Szanujący rodzice Szanujące dzieci

­dzi­ce i na­uczy­cie­le pod­da­ją ży­wio­ło­we po­pę­dy i za­in­te­re­so­wa­nia dzie­ci dry­lo­wi po­słu­szeń­stwa i kon­for­mi­zmu. Do­ro­śli zdra­dza­ją nam, że po wie­lu la­tach lek­ce­wa­że­nia swo­ich po­trzeb czu­ją się jak spa­ra­li­żo­wa­ni. Chcie­li­by mieć w so­bie wię­cej pa­sji, ży­cia i wol­no­ści, tak jak wte­dy, kie­dy byli młod­si. Nie­któ­rzy na­wet wy­ma­za­li z pa­mię­ci te wspo­mnie­nia i sta­li się po­dejrz­li­wi wzglę­dem wszel­kich wzmia­nek o uczu­ciach czy po­trze­bach, trak­tu­jąc je jako prze­jaw wy­de­li­ka­ce­nia, sła­bo­ści lub prze­sad­nej wraż­li­wo­ści. Jed­nak ro­dzi­ce, któ­rzy na na­szych warsz­ta­tach od­zy­sku­ją świa­do­mość swo­ich uczuć i po­trzeb, zy­sku­ją tak­że nową wi­tal­ność i ener­gię, a po­tem sku­tecz­niej po­tra­fią się o nie za­trosz­czyć. Uświa­dom so­bie, jaki jest koszt nie­za­spo­ko­jo­nych po­trzeb Je­śli wasz dzień jest wy­peł­nio­ny za­ję­cia­mi, prze­bie­ga w po­śpie­chu i nie ma w nim miej­sca na od­po­czy­nek i re­gu­lar­ne po­sił­ki, trud­no bę­dzie wam z en­tu­zja­zmem re­ago­wać na po­trze­by dziec­ka. Je­śli nie ma­cie cza­su na wła­sne przy­jem­no­ści i za­ba­wę, praw­do­po­dob­nie nie znaj­dzie­cie tak­że zro­zu­mie­nia dla jego nie­usta­ją­cej chę­ci za­ba­wy. Je­śli nie ma­cie ni­ko­go, z kim mo­gli­by­ście się wy­ga­dać, wy­słu­cha­nie dziec­ka za­pew­ne oka­że się dla was zbyt du­żym wy­zwa­niem. Emo­cjo­nal­ny koszt wy­czer­pa­nia się wa­szych za­so­bów ener­gii po­no­si­cie nie tyl­ko wy, ale rów­nież wa­sze dziec­ko. Czę­sto znaj­du­je­cie się wte­dy wraz z dziec­kiem w sy­tu­acjach typu prze­gra­ny-prze­gra­ny: zrzę­dząc na nie, krzy­cząc, gro­żąc mu, roz­ka­zu­jąc i sza­fu­jąc ka­ra­mi i na­gro­da­mi. W koń­cu osią­gnie­cie punkt cał­ko­wi­te­go wy­pa­le­nia, w któ­rym wa­sze wy­czer­pa­nie i ob­cią­że­nie się­gną ze­ni­tu. Prze­peł­nie­ni zwąt­pie­niem w sie­bie, bez­rad­no­ścią i bez­na­dzie­ją, bę­dzie­cie kwe­stio­no­wać sens swo­ich dzia­łań, mó­wić rze­czy, któ­rych nie chcie­li­ście wca­le po­wie­dzieć i gro­zić kon­se­kwen­cja­mi, któ­rych wca­le so­bie nie ży­czy­cie. In­nym skut­kiem dłu­go­trwa­le nie­za­spo­ko­jo­nych po­trzeb jest skłon­ność do od­czu­wa­nia ura­zy wo­bec in­nych. Gdy dzie­ci zo­rien­tu­ją się, jaką cenę pła­ci­cie za opie­ko­wa­nie się nimi, będą czu­ły się win­ne, do­sta­jąc od was co­kol­wiek, i za­czną opie­rać się albo wręcz prze­ciw­sta­wiać się temu. Jed­no­cze­śnie będą mia­ły opacz­ne wra­że­nie, że je­ste­ście kimś po­zba­wio­nym po­trzeb. A je­śli nie uświa­do­mi­cie im, że ma­cie po­trze­by i ja­kie one są, dzie­ci nie będą po­tra­fi­ły po­móc wam w ich za­spo­ko­je­niu. Tak czy in­a­czej, na szwank na­ra­żo­na zo­sta­nie za­rów­no wa­sza zdol­ność ra­do­sne­go da­wa­nia dzie­ciom sie­bie, jak i ich zdol­ność ra­do­sne­go da­wa­nia sie­bie wam. Dzie­ci są em­pa­tycz­ne z na­tu­ry i chcą - oraz po­trze­bu­ją wi­dzieć sie­bie jako oso­by, któ­re dają. (Oczy­wi­ście, ist­nie­ją gra­ni­ce, w ja­kich dzie­ci mogą przy­czy­nić się do za­spo­ko­je­nia po­trzeb ro­dzi­ców, i nie na­le­ży ocze­ki­wać, że będą pod­sta­wo­wym źró­dłem sa­tys­fak­cji). Zna­na jest nam, na przy­kład, na­stę­pu­ją­ca re­la­cja o tym, jak dziec­ko po­tra­fi po­móc oso­bie do­ro­słej. ,,Pew­ne­go po­po­łu­dnia dłu­go ba­wi­łam się z moim dwu­let­nim sy­nem i w koń­cu po­czu­łam się bar­dzo zmę­czo­na. Po­trze­bo­wa­łam krót­kiej drzem­ki, ale on wciąż miał mnó­stwo ener­gii i chciał się ba­wić. Po­wie­dzia­łam mu, że je­stem zmę­czo­na i po­trze­bu­ję od­po­czyn­ku, ale on na­le­gał. W koń­cu spoj­rza­łam na to z jego punk­tu wi­dze­nia i po­wie­dzia­łam: <>. By­łam tak zmę­czo­na, że nie po­tra­fi­łam wy­my­ślić nic in­ne­go. My­ślę, że zro­zu­miał wte­dy, o co mi cho­dzi, bo na­gle zmie­nił stra­te­gię. Po­wie­dział: <>. I tak wła­śnie się sta­ło. Przez pół go­dzi­ny zaj­mo­wał się sobą, a ja mo­głam się zdrzem­nąć. Kie­dy obu­dzi­łam się, spy­tał: <>. Bar­dzo mnie to wzru­szy­ło". Wy­pra­cuj w so­bie nowe na­wy­ki dba­nia o sie­bie