Sąsiedzi

W drugim tomie nowego cyklu powieściowego Gutowskiej-Adamczyk ?Osiedle Sielanka? - ?Sąsiedzi? spotykamy dobrze nam znanych bohaterów z części pierwszej. Przyglądamy się więc mieszkańcom Sielanki, tym mieszkającym tam dawno, z dziada pradziada i tym nowo przybyłym, imigrantom, jak ich nazywają tubylcy.
W ?Sąsiadach? mamy zresztą niezłą galerię postaci, różnorakich, mniej i bardziej sympatycznych, młodszych i starszych - od emerytów po przedszkolaki, bogatych i biedniejszych, zapracowanych i udających zapracowanie. Taka mikroskala polskiego społeczeństwa. Jest więc przedstawiciel władzy, niezłe ziółko zresztą, skorumpowany burmistrz Zioło, z którym za odpowiednią gratyfikację (czytaj łapówkę) można załatwić wszystko, dalej pazerny, nieuczciwy Marian Jakubek, deweloper, owładnięty chęcią szybkiego i łatwego zysku, więc dlatego zdolny do największych przekrętów budowlanych. Pośród bohaterów pierwszoplanowych wyróżnia się apodyktyczna, wścibska, ale mówiąca prawdę w oczy emerytka, Maria Bąk i jej koleżanki, nieco wycofane i bierne. Jest również lokalna gwiazda, bo celebrytka to za dużo powiedziane, Arleta Gołąb oraz jej bogaty mąż. Moją sympatię zdobył Duży Rycho ze swoim stoickim podejściem do życia, dystansem do innych i swoistą filozofią. Z kolei fryzjerka Beata może pochwalić się swoim młodszym dzieckiem - lekko przemądrzałą córeczką Zuzią, która sepleniąc, wygłasza mądrości godne osoby z wielkim, życiowym doświadczeniem?
Oczywiście, są jeszcze inni bohaterowie, drugoplanowi, może nie tak wyraziści jak wspomniane przeze mnie wcześniej osoby, ale też odgrywające jakąś rolę w tej osiedlowej społeczności, w której ?stare? zaczyna walkę z ?nowym?. A ta sielankowa zbiorowość niezgorszych indywidualności ukazuje jak w kalejdoskopie wady i przywary polskiego społeczeństwa: przekupstwo, obłudę, fałsz, spryt, cwaniactwo. Mimo że podane jest to w nieco karykaturalnej, pozornie zabawnej odsłonie, to jednak budzi mój niepokój, bo niestety, w wielu przypadkach nie sposób się z autorką nie zgodzić. Muszę też stwierdzić, że pisarka jest dobrym obserwatorem rzeczywistości, trafnie oceniającym ludzi i potrafi w tej książce w bezpretensjonalny, trochę prześmiewczy sposób, lekkim, ale ostrym piórem nakreślić satyrę na Sielankową, a może polską społeczność, co jest niewątpliwie zaletą tej powieści. Uroku dodają jej także niebanalne rysunki Joanny Klimaszewskiej, podoba mi się też okładka w spokojnym, niebieskim odcieniu kontrastującym z czerwono-żółtymi napisami, oddająca klimat utworu.
Moim zdaniem ?Sąsiedzi? są powieścią może trochę przegadaną, z mnogością postaci, wątków i problemów, które autorka w niej porusza, ale i skłaniającą do refleksji, z celnymi przemyśleniami na temat polskiej rzeczywistości, momentami sarkastyczną i drwiącą. W końcu ?Z czego się śmiejecie, z samych siebie się śmiejecie?...
Książka Gutowskiej to dobra lektura na długie, zimowe wieczory. Szkoda tylko, że na kolejną część trzeba będzie z rok poczekać.

Zabrałam się za lekturę tej książki, licząc, że dowiem się jak zakończyła się afera z nieuczciwym deweloperem. Cóż, zawiodłam się srodze. Nie dość, że poszczególne wątki się rozwinęły, to jeszcze pojawili się kolejni bohaterowie. Jak to w miejscowości podwarszawskiej bywa, zwłaszcza takiej, gdzie buduje się sporo nowych bloków. Zatem przygotujcie się na kolejne tomy. No, dobrze powiecie, ale czy lektura zacna? Hm? Nie odbiega poziomem od tomu pierwszego. Nadal najbardziej charakterną postacią jest pięcioletnia bywalczyni przedszkola. Co do pozostałej plejady mieszkańców Sielanki, to jest ich zbyt wiele, aby czytelnik mógł przejąć się ich losem. Cały czas miałam wrażenie jakbym czytała scenariusz do komedii slapstikowej, do tego stopnia niektórym sytuacjom brakuje realizmu. Tylko tego żartu jak na lekarstwo. Lektura dobra na jeden wieczór, do spokojnego przerzucenia.