Powiew ciepłego wiatru

Tytuł: Powiew ciepłego wiatru
Autor: Edyta Świętek
Wydawnictwo: Replika
Ku nadziei?
Dzieje Polski zawsze były burzliwe i tak naprawdę nigdy nie było trzeba wojny, by w kraju panował chaos, by kolejne grupy przejmujące władze pogrążały ją w imię swoich utopijnych dążeń, by ktoś postawił dobro kraju ponad dobro własne, by można było powiedzieć, że na czele kraju stoi wizjoner, który ma co do niego długofalowy plan rozwoju. Tymczasem, po koszmarze wojny, kiedy wydawałoby się, że kraju nie może spotkać nic gorszego, rozpoczął się gorący czas walk wewnątrz kraju o władzę i poglądy. Okres rządów Gomułki, wprowadzone podwyżki, wybuch strajków w Stoczni Gdańskiej i innych zakładach produkcyjnych w różnych regionach kraju ? tragiczne wydarzenia z grudnia 1970 roku, to tylko jeden z przykładów tego, jak dalece można zagubić się w działaniu i jakie konsekwencje tego ponoszą zwykli obywatele.
Ratunkiem dla Polski po tych pełnych ofiar dniach strajków, miał być Edward Gierek - ?dobry gospodarz ze Śląska? ? jak o nim mówiono, który został wybrany na pierwszego sekretarza KC PZPR jeszcze w grudniu 1970 roku. Prowadziło go hasło przewodnie: ?Nigdy więcej grudnia!?, które szczególnie poruszyło serca tych, którzy podczas strajków stracili bliskich. Do dziś zapewne wszyscy pamiętają też słynne pytanie Gierka: : ?No to jak, towarzysze, pomożecie??, które stało się motorem napędowym propagandy rządowej. I znów wszyscy ulegli wizji dobrobytu - program budowy ?nowej, lepszej ojczyzny? zakładał bowiem ogromne inwestycje oraz poprawę warunków życia społeczeństwa poprzez przyspieszenie rozwoju gospodarczego. Budowa nowych zakładów przemysłu ciężkiego, rozwój rolnictwa, budownictwa oraz usług ? to wszystko elementy składające się na ten plan. Polska rajem na ziemi?
O tym, jak zakończyła się realizacja tych wizjonerskich może, ale kapitałochłonnych projektów, jakie przełożenie plany te miały na rzeczywistość, o upadku władzy ludowej, stanie wojennym wprowadzonym w grudniu 1981 roku na terenie całej Polski, w którego trakcie m.in. internowano wielu działaczy ?Solidarności?, wciąż pamiętamy. I może warto nigdy nie zapominać, wszystkie te wydarzenia stanowią bowiem część burzliwej przeszłości kraju. Stały się one również tłem dla fenomenalnej sagi rodzinnej ?Spacer Aleją Róż?, autorstwa Edyty Świętek. Piąty tom opowieści, pt. ?Powiew ciepłego wiatru?, opublikowany nakładem Wydawnictwa Replika, to kolejne już spotkanie z rodzinami Pawłowskich oraz Szymczaków, które wichry historii nieustannie stawiały w opozycji do rządów, które wciąż musiały podejmować nowe wyzwania i stawiać czoła trudnej rzeczywistości walcząc z systemem.
Ta wspaniała, pełna szczegółów, barwnych postaci, emocji powieść zachwyci nie tylko miłośników sagi, którzy wnikliwie śledzą, już od pierwszego tomu, losy bohaterów. Dzięki krótkiemu wprowadzeniu, bez trudu odnajdą się w nakreślonej sytuacji również te osoby, dla których piąty tom, będzie pierwszym, po który sięgnęli. Zachwyci on również wszystkich, którzy cenią sobie powieści obyczajowe z dużą dozą realizmu, pietyzmem w odtwarzaniu szczegółów i porywającym przekazem.
Akcja piątego, ostatniego już niestety tomu sagi, rozgrywa się w latach 1977-1990. Znów przenosimy się do Nowej Huty, choć śledzić będziemy również losy Doroty, która nareszcie, po latach cierpień, zaznała szczęścia u boku Ksawerego. Czas mija tak szybko, że poznajemy już wnuki znanych bohaterów, choć to najstarsze pokolenie wcale nie usuwa się w cień. Jest ono nie tylko skarbnicą wiedzy o przeszłości, ale zmuszone jest wciąż do działania. Wszystkim bowiem przyjdzie zmagać się z konsekwencjami stanu wojennego, szczególnie że Karol zostaje za działalność opozycyjną internowany, zaś jego żona ginie w wypadku ? pozostają wnuki, którymi jak zwykle z poświęceniem zajmuje się Julia?
To zaledwie jeden z wątków poruszonych w powieści, w której burzliwe dzieje kraju splatają się z losami bohaterów, właściwie determinują ich przyszłość. Po euforii związanej z budową Arki Pana, katolickiej świątyni o którą walczyli przedstawiciele opisywanych rodzin w poprzednim tomie, jej konsekracji przez kardynała Wojtyłę czy wyborem papieża ? Polaka, przyszedł czas na polskość kształtowaną przez trudy i znoje, na szarość dnia codziennego. Czy będzie w tym wszystkim miejsce na nadzieję i ?spacer aleją Róż??

