Śmierć głośna, śmierć cicha

Pierwsze skojarzenie, po przeczytaniu kilku rozdziałów- trzymam w ręku książkę ?łódzkiego Tyrmanda?. Znakomite szczególarstwo w prezentowaniu codzienności tuż przedwojennej Łodzi, widoczna czułość do historii miasta i jego mieszkańców. Jak u Tyrmanda ? próba jak najdokładniejszego opisania wszystkich niuansów życia w ulubionym mieście. Andrzej Bart to nie jest pisarz nieznany. Lubię jego gęstą prozę, bardzo podobał mi się też film ?Rewers?, zrealizowany na podstawie jego powieści. To jest autor, który potrafi przywołać niesamowite klimaty, kreuje też bohaterów z krwi i kości, tak prawdziwych, że od razu nabieramy przekonania do opisywanej historii. W ?Śmierć głośna, śmierć cicha? jesteśmy w Łodzi minutę przed wybuchem wojny. Już ją słychać i czuć, choć wielu jeszcze się łudzi, ale głównym wątkiem jest tu sprawa sticte kryminalna ? odnalezienie zwyrodnialca, który podrzuca w miejscach publicznych fragmenty ciał zamordowanych osób. Autor przeciwstawił mordercy trójkę przyjaciół: Sonię Millar- niezależną i odważną kobietę z rodziny spolszczonych Niemców, Michała Burskiego ? polskiego policjanta, który po uszy zajęty jest wyjaśnianiem sprawy znajdowanych części ofiar, bo może mieć ona wpływ na jego dalszą karierę oraz Wiktora Sterna- wziętego pisarza, żydowskiego pochodzenia, autora niezwykle popularnych przed wojną powieści w odcinkach. Każde z nich jakby z innej parafii, jeśli chodzi o pochodzenie narodowościowe, społeczne czy zawód, ale niewątpliwie połączeni szczególną więzią-pięknie opisaną przyjaźnią. Tę powieść zapełnia tłum ludzi, w moim przekonaniu autor jednak panuje nad tym tłumem i przez takie zagęszczenie postaci jeszcze mocniej unaocznia nam jak zróżnicowanym społecznie i obyczajowo miastem była przedwojenna Łódź. Jest oczywiście przez to dużo wątków pobocznych, ale jak można je było pominąć? One nadają tylko kolorytu i jeszcze lepiej pozwalają wsiąknąć w atmosferę tego nieistniejącego już miasta. Proza Andrzeja Barta ma też bardzo lubianą przeze mnie cechę ? spojrzenie jakby z dystansu, lekko ironiczne. Przez co nawet najtrudniejsze, najbardziej brutalne kwestie nabierają magicznej wymowy, może bolą, ale jakby mniej...