Wittgenstein: wiadomo, że...

est jedyną jego książką, którą wydał za życia, nie licząc niezbyt poczytnego, ale swego czasu bardzo praktycznego podręcznika do gramatyki dla uczniów i nauczycieli południowoaustriackich szkół podstawowych, przypominającego nieco Zasady czeskiej pisowni[2]. Pod koniec życia przygotował jeszcze drugą publikację, której jednak nie zdążył wydać. Pracując nad nią napisał do wydawnictwa Uniwersytetu w Cambridge, że dobrze by było wydać w jednym tomie jego pierwszą książkę razem z drugą, która tę pierwszą obala. Dlaczego sto lat po napisaniu tej książki, po wpisaniu nazwiska ,,Wittgenstein" w wyszukiwarce internetowej pojawia się ponad 7 120 000 różnych wyników? Dla porównania: po wpisaniu nazwiska ,,Václav Havel" wyświetli się około 1 950 000 wyników, a przy nazwisku czeskiego sportowca, który odniósł największy sukces komercyjny, Jaromíra Jágra - 4 960 000. L. Wittgenstein: Traktat logiczno-filozoficzny. Tractatus logico-philosophicus. Strona tytułowa. ,,Pamięci mego przyjaciela Davida H. Pinsenta". Motto: ,,...a wszystko, co się wie, nie tylko w szumie i zgiełku słyszało, da się powiedzieć w trzech słowach". Kürnberger Ferdinand Kürnberger (1821-1879) był austriackim dziennikarzem, poetą i dramaturgiem. Brał udział w rewolucji w 1848 roku. Już od lat 70. XIX wieku uważany za najlepszego wśród austriackich felietonistów. Profesor zwyczajny filozofii na Uniwersytecie Karola i pracownik naukowy Instytutu Filozofii Akademii Nauk Pavel Kouba twierdzi, że ,,historia filozofii posuwa się naprzód poprzez reinterpretacje poprzednich myślicieli". Przypomina to słowa profesora z Cambridge Whiteheada: ,,Cała filozofia to jedynie przypisy do Platona". Autor niniejszej książki jest zaledwie niegodnym zapisywaczem pięknej opowieści, dlatego kompetentnych informacji o filozofie, a zwłaszcza interpretacji filozoficznej jego filozofii, szukajcie gdzie indziej. Pomimo tego pozwolę sobie zwrócić uwagę na pewną piękną cechę filozofii. Filozof, jeśli pracuje sumiennie, może się pomylić, w przeciwieństwie do na przykład konstruktora samolotów czy budowniczego mostu. Jego kontynuatorzy dostrzegą ,,błąd" i będą mogli nawiązać do działalności myśliciela. Wyobraź sobie, że twój uczeń, wbrew temu, co mu mówisz na zajęciach, konstruuje pierwszy komputer. Wyobraź sobie, że ktoś jako pierwszy musiał powiedzieć, że na komputer składa się sprzęt i oprogramowanie. Wyobraź sobie, że ktoś jako pierwszy musiał powiedzieć, że oprogramowaniem będą zera i jedynki, włącz, wyłącz. Wyobraź sobie, że ten uczeń jest najlepszym deszyfratorem wszechczasów i w istotny sposób pomoże w zwycięstwie Brytyjczyków nad Niemcami. Wyobraź sobie, że studenci z kręgu homoseksualistów/biseksualistów z twojej szkoły zostają najlepszymi szpiegami wszechczasów, zdobywają plany bomby atomowej i przekazują je Stalinowi. Wyobraź sobie, że tuż przed końcem zimnej wojny podobizna oficera prowadzącego ich komórkę zostanie wydrukowana na sowieckim znaczku pocztowym. Wyobraź sobie, że ci szpiedzy pracowali z autorem książek o Jamesie Bondzie. Hokeista Jaromír Jágr z podobizną Poldi Wittgenstein na piersi. Rodzinna ulica filozofa w 125. rocznicę jego urodzin jego urodzin. Wyobraź sobie, że przez całe życie zdążyłeś wydać zaledwie małą, siedemdziesięciostronicową broszurkę, w której napisałeś, że rozwiązałeś w niej wszystkie problemy filozofii. Wyobraź sobie, że ta książeczka zostanie uznana za kluczową również przez innych. I wreszcie wyobraź sobie, że pierwsze słowa tej książki brzmią: ,,Świat jest wszystkim, co jest faktem". Jak wiadomo, na początku było słowo. Słowem tym zajmował się filozof o imieniu Ludwig. Jego rodzice, po których nosił nazwisko, nazywali się Wittgenstein. Ojcem był Karl, matką Leopoldine, zwana przez domowników Poldi. Wiadomo również, że w pobliżu praskiego lotniska leży miasto o nazwie Kladno, w którym były - a może nadal są - wytwórnie stali szlachetnej, o nazwie Poldi. Mniej natomiast wiadomo, że owa Poldi, której twarz znają co najmniej wszyscy fani hokeja, ponieważ znajduje się na koszulce boskiego Jaromíra Jágra, jest tą samą Poldi, której syn został najsłynniejszym profesorem Uniwersytetu w Cambridge w XX wieku. Jeszcze mniej znany jest fakt, że jej mąż i ojciec Ludwiga był największym kapitalistą Austro-Węgier, ponieważ jako pierwszy zrozumiał różnicę między monopolem a konkurencją, i na tej różnicy, w odpowiednim czasie i we właściwej branży, niewiarygodnie się wzbogacił. [...] Przypisy [1] L. Wittgenstein, Tractatus logico-philosophicus, przeł. B. Wolniewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000; wszystkie cytaty z Traktatu wykorzystane w książce pochodzą z przytoczonego wydania tej książki (tłum.). [2] Pravidla českého pravopisu (tłum.).