Później

?No więc owszem, widzę martwych ludzi. O ile pamiętam od zawsze. Ale to nie tak jak w tym filmie z Bruce Willisem. Czasami jest to ciekawe, czasami przerażające (jak tamten gość w Central Parku), czasami wkurzające, natomiast zwykle po prostu? jest. To coś jak leworęczność, umiejętność gry na klasycznym instrumencie w wieku trzech lat albo wczesny początek alzheimera.?
Na początku marca, od Wydawnictwa Albatros dostałam zaskakującą przesyłkę. Paczkę a w niej kubek i książkę Stephena King ? Później. Nie jestem jego wielką wielbicielką ale opis na książce był na tyle obiecujący i straszny że zaczęłam czytać. Chciałam się bać ????
Opowieść zaczyna się kiedy główny bohater, Jamie ma około sześciu lat. Cała powieść jest ukazana oczyma dorastającego chłopca i jego ?przygód? związanych z przypadłością. Jamie wychowywany jest przez matkę, agentkę literacką. Kobietę która zawsze ma coś do przeczytania. Tia wie o zdolnościach syna, prosi go jednak aby nie mówił o tym nikomu. Kiedy umiera jej najbardziej poczytny autor, wykorzystuje zdolności chłopca aby?.
W powieści urzekła mnie narracja głównego bohatera. Dzięki niej książkę czyta się lekko. Duże litery i wartka fabuła jest bardzo wciągająca. Ale czy to horror? Nie jestem pewna.
Za egzemplarz recenzyjny dziękuję ...
Tłumaczenie: Rafał Lisowski
Ilość stron: 384
Data premiery: 10 marca 2021

Zjawiska paranormalne w książce pt. ?Później?, Stephen King

?Tylko umarli nie kłamią?. Czym tym razem zaskoczy nas Stephen King?

Głównym bohaterem jest Jamie Conklin. Chłopiec jest wychowywany przez samotną matkę, która za wszelką cenę stara się, aby syn miał jak najlepsze życie. Na drodze do pełni szczęścia stanęły jednak umiejętności chłopca. Jamie widzi umarłych i potrafi z nimi rozmawiać, może poznać ich sekrety, których nikt inny nie zna. Początkowo nikt mu nie wierzy, twierdząc, że jest to wytwór dziecięcej wyobraźni, ale potrafi podawać takie szczegóły, które każą sądzić, iż to, co mówi, jest prawdą. Z doświadczenia wie, że rozmawiając z umarłym, ten nie może kłamać. W pewnym momencie dochodzi do tego, że świat żywych łączy się ze światem umarłych. Cena za zdolności chłopca jest wysoka i nie pozostaje długo w ukryciu. Będzie pomagał policji w śledztwie, w którym morderca grozi atakiem ze świata umarłych. Matki chłopca będąc przypartą do muru, nie zawahała się również skorzystać ze zdolności syna. Dar, który posiada Jamie, jest dla niego przekleństwem.

Moje myśli tonęły we krwi.

Od początku przypadł mi do gustu styl. Jamie opowiada nam o swoim życiu typowym dla dziecka, później nastolatka, słownictwem. King oddał w nasze ręce książkę łączącą kryminał i zjawiska paranormalne. Bohater już na wstępie zaznacza, że opowie nam horror, ale czy ja wiem, czy to jest horror. Patrząc z punktu widzenia dziecka ? tak, gdyż nie każdy zmarły był przyjazny i ładnie wyglądał. Jamie widział ich bowiem w takiej formie, w jakiej zeszli z tego świata. ?Później? to piękna historia o walce z demonami w formie wspomnień. Ciekawa fabuła, budujące napięcie, problemy dorastania, wybór pomiędzy dobrem a złem. King udowadnia po raz kolejny, że jest w stanie zaskoczyć ponownie swoich czytelników. Gdyby narracja była po stronie innej osoby niż chłopca, zapewne książka nie była tak atrakcyjna w odbiorze, jak ją odebrałam. Warto wspomnieć o wnętrzu książki ? dosłownie jej wnętrzu. Chodzi mi o czcionkę, układ wersów ? jak dla mnie, idealnie. Wzrok się nie męczy, czyta się bardzo wygodnie. Wiem, że wiele osób szuka takich książek. Z czystym sumieniem polecam ?Później?.

Stephen King zasłużenie zyskał miano mistrza horroru, jednak nieustannie udowadnia, że nie da się tak jednoznacznie zaszufladkować. Potrafi bowiem pisać dzieła monumentalne jak ?Bastion?, horrory mrożące krew w żyłach, czy opowieści, które po prostu świetnie się czyta. Ci, którzy po "Później" oczekiwali mroku mogli się zawieść, tym bardziej, że i blurb wprowadza nieco w błąd sugerując przerażający horror. Nie znajdziecie tu bowiem grozy, a dość lekką i dobrą rozrywkę.

