Sen o drzewie (twarda)

"Sen o drzewie" pięknie, poruszająco i z dużą dozą ważnych tematów do refleksji zamyka "Kwartet klimatyczny" Mai Lunde. W moim odczuciu tetralogia ta powinna stać się lekturą obowiązkową nie tylko w szkołach, ale też dla każdego człowieka, który nie myśli jedynie o tym, co tu i teraz, ale spogląda w przyszłość swoją i kolejnych pokoleń.

Autorka subtelnie, ale niezwykle trafnie ukazuje niedaleką dystopijną przyszłość, będącą konsekwencją naszego obecnego wpływu na naturę. Przyszłość, w którą już tak naprawdę wkraczamy, co niepokoi, ale i budzi chęć zmiany. Tylko czy na nią nie jest już za późno? I jaki ma wpływ działanie jednostki w społecznym mrowisku liczącym ponad osiem miliardów?

Powieść skupia się na wadze roślin, których różnorodność jest niezbędna dla przetrwania człowieka. Bank nasion zapomniany przez świat, skryty na arktycznej wyspie może stać się ostatnią deską ratunku, ale czy ludzkość na nią zasługuje? Czy nie pokazała, że jest najgłupszym, najokrutniejszym i najbardziej groteskowym gatunkiem na Ziemi? Czy Ci, którzy pozostali docenią okupiony życiem dar poprzednich pokoleń? A może powinno się pozostawić ich samym sobie skazując na wyginięcie?

Na arktycznej wyspie toczy się nie tylko nierówna walka z surową naturą i z epidemią, ale również pomiędzy pozostałymi przy życiu młodymi ludźmi i w ich własnych sumieniach. Ścierają się ich rozbieżne oczekiwania i charaktery, a każde z nich może podjąć decyzję, która odmieni nie tylko ich hermetyczny świat. Autorka pokazuje tym samym, że pojedynczy człowiek może mieć wręcz decydujący wpływ na przyszłość ludzkości, a suma działań pojedynczych osób może dać efekt synergii.

Czy nie jestem w tym temacie zbyt dużą optymistką? Cóż, taki mam charakter. I choć widzę, że to, co sama robię, by nie dewastować środowiska to kropla w morzu, to wierzę, że takich kropel jest znacznie więcej i z czasem popłyną wartką rzeką. Takie książki - otwierające oczy, skłaniające do refleksji i inspirujące do działania - z pewnością w tym pomogą.