowa i uniwersalna opowieść o próbie wydostania się z konwenansów oraz utartych wielopokoleniowych schematów. Warto poznać i zadumać się nad życiem w prowincjonalnym miasteczku w Ameryce, a może nie tylko tam?

Książkę oczywiście polecam:)

Przygodę z twórczością autora zaczęłam właśnie od ?Ostatniego seansu filmowego? i muszę przyznać, że to była smakowita przystawka przed ?Na południe od Brazos?, które zostawiłam sobie na danie główne.

Mimo, że powieść jest dość krótka, tak łatwo było przenieść się w specyficzny klimat małej miejscowości w Texasie lat 50-tych, tak szybko poczuć głęboką więź z głównymi bohaterami.

A o czym może traktować opowieść, której głównymi postaciami są nastoletni chłopcy niepewnie wchodzący w pociągający świat dorosłych? O pierwszych miłościach i doświadczeniach seksualnych, imprezach zakrapianych alkoholem i szalonych eskapadach. Nadziejach na lepszą przyszłość, próbie wyrwania z prowincji, utracie złudzeń i zawodach miłosnych.

Kobiety przewijające się na kartach powieści, są postaciami tyleż mocnymi, co tragicznymi. To one, pozostając w cieniu swoich mężczyzn, stanowią motor napędowy lokalnej społeczności, sterując tym męskim światkiem. Wszystko dzieje się przez nie, lub dzięki nim.

Autor obnaża prowincjonalizm bohaterów, ich bezwarunkowe podporządkowanie stereotypom, brak tolerancji dla tego co inne i nieznane.

Lektura często budzi uśmiech, lub prawdziwe salwy śmiechu, wielokrotnie wzrusza i wywołuje nostalgię za szalonymi czasami młodości. Z pewnością nie tak szalonymi, jak te będące udziałem Sonny?ego i Duane?a w pewnej małej amerykańskiej miejscowości, ale jednak.