Justyna Gul
Qultura słowa

Przede wszystkim muszę zacząć od tego, że to już ostatni tom cudownej pięciotomowej Sagi Spacer Aleją Róż przez który bardzo chętnie spacerowałam. Ciężko rozstać mi się z rodziną Szymczaków i Pawłowskich, z którymi zżyłam się już w pierwszym tomie. Edyta Świętek pisząc tę sagę wykonała kawał świetnej pracy i ja chylę Ci Edytko czoła za to, czego dokonałaś. To była czysta przyjemność móc spędzić czas z bohaterami powieści, a jeszcze większy zaszczyt móc patronować całej sadze.

Osobiście nie przyszło mi żyć w czasach, w których autorka osadziła fabułę, jednak bez trudu mogłam sobie wyobrazić rzeczywisty obraz zmagań rodzin, które walczyły o przywileje, a których walki w większości przynosiły wiele smutku i cierpienia. Muszę przyznać, że ostatni tom okazał się dla mnie chyba najbardziej emocjonalny ze względu na to, iż Edytka nie unikała przykrych zdarzeń, a wręcz nas nimi tu poniekąd zasypała. Wielu bohaterów odchodzi z różnych przyczyn, oczywiście nie zdradzę o kogo chodzi, o tym przekonacie się sami czytając powieść.

Nadchodzi stan wojenny i zarówno Szymczakowie jaki i Pawłowscy zmagają się ze służbą, która nie ułatwia im życia. Niektóre z szemranych spraw wychodzą na jaw, w najbardziej drastycznych sytuacjach. Ludzie pragnęli tylko wolności, ale ciągłe zakazy bądź nakazy, motywowały ich do ciągłej walki z obecnym systemem. Walka ta była nierówna, gdyż w większości przypadków byli na przegranej stronie. Powoli pokolenie naszych rodzin się zmniejsza. Jedni odchodzą, ale taka jest kolej rzeczy. Nic nie trwa wiecznie.

"-Ano. Jakby mało było człowiekowi zwyczajnych życiowych problemów, to jeszcze Jaruzelski zafundował nam stan wojenny... A miało być tak pięknie! - Mąż nie potrafił znaleźć dla niej słów pociechy. Tak właściwie sam nie wiedział, co przyniosą najbliższe godziny."

Odnawiają się dawne miłości, które niekoniecznie mają szczęśliwe zakończenie. Zawsze coś im staje na przekór szczęściu, i wspólne życie nie jest im pisane. Nowohucianie walczą o pozbycie się pomnika Lenina, lecz władza nie chce na to pozwolić. Dopuszczają się wandalizmów, lecz i te zostają skutecznie stłumione.

Nie dla wszystkich bohaterów zostało przewidziane szczęśliwe zakończenie. Edyta zręcznie wplata wiele historii, nie pozwalając czytelnikowi na nudę i monotonię. Tutaj ciągle coś się dzieje, na przed naszymi oczami pojawia się realny obraz tych wydarzeń. Widać jak wiele serca autorka włożyła w napisanie całej sagi. Niebanalny język, ciekawy styl, pięknie opisana Nowa Huta oraz doskonała kreacja wszystkich bohaterów tworzą doskonałą gratkę dla każdego czytelnika. Obok tej powieści nie da się przejść obojętnie.

"Bo z pamięcią jest jak z falami na rozkołysanym sztormem Bałtyku: czasami coś oddala się, pozostawiając za sobą opustoszałe miejsce. Myśli jak woda - cofają się daleko, hen po horyzont. A potem wracają z nieprawdopodobną prędkością. Uderzają o klif, podmywając go, zagarniając chciwie fragment lądu."

Odnoszę wrażenie, że dla autorki nie ma niemożliwej sceny do napisania. Jeśli ma być dreszczyk, tak właśnie jest, a jeśli ma być zmysłowość to i to nie stanowi dla niej kłopotu.

"Powiew ciepłego wiatru" to doskonałe zwieńczenie historii rodziny Szymczaków i Pawłowskich. Po raz ostatni wybieramy się na spacer Aleją Róż, by móc dowiedzieć się jak potoczą się losy bohaterów i co takiego przygotowała dla nich autorka. A zakończenie? Poniekąd daje nadzieję na to, że jeszcze o jakiś bohaterach z tej Sagi usłyszymy w innej książce. Gorąco polecam!