Ostatnia przysługa

Czego najbardziej nie lubicie w książkach? Ja bardzo nie lubię przepełnionego wulgaryzmami języka. Recenzja i relacje u thrillerly sprawiły, że przez jakiś czas odsuwałam od siebie tę lekturę. Aż przyszedł czas, żeby się z nią zmierzyć.

Jest rok 1974. W Bostonie trwają protesty przeciwko przewożeniu dzieci z białych dzielnic do czarnych i na odwrót. W irlandzkiej enklawie Bostonu od urodzenia mieszka Mary Pat Fennessy wraz z córką. Pewnego dnia nastolatka nie wraca do domu. Na stacji metra zaś ginie czarnoskóry nastolatek. Mary Pat jest zdeterminowana, żeby odnaleźć córkę. Mimo że z pozoru zaginięcie Jules i śmierć Auggiego nic nie łączy, to zarówno Mary Pat, jak i policja czują, że to nie przypadek.

Matka jest zdolna do wszystkiego, kiedy chodzi o jej dziecko. I Mary Pat wykazuje się ogromną siłą, determinacją i odwagą. Czas na sentymenty i bycie miłą i dobrą sąsiadką się skończył. Kobieta zadziera z lokalną mafią. To, co odkrywa jest wstrząsające i pokazuje jej, jak mało znała swoją córkę.

Czy w tych niełatwych i brutalnych okolicznościach jest miejsce na happy end?

"Ostatnia przysługa" to moje pierwsze spotkanie z twórczością Dennisa Lehane. Autor na już na koncie bestsellery takie jak "Rzeka tajemnic" i "Wyspa tajemnic".

Akcja "Ostatniej przysługi " osadzona jest w przełomowym dla Bostonu czasie. Rasizm w dalszym ciągu ma się bardzo dobrze. Segregacja rasowa jest na porządku dziennym. Chcąc to zmienić sąd wydaje wyrok nakazujący przewożenie dzieci z białych dzielnic do szkół w dzielnicach czarnoskórych i odwrotnie. Ludzie się buntują. Również Mary Pat. Konflikt rasowy jednak blednie i traci na znaczeniu, kiedy Jules znika bez śladu.

Atmosfera książki jest duszna i mroczna. Świat, w którym przyszło żyć głównej bohaterce jest smutny, pozbawiający nadzieji na lepsze jutro. Ale to życie rozwinęło w Mary Pat siłę i odwagę, o którą wcześniej się nie podejrzewała. To prawdziwa twardzielka, która zrobi wszystko, aby odnaleźć córkę.

Na początku trudno mi było wczuć się w tę historię. Z czasem jednak pochłonęły mnie poszukiwania Jules i trzymałam kciuki za jej matkę. Jest to historia pełna bólu, cierpienia i niesprawności.

Jedyne co do mnie nie przemawiało, to wulgarny język. Dzięki Julii @thrillerly byłam trochę na to przygotowana. Ale i tak mnie to przytłoczyło. Już pierwsze strony, pierwsze rozdziały są przeładowane wulgarnym słownictwem. Myślę, że gdyby zliczyć wszystkie to wyszłaby trzycyfrowa liczba. I wydaje mi się, że tyle nie ma w całej mojej biblioteczce razem wziętej. I zdaje sobie sprawę, że może autor w ten sposób chciał pokazać, z jakiego środowiska pochodzą bohaterowie, że to nie różowy świat. Jednak chyba każdy czytelnik zrozumiałby to, gdyby nawet zredukować te k*rwy itp. o trzy czwarte albo i więcej. Nie wiem jak Was, ale mnie taki język odrzuca tak samo w filmach i literaturze, i w życiu.

W odpowiedzi na dziesięciolecia segregacji rasowej, w 1974 roku Sąd Okręgowy Stanów Zjednoczonych nakazał bostońskim szkołom publicznym integrację szkół miejskich. Pomimo licznych protestów, 12 października 1974 roku, pierwszego dnia szkoły, część uczniów Roxbury została dowieziona do South Boston High School i na odwrót. Tak rozpoczęła się desegregacja, która finalnie potrwała do 1988 roku.

Mary Pat jest zwyczajną kobietą klasy średniej. Nie wiedzie jej się najlepiej, ma spore problemy finansowe i jest w tej swojej walce o każdy dzień osamotniona. Straciła męża, potem syna, drugi mąż ją zostawił i jej napędem do działania jest tak naprawdę jedynie nastoletnia córka ? Jules. Lecz Jules pewnej nocy nie wraca do domu, co wyzwala w Mary Pat pokłady siły, o które nikt jej chyba nie podejrzewał. Wsparcie odnajduje w policjancie, jednak większość poszukiwań przeprowadza na własną rękę. Jej waleczność i determinacja są godne podziwu, w odróżnieniu od jej poglądów, głęboko w niej zakorzenionych. Lecz, czy wartości, które od zawsze wyznawała są słuszne?

Ostatnia przysługa przenosi nas do Ameryki lat `70, dalekiej od tej, którą znamy obecnie. Rasizm i podziały klasowe są tu aż nazbyt widoczne, a nienawiść i wrogość do osób o innym kolorze skóry, czy pochodzeniu jest czymś oczywistym. Lehane zabiera nas do irlandzkiej dzielnicy Bostonu, w której nikt nie sprzeciwia się nieoficjalnie rządzącym tą częścią miasta, nikt nie brata się z kolorowymi i każdy stara się zwyczajnie przetrwać. W tle rozgrywają się prawdziwe wydarzenia dotyczące desegregacji uczniów bostońskich szkół, które powodują ogromne poruszenie. A w międzyczasie przychodzi śmierć. I to niejednokrotnie. Zaczyna się od czarnoskórego chłopaka, który znalazł się w złym miejscu o złej porze, a potem jest tylko gorzej. Zaginiona Jules podobno ma znajdować się na Florydzie, lecz jej matka wie, że to kłamstwo. I właśnie ona, matka, Mary Pat, absolutnie nieidealna, borykająca się z mnóstwem problemów, która w swoim życiu doświadczyła wielu strat, wie, czym jest bieda, przemoc czy używki, nie ma za to pojęcia, jak wygląda życie poza Southie, pokazuje nam, czym jest miłość rodzicielska. A jej walka, wola zemsty i nieustanne parcie do przodu, by oddać honor córce są niezwykłe, choć doskonale zdaje sobie sprawę z zakończenia tej wojny, którą wywołała. To wstrząsająca powieść, która na długo pozostaje w myślach, porusza tematy niestety nadal aktualne, choć nie w takiej mierze jak lata temu, dotyczące segregacji rasowej, istnienia gangów, bezradności policji przez szeroko zakrojone układy i korupcję. To jedna z tych historii, która wyzwala wiele emocji i jest świetnie napisana, a osobiście uważam, że zasługuje na ekranizację. Ważna tematycznie, poruszająca, szalenie mocna, ale i naprawdę warta tego, by poświęcić jej czas. Znamienny jest także tytuł, którego znaczenie poznajemy pod koniec lektury i wzburza on ocean uczuć piętrzący się w głębi czytelnika. Ogromnie polecam!