Polityka

Każdy kto chce zacząć swoją przygodę z polityką (zarówno pod względem udziału czynnego w życiu politycznym, jak i jego politologiczną analizą) powinien rozpocząć od przeczytania dzieł antycznych, dzieł starożytnych, czyli klasycznych. Warto dlatego zacząć od przeczytania dzieł politycznych Arystotelesa. Takie dzieła skupia w sobie książka wydawnictwa PWN pt. Polityka... W tej ładnie wydanej książeczce, która świetnie prezentuje się na półce, zawarto całą arystotelesowską myśl polityczną, począwszy od ogólnego spojrzenia na państwo i na ustroje państwowe, po sprawy dużo bardziej skomplikowane, ale zarazem nie mniej istotne w życiu ambitnych polityków. Bardzo dobra książka, zresztą co tu dużo mówić... klasyka! Z tym, że klasyka bardzo ładnie wydana w przyzwoitej cenie.

„Polityka” jest li tylko lakonicznym zbiorem rad i wytycznych, podług, których urządzone winno być państwo o ustroju względnie i bezwzględnie najlepszym. Arystoteles dokonał analizy poszczególnych ustrojów dowodząc, iż trzy właściwe to: monarchia, arystokracja, politeja, jednocześnie przeciwstawiając je trzem zwyrodniałym: tyranii, oligarchii i demokracji. Nadto, każdy z wyżej wymienionych ustrojów, w zależności od warunków społecznych, politycznych czy geograficznych danego państwa, posiada różnego rodzaju odmiany. Autor w swoim dziele zawarł także spostrzeżenia na temat przyczyn zmian ustrojów jak również rady dotyczące zachowania ich trwałości. Szczególnie kontrowersyjnym wydaje się być ustęp, w którym Arystoteles rozwodzi się nad środkami sprzyjającymi utrzymaniu się tyranii.
Wielce frapującym jest również fragment, w którym Stagiryta definiuje niewolnika, jako „żywą własność”, twierdząc, że niektórzy są niewolnikami z natury. Jednak, jak wskazuje Mikołaj Szymański, taki pogląd nie szokował Ateńczyków w przeciwieństwie do dzisiejszego czytelnika „Polityki”.
W dalszej części dzieła, Arystoteles deliberuje o wpływie wojen, liczby ludności, położenia geograficznego czy wychowania młodzieży na kondycję państwa.
Istotnym punktem rozważań autora jest także polemika z poglądami zawartymi w „Państwie” Platona. Jako centralny punkt sporu między filozofami jawi się kwestia wspólnej własności ziemi oraz innych dóbr.
„Polityka” to bez wątpienia jedna z tych pozycji, które powinny wchodzić w skład wyposażenia intelektualnego każdego humanisty!!!