Zadra

Gdyby nie okładka, pewnie nie zwróciłbym uwagi na tę książkę ale obok takiej okładki nie mogłem przejść spokojnie. Przeczytałem notkę wydawcy i już wiedziałem że muszę kupić tę powieść. Autor przenosi nas w czasy XIX wiecznej Europy, na pola niezwykłych bitew, do gabinetów uczonych, okrywców, polityków, arystokratów a nawet samego Napoleona Bonaparte. Jednak nie wszystko wygląda tak samo jak mówią książki do historii... ale o tym trzeba się już przekonać samemu. Na pewno jasnym punktem powieści jest Polak, Stanisław Tyc, patriota, dzielny żołnierz Legii Nadwiślańskiej i oczywiście jeden z głownych bohaterów. Z racji jego pochodzenia od początku zaczynamy z zapartym tchem śledzić jego przygody, a nie będzie ich mało. A to przecież nie jedyny bohater powieści w której na prawdę sporo się dzieje i na każdą z postaci czeka wiele niesamowitych wydarzeń. Książka zapewnia kilka godzin przedniej rozrywki, a to wszystko za sprawą ciekawego pomysłu i wartkiej akcji. Coś dla siebie znajdą tutaj zarówno miłośnicy scen batalistycznych, intryg, szpiegów i tajemnic oraz także wątków miłosnych ;) Z czystym sercem polecam bo warto!

Eter-teoretyczna substancja wypełniająca przestrzeń, sprawiająca że planety i inne ciała niebieskie utrzymywały się w ?powietrzu?, a dodatkowo wprawiała wszystko w ruch. Właściwości eteru opisywano już od starożytności, jednak jego istnienia nie udowodniono, mimo eksperymentów, które nie wykazywały jednoznacznie na jego obecność. Z czasem teorię tą zarzucono. A jak jest naprawdę z tym eterem?

W świecie, w którym dzieje się akcja powieści ?Zadra?-eter to substancja która wprawia planety w ruch. Piąty żywioł i jego niezwykłe właściwości pozwalają stworzyć niezwykłe wynalazki, z powietrzną koleją na czele. Ale to nie wszystko. Ujarzmiony eter służy także do oświetlania miast, tworzenia maszyn liczących, swego rodzaju komputery, a także niezwykłe bramy. Z a którymi ludzkość odkrywa drugą Ziemię. Niemalże identyczną ze swoją, jednak tutaj Rzym upadł, wielkie cywilizacje już dawno nie istnieją, a niemalże pustą planetę zamieszkują niedobitki prawie dzikich mieszkańców.

W takim świecie, tuż obok Bramy żyje Maurice Dalmont, który wpada na trop tajemniczego urządzenia. Równocześnie jego przyjaciel Stanisław Tyc, rusza do Nowej Europy, aby na terenach Nowej Polski odbudować polskie państwo. Ziemie te obiecane przez Napoleona skrywają jednak mroczne sekrety, a na terenach tych czyhają także niezwykłe i przerażające zjawiska. A także ożywieńcy, których w swoich armiach używają zarówno Prusacy jak i Rosjanie. Jak się to wszystko potoczy? Zachęcam do lektury.

Jeśli wierzyć opisom na okładce, powieść ta to kamień milowy polskiego steampunku. Początkowo nie mogłem przebrnąć przez pierwsze rozdziały. Ale jak już się z tym uporałem, niezwykle szybko znalazłem się na ostatniej stronie. A szkoda. Tak dobrze skonstruowanej powieści nie czytałem już dawno. Postaci historyczne przeplatają się tu z fikcyjnymi. Napoleon, Legia Nadwiślańska, szpiedzy, ocierające się o magię wynalazki, Nowy Świat. Brak mi słów. To będzie jedna z moich ulubionych książek. Polecam gorąco.

"Byli młodzi. Śmierć zdawała się odległa i nieprawdopodobna; w głębi duszy sądzili, że są w stanie przetrwać wszystko. Żadne nie podejrzewało, jakie piętno odcisną na nich kolejne miesiące."

Największym atutem powieści jest niezwykły klimat, wyjątkowo sugestywnie oddany, po zanurzeniu się w nim odczuwamy radość i przyjemność z przebywania w wykreowanej rzeczywistości. Narracja prowadzona w opisowym stylu, przyjaznym, ciepłym i przekonującym. Z chęcią wsłuchujemy się w dialogi bohaterów, ciekawe, urozmaicone, żywe i prawdziwe, uwzględniają różne typy osobowości, sposoby wysławiania się i okoliczności, w jakich się znaleźli. Liczne postaci wprowadzane do akcji stopniowo, z powodzeniem nadążamy za ich pojawianiem się i wkładem w rozwój dramaturgii wydarzeń z tysiąc osiemset dziewiętnastego roku.

Odpowiadało mi się płynne przenikanie przez zajmujący scenariusz zdarzeń oraz harmonijny rytm przybliżanej opowieści. Potrafiło być dynamicznie, intensyfikując napięcie, jak również spokojnie, dając czas na nasycenie barwą sytuacji. Brakowało jedynie więcej płaszczyzn w zaproponowanej intrydze, ale i taka mniej złożona forma może spodobać się odbiorcy. Wszyscy bohaterowie mieli w sobie coś wyróżniającego i wyrazistego, nawet naiwna, łatwowierna i nieco głupiutka Natalie, której co prawda nie obdarzyłam sympatią, ale frapująco wzbogaciła powieść.

