Ostatnie takie lato

"Bo kiedy jest do­brze, córuś, czło­wiek myśli, że po­ra­dzi sobie ze wszyst­kim, ale gdy orien­tu­je się, że zło zstą­pi­ło na zie­mię, szuka po­cie­sze­nia we wszyst­kim, co mo­gło­by mu to po­cie­sze­nie ofiarować."

Rok 1946. Wojna pozbawiła ją wszystkiego, co kochała najbardziej. Obdarła z marzeń, poczucia bezpieczeństwa, pozostając po sobie ziejącą pustkę. Teraz ponownie Tamara Mathuszewska staje w obliczu zagrożenia, gdy powracający do Rosji czerwonoarmiści przedzierają się przez
ziemie dawnych Prus Wschodnich. Nie mają litości dla mieszkańców, napadając napotkane po drodze domostwa, pozostawiając po sobie krwawy ślad. Tylko przypadek sprawia, że unika tragicznego losu innych kobiet. Docierając do rodzinnego domu, ze zgrozą stwierdza, że skryła się w nim dziewczyna, której przed laty nie zdołała uchronić od zagrożenia. Gorycz wspomnień zalewa serce Tamary, gdy wraca w myślach do beztroskich dni, w których czuła się naprawdę szczęśliwa. Do 1919 roku i ostatniego lata, w którym poznała smak prawdziwej miłości...

Życie jest pełne małych i dużych wyborów, błahych, czy istotnych decyzji. Większość z nich jest przyziemna, ale niektóre mają ogromne znaczenie, a ich konsekwencje możemy odczuwać latami. Gdyby nie wojna... Te słowa wybrzmiewają od pierwszych stron, ukazując, jak wielki wpływ na nasze losy mają czasy, w których przyszło nam żyć. To historia, w której kluczowe znaczenie ma człowiek, jego postrzeganie świata, wyznawane wartości i wydarzenia, na które nie ma wpływu, ale z którymi musi się zmierzyć. Tamara zawsze podążała za głosem serca, kierując się własnymi emocjami, nie oceniając ludzi pod względem narodowości, czy uprzedzeń. Nie rozumiałam wszystkich jej wyborów, jednak chciałam by odnalazła szczęście i poczuła się jak tamtego ostatniego lata. To powieść, którą przeżywa się wraz z bohaterami, czując ich emocje, troski i drobne radości. Zakończenie porusza tak, że nie mogłam powstrzymać łez.

Nina Zawadzka po raz kolejny napisała książkę, której akcja osadzona jest w realiach jakie panowały w pierwszej połowie XX wieku. Były to czasy gdy Polska dopiero co odzyskała niepodległość. I autorka wspaniale oddała tutaj nastroje ludzi jakie wtedy panowały.
Ostatnie takie lato to kolejna książka Niny Zawadzkiej, która wciągnęła mnie od pierwszych stron. Jestem pod wielkim wrażeniem stylu jakim pisze autorka. Jest on lekki a przy tym bogaty w detale. Pani Nina zadbała o każdy szczegół opisywanej historii. Dzięki czemu dostarcza ona wielu emocji i nie pozwoliła się odłożyć ani na chwilę.
Książka posiada dwie linie czasowe. Obie to czasy trudne dla naszego kraju. Wojny i wiele zmian. A wśród tej zawieruchy rodzi się miłość. Miłość, która nie powinna mieć miejsca.
Jest trok 1919. Polska dopiero co odzyskała Niepodległość. Tamara chociaż jest Polką od lat mieszka w Prusach Wschodnich. To tam poznała Olafa. Rodzina chłopaka była przeciwna związkowi syna z Tamarą. Gdy wyjechał wzięła ślub z Hugo. Czy go kochała? Czy była szczęśliwa w tym związku?
Rok 1946 to pierwszy rok po zakończeniu II Wojny Światowej. Tamara ma syna, dla którego zrobi wiele. Czasy tuż powojenne były ciężkim okresem nie tylko ze względu na biedę, ale ze względu na to co robili Sowieci. Napadają na domostwa i gwałcą niewinne kobiety. Gdy Tamara dociera do swojego rodzinnego domu widzi dziewczynę, w której rozpoznaje kogoś komu nie zdołała pomóc przed laty. By jednak teraz jej pomóc musi najpierw wyleczyć się z zakazanej miłości, która od 1919 roku włada jej sercem. Czy przeszłość do niej powróci? I czy miłość sprzed lat stanie się ponowie powodem jej klęski? Przekonacie się sami.
Książka potrafi wzruszyć. W piękny sposób ukazuje młodzieńczą miłość, która pomimo przeciwności losu była coraz silniejsza. Autorka pokazuje nam jak to uczcie zmieniło się pod wpływem kolejnych wydarzeń.
Widać w tej książce, że Nina Zawadzka włożyła dużo pracy w poznanie historii Mazurów, którzy po wojnie znaleźli się pomiędzy młotem a kowadłem. Polacy uznawali ich za zdrajców, a Niemcy za wrogów. Bardzo lubię poznawać los ludzi, o których tak mało się mówi.
Jeśli lubicie powieści, których akcja dzieje się w pierwszej połowie XX wieku to bardzo polecam Ostatnie takie lato.

