Zdrada pod czerwoną gwiazdą

"Zdrada pod czerwoną gwiazdą" - jak ja na tę książkę czekałam. Pierwsza część zakończyła się w takim momencie, że w mojej głowie, aż roiło się od różnych scenariuszy, jak ta historia może potoczyć się dalej. Czy któryś z nich się sprawdził? Nie. I to jest w tej dylogii najlepsze. Jest tak nieprzewidywalna, że nie można być niczego pewnym. Nie ma szans by się domyślić, w jakim kierunku potoczy się fabuła, a już na pewno, jaki finał przybierze.

A więc ponownie przenosimy się do potwornych czasów pod stalinowskim reżimem. Czasów naznaczonych strachem, nieufnością i bólem. Okresu, który zapisał się krwawo na kartach historii. Lata trzydzieste ubiegłego wieku dla ludzi żyjących w Związku Radzieckim były nieustanną walką o przetrwanie. Ciągłym strachem o to, co przyniesie kolejny dzień, kiedy to jeden absurdalny donos mógł być wyrokiem śmierci lub wywózką do obozów pracy. Obawą o to, że być może widzisz swoich bliskich po raz ostatni?

Na te okropne czasy przypadła młodość bohaterki "Zdrady pod czerwoną gwiazdą" Sonii Rusłanowny Gawirłowej - studentki moskiewskiego uniwersytetu i córki oddanego władzy naukowca.
Sonia żałuje pochopnie podjętej decyzji poślubienia Olega Paszczenki. Decyzji, która miała uwolnić ją od nadgorliwego ojca, a zamiast tego zamknęła w klatce, do której klucz miał tylko jej mąż. Ten początkowo dobry i uczynny mężczyzna, którego uważała za przyjaciela ku jej przerażeniu zmienił się w potwora zaślepionego panującym ustrojem. Władza, jaką poczuł po awansie na szczeblach NKWD sprawiła, że Oleg poczuł się panem życia i śmierci, który mógł decydować o losie innych i był przy tym bezkarny. A przynajmniej do czasu?

Tomasza Wyszomirskiego Sonia poznała na Uniwersytecie. Mężczyzna zatrudniony na stanowisku asystenta jej ojca szybko zyskał jej zaufanie i sympatię. Między nimi rozkwitło piękne uczucie będące dużym kontrastem do otaczającego ich chaosu.

Ta część dylogii dostarczyła mi jeszcze więcej emocji. Autorka w znakomity sposób opisuje mechanizm radzieckiego systemu represji, ukazując równocześnie próby zachowania społeczeństwa w obliczu ciągłego strachu przed aparatem władzy, donosami, wywózkami a w najgorszym wypadku śmiercią.
Joanna Jax niczym najlepsza tkaczka świata splata ze sobą różne wątki, które po pewnym czasie zaczynają tworzyć piękny wzór. A bohaterowie Joanny Jax? oj, potrafią zaskoczyć. Są to postacie wielobarwne wywołujące całą paletę emocji. Obserwujemy ich i staramy się przewidzieć ich kolejny ruch. Ogromnym zaskoczeniem okazał się dla mnie Tomasz. Ten facet sporo namiesza i zagra systemowi na nosie, ale w jaki sposób tego musicie dowiedzieć się sami, czytając książkę.

