Patria (twarda)

Patria to tytuł, który prawdopodobnie dość szerokie grono miłośników popkultury będzie kojarzyć z dobrze przyjętym serialem na HBO GO. Mało kto jednak wie, że telewizyjna adaptacja powstała na kanwie książki, która podbiła serca wielu miłośników dobrej literatury. Na podstawie oryginału powstał nie tylko serial, ale również komiks, który teraz zadebiutował w naszym kraju.

Scenariusz tytułu pozwala nam śledzić losy członków dwóch baskijskich rodzin od połowy lat 80-tych do roku 2011. Tak długi okres to doskonała podstawa do tego, aby pokazać zmiany zachodzące zarówno w kraju, jak i pośród jego obywateli. Miłość, wojna, terroryzm, polityka, przyjaźń, bezsilność i wielkie trudności w przebaczaniu drugiemu człowiekowi. Wszystko to jest częścią owych rodów, które koegzystują obok siebie w spirali nakręcającej się nienawiści, która prowadzi do skrajnych sytuacji.

Mamy więc tutaj do czynienia z kolejnym nietuzinkowym dziełem komiksowym w ramach listopadowych nowości wydawnictwa Non Stop Comics. Graficzna adaptacja książki, szczególnie takiej, która zdobyła liczne nagrody i wyróżnienia, nigdy nie jest łatwym zadaniem. W tym przypadku na całe szczęście wszystko poszło zgodnie z początkowymi założeniami i czytelnik otrzymuje świetną opowieść kierowaną głównie do starszego odbiorcy, który doceni jej złożoność i nietuzinkowość. Najprościej cały tytuł można byłoby określić mianem historii o życiu w całym tego słowa znaczeniu. Twórca potrafi bowiem pokazać wszystkie uroki ziemskiej egzystencji, począwszy od tych najlepszych po te tragiczne. Nie wszystko to jest jednak podane na przysłowiowej srebrnej tacy. Niekiedy czytelnik będzie musiał wysilić swoją wyobraźnię i umysł, aby dostrzec pewne drobne, ale istotne niuanse scenariusza. Biorąc pod uwagę specyfikę medium, jakim jest komiks, należy być również gotowym na pewne uproszczenia, niedopowiedzenia czy skróty fabularne. Najbardziej będzie to oczywiście widoczne dla kogoś, kto znał wcześniej książkę. W drugą stronę działa to zupełnie inaczej, po zakończonej lekturze w odbiorcy kiełkuje przemożna chęć jeszcze mocniejszego wgryzienia się w temat i sięgnięcia po oryginał lub serial.

O ile scenariusz jest naprawdę dobrze przygotowany i ma szanse zainteresować duże grono odbiorców, to już oprawa graficzna niekoniecznie wszystkich zachwyci. Toni Fejzula stawia tutaj na komiksowy ?sztukę?, w której stara się połączyć realizm z malarską techniką pokazywania emocjonalności świata i bohaterów. Mnie osobiście niespecjalnie taka forma rysunków do siebie przekonała, zdaje sobie jednak sprawę z tego, że znajdzie się spore grono ludzi, których kolejne kadry będą wizualnie fascynować.

Patria to więc nic innego jak solidnie przygotowana komiksowa adaptacja (przynajmniej pod względem historii), która nie pozwoli czytelnikowi być wobec niej całkowicie obojętnym. Na pewno tytuł ma szansę stać się solidną częścią nie jeden dobrej komiksowej kolekcji.

PRZEMIANY W KRAJU BASKÓW

Świat komiksu pełen jest wszelkiej maści adaptacji, najczęściej jednak są to adaptacje filmów (?Spider-Man?, ?Batman? czy ?Gwiezdne wojny?, że wspomnę tylko kilka z wydanych na polskim rynku) albo gier (?Tomb Raider?). Rzadko jednak zdarzają się graficzne wersje literatury, choć i takie czasem się zdarzają, że wspomnę wydane ostatnio ?Rok 1984?, ?Zabić drozda? czy ?Zew Cthulhu? z genialnymi rysunkami Alberta Brecci. Teraz do tego grona dołącza ?Patria?, oparta na książce Fernando Aramburu, która w naprawdę wyśmienity sposób przybliża nam dzieje najnowszej historii Kraju Basków.

?Patria? to historia dwóch rodzin, których losy poznajemy od lat 80. XX wieku, do roku 2011. Trzy dekady, na tle wydarzeń, jakie zachodzą w kraju. Rodzące się związki i przyjaźnie, wojna, terroryzm, codzienne problemy i wielkie sprawy.

Wszystko zaczęło się od powieści Fernando Aramburu pod tym samym tytułem. Książki cenionej i uznanej, która na polskim rynku pojawiła się dopiero na fali popularności tematu, wywołanej oczywiście serialową adaptacją dostępną na HBO GO. A teraz, wydawnictwo idąc za ciosem wypuszcza na rynek powieść graficzną opartą na książce. I co można powiedzieć o tym dziele, jak nie to, że jest to kawał świetnej opowieści dla dojrzałych czytelników, którzy dość mają oderwanych od życia i ludzi komiksów.

Nie czytałem powieści Aramburu, serialu też nie widziałem, więc nie mam porównania, ale znając zasady obowiązujące dane medium, śmiało mogę stwierdzić, że ?Patria? w wersji graficznej to rzecz nieco uproszczona. Komiks wymaga skrótów, komiks wymaga nieco innego podejścia, ale odpowiedzialny za ten konkretny Toni Fejzula w znakomitym stylu uchwycił sedno opowieści. Dzięki temu dostajemy kawał porywającej historii o życiu, przemianach zachodzących w kraju i ludziach i ludzkich dramatach. To też historia o przebaczeniu, o wartościach i różnych ludzkich postawach. Instygująca zarówno fabularnie, jak i psychologicznie, choć przecież nie pokazuje niczego, czego już byśmy nie znali.

Za to to, co pokazuje robi znakomite także pod względem grafik. Prace Toniego Fejzuli to kawał dobrej roboty, która jest i prosta, i realistyczna. Życiowa, nastrojowa, ale i odpowiednio urzekająca wizualnie. Świetnie przy tym wydana, pod każdym względem prezentuje się bardzo atrakcyjnie i znakomicie wygląd na półce.

W efekcie w ręce ambitnych czytelników trafia piękny, warty poznania album. Album dojrzały i robiący duże wrażenie. Nie pierwszy taki i pewnie nie ostatni, ale nie zmienia to faktu, że absolutnie warto jest go poznać.