Rehabilitacja (twarda)

wła­dzy. Przy­kła­dem mogą być mał­żon­ko­wie do­mi­nu­ją­cy swo­ich part­ne­rów, na­do­pie­kuń­czy ro­dzi­ce oraz zbyt wie­le wy­ma­ga­ją­cy pra­co­daw­cy. W. z tym na­tych­miast się utoż­sa­mił. Za­wsze sta­rał się za­ła­twiać spra­wy in­nych lu­dzi, a te­raz zo­ba­czył, iż ro­bił to po to, żeby sa­me­mu się do­war­to­ścio­wać. Za­pi­sał więc: Nie da­waj ni­ko­mu rad, do­pó­ki cię nie po­pro­szą. I nie za­ła­twiaj ni­ko­mu ich spraw, na­wet je­śli cię po­pro­szą. Środ­ka­mi na per­fek­cjo­nizm mia­ły być ak­cep­ta­cja i po­ko­ra. Ak­cep­ta­cja wła­snej sy­tu­acji, sła­bo­ści i błę­dów, a tak­że nie­do­sko­na­ło­ści in­nych lu­dzi. Po­moc­ne jest rów­nież ogra­ni­cza­nie ocze­ki­wań wo­bec sie­bie i in­nych oraz wy­ko­rze­nie­nie my­śle­nia w ka­te­go­riach: ja­kie to strasz­ne, że coś się nie uda­ło, że cze­goś nie umia­łem, że ktoś coś zro­bił. Uni­ka­nie słów ,,mu­szę" i ,,po­wi­nie­nem" oraz sta­wia­nie re­ali­stycz­nych ce­lów od daw­na było na li­ście zmian, nad któ­ry­mi W. pra­co­wał. Czy­ta­jąc książ­kę Bria­na L. oraz za­sta­na­wia­jąc się nad wła­snym per­fek­cjo­ni­zmem, W. do­szedł do ogól­niej­szych wnio­sków. Uwa­żał, że re­zul­ta­tem per­fek­cjo­ni­zmu jest po­gor­sze­nie wła­sne­go sa­mo­po­czu­cia. Ni­skie po­czu­cie wła­snej war­to­ści, nad­mier­ny kry­ty­cyzm wo­bec sa­me­go sie­bie, py­cha i po­dob­ne uczu­cia są we­wnętrz­ny­mi spra­wa­mi czło­wie­ka. Ale środ­ki na te nie­ja­ko ,,we­wnętrz­ne" do­le­gli­wo­ści znaj­du­ją się w sto­sun­kach z in­ny­mi ludź­mi. Po­ko­ra, uczci­wość, skrom­ność, doj­rza­łość prze­ja­wia­ją się w kon­tak­tach mię­dzy ludź­mi, ale po­pra­wia­ją na­strój we­wnętrz­ny. Z dru­giej stro­ny per­fek­cjo­nizm po­gar­sza sto­sun­ki z in­ny­mi ludź­mi. Nie­to­le­ran­cja, nad­mier­ne ocze­ki­wa­nia, kry­ty­cyzm, za­zdrość - wszyst­ko to od­dzie­la od lu­dzi. Ale środ­ki za­rad­cze po­le­ga­ją nie­mal wy­łącz­nie na zmia­nie po­staw ,,we­wnętrz­nych" czło­wie­ka, czy­li tego, co znaj­du­je się w nim. W. za­pi­sał: Klu­czem do zwal­cze­nia per­fek­cjo­ni­zmu są moje po­sta­wy. Ale nie mogę ich zmie­nić bez in­nych lu­dzi. Po­trze­bu­ję in­nych po to, by do­strzec wła­sny per­fek­cjo­nizm. Po­trze­bu­ję in­nych po to, bym sta­wał się lep­szy, i po to, bym nie chciał być do­sko­na­ły. Być może na­pi­sał to nie tyl­ko pod wpły­wem książ­ki Bria­na L., lecz tak­że pra­cy o al­tru­izmie, któ­rą pi­sał. Roz­ma­wiał przy tej oka­zji z wie­lo­ma mą­dry­mi ludź­mi. Naj­bar­dziej utkwi­ła mu w pa­mię­ci dłu­ga roz­mo­wa z księ­dzem Ti­sch­ne­rem. Wy­szedł­szy z niej za­pi­sał: Po­trze­bu­je­my in­nych, aby zro­zu­mieć sa­mych sie­bie. Te­raz wie­dział, że po­trze­bu­je­my ich nie tyl­ko po to, żeby zro­zu­mieć, tak­że po to, by sie­bie kształ­to­wać. Czy­ta­jąc książ­kę Bria­na L., W. sta­rał się wpro­wa­dzić w ży­cie na­uki Ste­fa­na w spra­wie or­ga­ni­za­cji cza­su oraz pla­no­wa­nia za­jęć i wy­dat­ków. Uło­żył so­bie bar­dzo ogól­ny plan dnia. Za­pi­sał, na co musi mieć ile pie­nię­dzy i co chciał­by ku­pić so­bie i ro­dzi­nie za po­zo­sta­łe. Zro­bił li­stę moż­li­wo­ści ży­cio­wych: gdzie mógł­by pra­co­wać i co mógł­by pi­sać. Po­tem skre­ślił po­ło­wę i zo­sta­wił naj­waż­niej­sze. I tak zo­sta­ło tego dużo za dużo. Ale wy­glą­da­ło to nie­źle. Mu­siał dbać o trzeź­wość i wła­sny roz­wój, pra­co­wać, mieć czas dla ro­dzi­ny i zna­jo­mych, na służ­bę w AA, na or­ga­ni­za­cję ży­cia i pra­cy, na po­sił­ki i na od­po­czy­nek. Chciał zna­leźć czas na sport, wy­ciecz­ki, kon­cer­ty lub słu­cha­nie mu­zy­ki w domu, cza­sem na kino lub wi­zy­ty u zna­jo­mych, tro­chę na te­le­wi­zję. Miał na­dzie­ję na po­dró­że i nar­ty. Po­tem za­czął za­pi­sy­wać, jak mu to wy­cho­dzi. Zro­bił ta­bel­kę cza­su na każ­dy dzień ty­go­dnia i za­czął wpi­sy­wać, co kie­dy ro­bił. Ob­li­czał łącz­ny czas prze­zna­czo­ny na każ­dą ka­te­go­rię. Ko­ry­go­wał. Mniej wię­cej po ty­go­dniu był w tym sa­mym punk­cie i w ta­kim sa­mym sta­nie, jak mie­siąc wcze­śniej, kie­dy za­trzy­ma­ły się ze­ga­ry. Do­strzegł, że chciał osią­gnąć per­fek­cyj­ny plan dnia w cza­sie, gdy aku­rat pra­co­wał nad per­fek­cjo­ni­zmem. Zro­zu­miał, że ob­se­sji nie moż­na się po­zbyć sa­mym po­sta­no­wie­niem. Że może