Polanim (twarda)

Polanim to określenie Żydów, którzy wyemigrowali do Izraela z Polski. Co więcej jest to nazwa nadana już w latach trzydziestych dwudziestego wieku, kiedy ruszyła pierwsza alija, czyli powrót do Ziemi Obiecanej. Zdaniem Żydów do Jerozolimy się nie wraca, do niej się wznosi. Zatem powrót na ziemie przodków to nobilitacja. Czy jednak na pewno? Autorka pokazuje, że dużo zależy od powodów, które skłoniły do wyjazdu. Ci, którzy opuszczali Polskę z pobudek syjonistycznych, z przekonania, że jadą budować swoje państwo, zupełnie inaczej odnoszą się do naszego kraju, niż ci, którzy poczuli się wyrzuceni. Czy to przez rząd Gomułki, czy przez wydarzenia marca ?68. Co nie zmienia faktu, że tęsknią. Bardziej za językiem, za dzieciństwem, niż za Polską i jej obywatelami. Polscy Żydzi mieli duży wpływ na to jaki kształt przybrał współczesny Izrael. Zarówno przed drugą wojną, jak i po niej stanowili jedną trzecią populacji. A ponieważ byli dobrze wykształceni z łatwością obejmowali kluczowe stanowiska. Książka skłania do przemyśleń. Sylwetki rozmówców są tak dobrane, aby ukazać jak największą różnorodność. Poza tym sprawne pióro autorki sprawia, że od lektury ciężko się oderwać. Polecam.

Wzruszający reportaż o ludziach, którzy choć czują się Polakami, w Polsce nie mieszkają.
Przed wojną w Polsce żyło ponad 3 miliony Żydów. To oni podczas II wojny światowej najbardziej ucierpieli. Potracili bliskich, cały swój dobytek oraz odebrano im godność. Części z nich udało się uciec do Izraela, gdzie mieli nadzieję odnaleźć swoje miejsce. Takich emigracji było całkiem sporo nie tylko za czasów Holocaustu, ale również później, gdy w Polsce panował komunizm.
Wśród Żydów znalazły się osoby, które chętnie opuszczały ziemie polskie, na których zaznały tyle cierpienia, ale również Ci, którzy czując się Polakami nie mogli pogodzić się z utratą polskiego obywatelstwa. Podróż do Ziemi Obiecanej dla wielu okaże się pogorszeniem warunków bytowych i wielkim rozczarowaniem. Zmiana klimatu, różnorodność kulturowa, nieznajomość języka to tylko nieliczne trudności w asymilacji do nowego miejsca.
Książka ta zawiera wiele hebrajskich słów, które nie zostały wytłumaczone. Dla czytelnika, który z kulturą żydowską ma niewiele wspólnego jest to dość trudna lektura, ponieważ wyjaśnień należy szukać na własną rękę. Ale historie przytoczone w reportażu są wzruszające i zapadają w pamięć. Wyłania nam się obraz tęsknoty za krajem, za tradycją i próbę stworzenia sobie tej polskości w nowym miejscu. Są też tacy, którzy mają do Polaków żal, że nikt nie stanął w ich obronie, a nawet dali się tak łatwo porwać antysemickim nastrojom.
Jest to słodkogorzka opowieść o przerwanych marzeniach, planach i utracie tożsamości oraz o potrzebie odkrycia prawdy o swoich korzeniach i poznać historię swoich przodków.

Książka na pewno spodoba się osobom zainteresowanym kulturą żydowską. Ludzi pamiętających jeszcze czasy wybuchu II wojny światowej albo czasy powojenne, również ta lektura może zafascynować. Ja dowiedziałam się z niej wielu ciekawych informacji, jednak brak słowniczka utrudniało mi płynne czytanie.