Nina Zawadzka w najnowszej powieści ?Ostatnie takie lato? pisze o losach rdzennych mieszkańców Mazur z okrucieństwem wojny, ale i wielką miłością w tle.

Pierwsze spotkanie z jej twórczością okrasiłam łzami. I już wiem, że nie tylko muszę nadrobić wcześniejsze jej powieści, ale i po każdą kolejną sięgnę z oczekiwaniem emocjonującej, poruszającej i pięknej historii. Historii jak ta, w której miłość trwa niezmieniona, podobnie jak "Bałtyk, który był świadkiem tych wszystkich okrucieństw, a który nadal szumiał jak dawniej".

Autorka stworzyła opowieść, nad którą nie sposób nie zapłakać łzami wzruszenia i żalu. Ukazując rozdarcie rdzennych Mazurów, niechęć i represje doświadczane zarówno ze strony Niemców, jak i Polaków. Losami Tamary wchodzącej w dorosłość wraz z odzyskaniem przez Polskę niepodległości po pierwszej wojnie światowej kreśli ich niepewną sytuację przez kolejnych trzydzieści lat składających się na okres przedwojenny, brutalność wojny i okrucieństwo czasu powojennego.

I choć dużo w tej opowieści ludzkich tragedii tych osobistych i na zatrważająco szeroką skalę, trudnych wyborów, czasem ich braku, nagromadzonej nienawiści, zacietrzewienia, bólu i straty, to dzięki Tamarze, która próbuje w każdym i we wszystkim widzieć dobro i my widzimy, że nie wszystko da się określić jako czarne lub białe.

Jej barki przygniata jednak ciężar wyrzutów sumienia w związku z wyborami, których dokonuje z miłości do mężczyzny, później do syna, by przetrwać. Czy czas przyniesie ukojenie i pozwoli odzyskać jej tych, których utraciła? Czy odnajdzie swoje bezpieczne miejsce na ziemi?

Autorka stworzyła historię, którą chłonęłam całym sercem, odczuwając emocje jej bohaterów i angażując się w ich trudne losy. Ukazała skomplikowaną sytuację ludzi, którzy chcieli po prostu żyć w spokoju, w zgodzie z sąsiadami, ale historia wyrzuciła ich na margines skazując na zatracenie.

Barwne opisy pozwalają przenieść się w rejon Prus Wschodnich i na Pomorze w tych niepewnych czasach, a spojrzenie na wydarzenia z różnych perspektyw, choć najczęściej kobiety o polskich korzeniach, ale nie polskim obywatelstwie, daje szeroki obraz ówczesnej sytuacji społecznej i politycznej. Sytuacji, która odciska piętno na życiu jednostek i narodów.
Ogromna wartość tej powieści pod względem literackim i historycznym jest niezaprzeczalna. Zachwycił mnie zarówno piękny i dopracowany w każdym detalu styl autorki, jak i doceniam ogrom pracy, jaki włożyła w wierne oddanie realiów historycznych. To powieść, w której nie brakuje melancholii, ale nadzieja skrzy się niczym wschodzące nad Bałtykiem słońce. Tak, jak lubię.