Etherowa fantastyka przemawia na plus dla powieści, tajemnicze światy leżące za bramą do nowych możliwości kolonizacyjnych, ambicje podporządkowania dziewiczych terenów, pragnienie uzyskania uprzywilejowanej pozycji i potwierdzenie należnego przywództwa. Z tym wiążą się śmiałe polityczne rozgrywki, podstępne dworskie manipulacje, ściśle strzeżone państwowe tajemnice, a także tajne porozumienia, sekretne organizacje, konspiracyjne stowarzyszenia i rozległe siatki szpiegowskie. Francuskie, angielskie, pruskie i rosyjskie siły uczestniczą w wyścigu do bogactw Nowej Europy, podsycając wzajemne animozje, urazy i roszczenia.

Ciekawym zabiegiem okazało się odwołanie do postaci historycznych, zręcznie wplecionych w fabułę, autorowi pierwszorzędnie udało się oddać europejskiego ducha, choć inny niż faktyczny wariant historii, to jednak atrakcyjny i wciągający, zwłaszcza z perspektywy polskich odniesień, patriotyzmu, ambicji, relacji, zależności i walk o odzyskanie utraconych ziem. Przyglądamy się ekscytującym przygodom, zagadkowym incydentom, widowiskowym katastrofom i efektownym bitwom. Kolejne udane spotkanie z twórczością Krzysztofa Piskorskiego, "Czterdzieści i cztery", drugi tom cyklu, to także rozbudowana powieść, pisana lekkim piórem i niesamowitą wyobraźnią.

Od dawna chciałam poznać prozę jednego z najzdolniejszych polskich autorów literatury fantastycznej-Krzysztofa Piskorskiego. Okazja nadarzyła się, gdy Wydawnictwo Literackie wydało ,,Zadrę" w nowym, rozszerzonym i jednotomowym wydaniu.

Europa, 1819 rok. Napoleon Bonaparte zamierza skolonizować Nową Europę po drugiej stronie etherowej bramy. Niezamieszkałe połacie globu stają się pragnieniem różnych mocarstw, które za wszelką cenę chcą zdobyć nowe ziemie. Carvenhill i Faraday kończą budowę bramy dla Anglii, rosyjska działa dzień i noc przerzucając żołnierzy, Prusacy konstruują swoją bramę podobnie jak Samuel Morey w Ameryce. Wszystkich ogarnia wyścig do Nowego Świata. Napoleon liczy na to, że Polacy utrzymają dla niego ziemie wschodu, gdyż dążą do odzyskania korony oraz ziem zagarniętych przez Prusaków i Rosjan.

Wydarzenia rozgrywają się równolegle w dwóch światach, a łącznikiem są etherowe bramy, które działają na zasadzie energii próżni. Otwierają one wiele nowych możliwości, choć najtęższe umysły nie mogą do głębi poznać zasad jej działania. Czasem przy kalibrowaniu bramy następuje seria gwałtownych wyładowań. Naładowane cewki ciągną do siebie jak magnesy, rwąc gwinty lub odpychają się tak mocno, że łuk prawie pęka. Świetlista bariera zrobiona jest z czystej energii. Naukowcy nie panują jeszcze nad etherem i często dochodzi do niespodziewanych wybuchów, zerwania trakcji kolejowych, zapalenia domów od etherowych kul lub przedostania się przez bramę dziwnych i groźnych potworów. Ludzie z jednej strony są zafascynowani możliwościami energii próżni, a z drugiej strony przerażeni jej siłą rażenia i konsekwencjami. Autor wprowadza czytelnika stopniowo w epokę etheru i dzięki temu nie ma wrażenia natłoku nowych informacji. Głównym bohaterem w Starej Europie jest młody wynalazca Maurice Dalmont, który wpada na trop tajemniczego odkrycia, zaś wydarzenia z Nowej Europy poznajemy dzięki podpułkownikowi Stanisławowi Tycowi z Legii Nadwiślańskiej.

Bohaterowie w większości są pełnokrwiści i budzą sympatię. Dalmont jest jednym z najlepszych uczniów w historii Sorbony. W wieku dwudziestu lat jest już doktorem, ale Akademia Paryska ani prasa nie interesują się jego badaniami. Z tego powodu młody mężczyzna czuje się wypchnięty na margines i opuszczony. Jego przyjaciel, Polak Stanisław Tyc, mając czternaście lat już walczy u boku wujka w insurekcji, a później nie zdejmuje prawie munduru. Wojna staje się jego fachem, nie wyobraża sobie życia bez niej. Słabiej przy nich wypada Natalie, siostra Dalmonta i narzeczona Tyca, bo przedstawiona jest jako naiwna i niezbyt rozgarnięta dziewczyna. Dużo jest postaci drugoplanowych np.: cesarzowa Maria Ludwika, marszałek Saint-Cyr, naczelny inżynier Wallenstein, adiutant hrabia de Fay, szpiedzy, żołnierze i wiele innych.

,,Zadra" to bardzo dobra rozrywkowa powieść osadzona w dwóch równoległych, ciekawie skonstruowanych światach, w których postacie historyczne mieszają się z tymi wymyślonymi. Zaskakujące wydarzenia, liczne wątki i przygody bohaterów, spektakularne bitwy i wciągający świat etheru. Czyta się bardzo szybko, gdyż dialogi są żywe, potoczyste, a opisywane sceny odmalowane z detalami. Pierwsze spotkanie z prozą Krzysztofa Piskorskiego uważam za udane.