Jamie Conklin widzi zmarłych. Ale to nie wszystko. Może z nimi rozmawiać i co ważne, muszą mówić mu prawdę. Ta umiejętność, a może przypadłość kładzie się cieniem na całym życiu chłopca. Bo czy widok zmasakrowanych w wypadku zwłok nie odbije się na psychice dziecka? Czy jego odmienność i skrywany przed światem sekret nie wpłyną na relacje z innymi?

Przyjdzie moment gdy od jego umiejętności będzie zależał los wielu ludzi, jednak nie spodziewa się jakie konsekwencje będzie musiał ponieść i z czym się zmierzyć. W dobrych rękach jego los okaże się darem, ale obudzi również chęć wykorzystania go przez osoby ze złymi zamiarami.

Ta tocząca się dość powoli opowieść skupia się przede wszystkim na bohaterze, pokazując jego specyficzne dzieciństwo naznaczone śmiercią i obecnością duchów. I to on napędza tę historię, zachęcając do przewracania kolejnej i kolejnej strony. I choć nie budzi przerażenia, to stanowi świetną rozrywkę na jeden wieczór.

Zaczęłam słuchać audiobooka "Później" i po paru minutach pomyślałam, że o to wrócił mój Król, którego lubię. Do tego Maciej Kowalik czytał tak świetnie, że zatraciłam się w tej powieści. Ale to było zbyt piękne by było prawdziwe - niestety zakończenie powieści pozostawiło lekki niedosyt.

Narrator jest zarazem głównym bohaterem, który opowiada historię swojego życia. Od dziecka widział zmarłych i mógł z nimi rozmawiać, odpowiadali mu szczerze, nie mogli kłamać. Swojej umiejętności nie postrzegał jako daru, trochę go krępowała, szczególnie kiedy dorośli chcieli, żeby poznał czyjeś sekrety. Jamie chyba wolałby być po prostu normalny i nie doświadczać takich rzeczy.

"Wiecie co? Najgorsze w dorastaniu jest to, że zamyka człowiekowi usta".

Powieść jest napisana lekkim prostym językiem, czyta się to przyjemnie i szybko. Matka Jamiego w chwilach złości potrafiła wymyśleć tak niesamowite wiązanki przekleństw, że chłopak też nie czuł się skrępowany czasem rzucić mięsem. Było sporo scen zabawnych, podanych z ironią, ale kiedy w grę wchodziło coś niebezpiecznego, to narrator przypominał czytelnikowi "uprzedzałem, że to jest horror". To było takie miłe puszczanie oka do czytelnika. Podobał mi się taki zabieg, cały czas czułam związek z tą postacią.

Ta książka miała potencjał, żeby rozrosnąć się niczym "To" i przez chwilę myślałam, że tak będzie. Wątki jednak potoczyły się inaczej niż myślałam i powstała zamknięta całość. Zakończenia na pewno na długo nie zapamiętam, bo w porównaniu do fascynującego i porywającego początku, było jakieś takie... nijakie. Nawet mało wiarygodne dla mnie.

"Zawsze jest jakieś później, teraz to wiem. Przynajmniej do śmierci. Bo wtedy wszystko inne jest już wcześniej".

Czy będziecie się bać? Myślę, że nie. Ja się nie bałam, mimo że niektóre duchy były ofiarami morderstw i wypadków, więc wyglądały strasznie. King pisał straszniejsze horrory, ale tutaj brak takich wrażeń zastępuje ciekawa fabuła i naprawdę sympatyczny główny bohater. Polecam serdecznie, nawet pomimo tego skopanego zakończenia.

"Później" to najnowsza powieść mistrza grozy Stephena Kinga, i moim zdaniem biorąc pod uwagę ostatnie lata twórczości amerykańskiego autora, obok "Outsidera" i "Instytutu" jest to najbardziej udane jego dzieło.

"Później" opowiada o chłopcu, który ma metafizyczne zdolności widzenia zmarłych, co jest darem, a być może przekleństwem, o jego dorastaniu, a także o tym iż tak naprawdę największymi potworami wcale nie są duchy, lecz w żywi ludzie. Dar chłopca zaczyna być wykorzystywany przez jego matkę, jak i innych ludzi, aż wreszcie Jamie zostaje wplątany w kryminalną intrygę. Jest to powieść nostalgiczna i nieco przygnębiająca, mieszanka kryminału z horrorem, łącząca w sobie tego starego dobrego Kinga (np. z "Lśnienia") z tym nowszym Kingiem, trochę w duchu "Joyland".

"Później" na pewno nie jest horrorem, który zasypuje nas jakimiś krwawymi, strasznymi wydarzeniami. Historia toczy się raczej dość powoli, spokojnie poznajemy świat otaczający głównego bohatera z jego perspektywy i upływających lat. Dowiadujemy się, że chłopak co prawda widzi duchy, obcuje ze śmiercią od najmłodszych lat, co jest dziwnym doświadczeniem, ale jednocześnie on kontroluje te widzenia, w taki sposób aby nie angażować się wtedy gdy nie musi, wygląda na szczęśliwego chłopca, który ma przyjaciół, kochającą mamę i dość stabilne życie. Wszystko oczywiście do czasu, bo na pewnym etapie przychodzi kryzys, wręcz anomalia, która naznacza kolejne lata życia Jamieego. I będzie to punktem zaczepienia dla całej fabuły powieści. Pojawia się nam cień nostalgii, melancholii i śmierci od której choćbyśmy bardzo chcieli nie możemy uciec.

Jest to bardzo klimatyczna powieść, lecz jeśli ktoś lubi klasyczne, mroczne horrory skrzące grożą to na pewno nie będzie usatysfakcjonowany akurat tą pozycją. "Później" jest dla osób, które lubią tego starego dobrego Kinga snującego opowieść, o dorastaniu, o przemijaniu, o tajemnicach życia, trochę melancholijnego, wchodzącego w odmęty ludzkiej osobowości, z której wydobywa się wszystko co najgorsze. "Później" myślę jest też dobre dla osób, które nigdy Kinga nie czytały, a chciałyby zacząć swoją przygodę z tym autorem, ponieważ w tej powieści jest wszystko co u Kinga najlepsze.

Jeszcze kilka słów o wydaniu samej książki. Książka wydana jest bardzo porządnie, dobrze się ją czyta, ale troszkę nie rozumiem tego, że wiele stron była zapełniona zaledwie do połowy, bo de facto ta książka gdyby nie ten zabieg miałaby kilkadziesiąt stron mniej. A największym minusem tej powieści jest fakt, że jest tak krótka, ale ja tu widzę potencjał na kontynuację historii Jamieego. Serdecznie polecam.

Wzniosłe słowa zapowiadały najnowszą książkę S. Kinga - czytelnicy mieli znaleźć w niej wszystkie elementy, które uczyniły z autora mistrza grozy. Ale czy po napisaniu ponad 50 książek w swojej karierze istnieje jeszcze możliwość, że kolejna zaskoczy nas czymś nowym?
Wujek King zdążył nas przyzwyczaić, że jego dzieła nie stoją literacko na najwyższych półkach, ich styl daje wiele do myślenia, natomiast jest w tych książkach coś, co przyciąga, co sprawia, że śledzimy fabułę do końca i nie wiedzieć czemu sięgamy po kolejne. Nie jest to literatura wysokich lotów, ale ma w sobie "to" coś.
Wiadomym jest, że mając za sobą ponad 50 napisanych dzieł autor będzie czerpał z dawnych pomysłów.
"Później" to historia chłopca, który widzi duchy - co Wam to przypomina? "Lśnienie" oczywiście! A kto jeszcze nie czytał to polecam, bo to stary, dobry wujek King. Tym razem autor serwuje czytelnikom nieco melancholijną opowieść obyczajową, która z horrorem nie ma zbyt wiele wspólnego. Duchy u Kinga są dość dziwne, nie wywołują strachu, pojawiają się praktycznie na każdym rogu i możemy nawet z nimi porozmawiać, a do tego ponoć zawsze mówią prawdę. Pierwsza część książki trochę mnie znudziła, do połowy czytałam zbyt długie wprowadzenie, w którym autor po trochu opisuje sytuacje na rynku wydawniczym oraz wplata w to wątek homoseksualny. Moje zainteresowanie zaczęło się od wprowadzenia ducha Therrialuta seryjnego mordercy, który może w życiu młodego bohatera nieco namieszać. Szkoda, że autor nie poprowadził tego wątku dalej, nie rozwinął go, bo zapowiadał się ciekawie.
Ale największe zaskoczenie zrobiło na mnie sposób w jaki King zakończył opowieść. Ten rodzinny twist -no nie spodziewałabym się tego ani trochę, liczyłam na ostateczną rozgrywkę dobra ze złem, a tu taka niespodzianka. Kto by się spodziewał, że Stephen wyciągnie jeszcze królika z kapelusza.
Całość zaliczam do lekkiej fabuły typu paranormal. Warto pochwalić autora za stylizację języka dopasowaną do wypowiedzi dorastającego chłopca.
Co tym razem zapamiętałam z "Później" - zdrowe odżywianie dzieci czyli pizza, zapiekanki i chińszczyzna oraz to, że uber nie jest nowojorski, nowojorskie są taksówki.

"Później" nie jest może mistrzostwem, bo autora stać na więcej, jednak sam tę poprzeczkę zawiesił tak wysoko. Na pewno daleko tej książce do "Lśnienia", czy "Zielonej mili", jednak czytałam z zainteresowaniem, przynajmniej druga połowę. Uważam, że powieść wypada wysoko na tle innych współczesnych pisarzy.

I SEE DEAD PEOPLE?

King powraca z powieścią przerywnikiem, jakich wiele w jego twórczości. Krótką książką (jak na niego niespełna czterysta stron podanych taką czcionką, jak tutaj, to wręcz nowelka), które zwykle tworzy albo na zlecenie, albo gdy zostało mu jeszcze sił pisarskich, a nie chce zabierać się za kolejne epickie dzieło. Ale jaka jest to książka? Typowa dla współczesnych dokonań Kinga, czyli lekka, prosta i przyjemna. Stricte rozrywkowa, stanowiąca wariację na temat ?Szóstego zmysłu? i wypadająca lepiej, niż większość podobnej literatury tworzonej przez konkurentów, nawet jeśli to już nie ten sam Król, co kiedyś.

Jamie Conklin widzi zmarłych. Na początku tylko widzi, dostrzega. Ofiarę wypadku stojącą na poboczu, jakby była żywa, zmarłą sąsiadkę? Dla chłopaka staje się to swoistym rytuałem przejścia do przyspieszonej dorosłości, tym bardziej, gdy zmarli zaczynają z nim rozmawiać. To, co jednak na początku wydaje się niegroźnymi kontaktami z duchami, z upływem czasu zmienia się nie do poznania. Bo przecież nie tylko dobrzy i życzliwi ludzie odchodzą z tego świata, a ci, którzy potworami byli za życia, mogą okazać się niebezpieczni nawet po śmierci?

Zacząłem od wspomnienia, że ?Później? to książka typowa dla współczesnego Kinga. Co to właściwie oznacza? Każdy, kto jak ja przeczytał wszystkie ? albo przynajmniej zdecydowaną większość ? wie, że twórczość Króla Horroru dzieli się na kilka etapów. Pierwszy z nich, najlepszy, to okres do połowy lat 80. XX wieku, kiedy miał nie tylko najciekawsze pomysły, ale i operował wyśmienitym stylem. Lata 90. i początek XXI, naznaczone wypadkiem, który wiele w pisarzu zmienił, były okresem ciężkiego, nudnego stylu ? King próbował udawać gigantów literatury, ale mu to absolutnie nie wychodziło ? beznadziejnych pomysłów i jeszcze gorszych rozwiązań fabularnych. Potem wrócił zarówno do starych pomysłów, jak i stylu z tamtych lat, tworząc kilka perełek, ale w ostatnim czasie mocno uprościł swój styl, jakby pod gusta niewyrobionych współczesnych odbiorców, a także zaczął kopiować swoje dawne pomysły (przez co jego dzieła stały się przewidywalne niekiedy do bólu ? patrz. ?Outsider?). I nie tylko je. Nadal wszystko to jest dobrze napisane, ale to już nie ten King, co kiedyś. Choć wciąż warto go polecać, czytać i mieć na półce.

I takie jest też ?Później?. To prosta, prosto napisana książka, na szczęście wciąż lepsza stylistycznie niż większość podobnych pozycji. I znów powiela motywy znane z poprzednich książek Kinga, jak i innych dzieł. ?Szósty zmysł? najmocniej rzuca się w oczy (tak samo, jak i ?Lśnienie?), ale ja często miałem wrażenie, że czytam taką kingową wersję ?Chłopca z żółwiami? Burke?a ? nomen omen książkę, która była tak mocno inspirowana prozą Króla, że aż balansowała na granicy kopiowania jego stylu, estetyki i pomysłów. Ale jednocześnie znajdziecie tu przebłyski dawnej świetności, sceny klimatu, za który kochało się pisarza, dobrze nakreślone postacie, akcję, udane tło obyczajowe? Nie jest to ambitna literatura, nie ma też wielkiego rozmachu, ale wciąż to kawał dobrej rozrywki na poziomie. Coś dla fanów grozy, fantastyki i thrillerów (King po latach wrócił tu do specjalizującego się w kryminałach noir wydawcy Hard Case Crime, dla którego zrobił wyśmienitego ?Colorado Kid? i sympatyczny ?Joyland?).

Kto kocha Kinga, niech bierze w ciemno. Jeśli podobały mu się jego ostatnie dokonania, takie jak ?Pudełko z guzikami Gwendy?, ?Uniesienie? czy ?Instytut?, będzie bardzo zadowolony. Ale nawet ci, którzy tęsknią za starym, dobrym Królem z czasów ?To?, ?Bastionu? czy choćby ?Dallas ?63? też znajdą tu coś dla siebie.