To moje kolejne spotkanie z twórczością autorki, bardzo cenię sobie jej powieści historyczne, dlatego nie mogłam przejść obojętnie obok cyklu "Miłość pod czerwoną gwiazdą", na którą składają się pierwszy tom o tym samym tytule oraz "Zdrada pod czerwoną gwiazdą", o której chciałabym Wam opowiedzieć. Książki z tej serii należy czytać w odpowiedniej kolejności, żeby zrozumieć wszelkie zależności oraz ciąg przyczynowo - skutkowy wszystkich wydarzeń. Stylistyka i język jakim posługuje się autorka jest bardzo lekki i przyjemny w odbiorze co sprawia, że książkę czyta się w zawrotnym tempie. Ja pochłonęłam ją w jedno popołudnie i nie byłam w stanie odłożyć jej choćby na moment. Fabuła została w interesujący sposób nakreślona, przemyślana, dopracowana i bardzo dobrze poprowadzona. Natomiast bohaterowie, zarówno pierwszo jak i drugoplanowi, zostali w niezwykle barwny i autentyczny sposób wykreowani. To postaci które mają swoje tajemnice, a także wady i zalety, borykają się z różnymi problemami, tak jak my popełniają błędy czy postępują pod wpływem emocji, dlatego nawet pomimo dzielacycy nas lat i okoliczności śmiało możemy się z nimi utożsamić w niektórych kwestiach, podzielając podobne troski i dylematy moralne. Razem z bohaterami przeniosłam na terytorium Związku Radzieckiego w lata 1937-1938. Uważam, że autorka w niesamowicie plastyczny i pobudzający wyobraźnię sposób odzwierciedliła aktualną sytuację panującą w tamtym okresie na wschodzie, ukazując politykę tamtych czasów, bestialstwo, tortury, ból, strach i cierpienia wielu niewinnych ludzi, którzy po prostu narazili się władzy. Ta historia ma naprawdę bogate tło historyczne, co bardzo mi się podobało, wiele elementów naprawdę mnie zaskoczyło i mocno mną wstrząsnęło. Tutaj fikcja idealnie łączy się z faktami historycznymi twarząc wciągającą całość. Na kartach powieści mogłam lepiej poznać tak naprawdę troje bohaterów: Sonię, Olega oraz Tomasza, ich myśli, odczucia, mogłam dowiedzieć się z czym się zmagają, jakie wydarzenia wpłynęły na ich zycie, a tym samym mogłam lepiej zrozumieć ich postępowanie oraz decyzję. Sonia i Tomasz w poprzednim tomie w zasadzie wywoływali we mnie w większości pozytywne odczucia, tutaj nie uległo to zmianie. Z całych sił bardzo kibicowałam obojgu, chciałam dla nich jak najlepiej. W trakcie czytania tej historii było wiele takich momentów, kiedy chciałam wejść do tej książki żeby przytulić, wesprzeć i zapewnić, w szczególności Sonię, że jeszcze wszystko się ułoży, że jeszcze będzie dobrze... Bo naprawdę nie zasługiwała na to co ją spotkało i to z rąk człowieka, który powinien być jej opoką... Jeśli chodzi o Olega... Chyba jeszcze żaden męski bohater nie wywoływał we mnie tak wielu negatywnych emocji... Z bólem serca czytałam fragmenty opisujące jego manipulacje, machlojki oraz to jaką "bestią" się stawał kiedy chciał osiągnąć założone cele. Coś strasznego i przerażającego. Istotną rolę odgrywają także postaci drugoplanowe, które wprowadzają sporo zamieszania do fabuły i życia bohaterów, dostarczając tym samym wielu skrajnych emocji i wrażeń. Ja chłonęłam całą sobą to co działo się na kartach tej powieści i tak naprawdę nie byłam w stanie przewidzieć co przyniosą kolejne czytane strony, jak potoczą się dalej losy bohaterów... I z pewnością nie spodziewałam się aż tak bolesnej, trudnej, poruszającej oraz emocjonującej historii. Zakończenie jakie zaserwowała autorka tak naprawdę daję furtkę do poznania dalszych losów bohaterów... A ja z jednej strony chciałabym dowiedzieć się co słychać u polubionych przeze mnie postaci, a z drugiej strony nie wiem czy udźwignę jeszcze więcej bestialstwa i ludzkich tragedii.. Ten cykl skłonił mnie do wielu przemyśleń, szczególnie nad złożonością ludzkiej psychiki. Chociaż zdarzały się łzy, to i tak świetnie spędziłam czas z tą historią i czekam już na kolejne powieści spod pióra autorki! Polecam!

Twórczość Joanny Jax, autorki znanej z fantastycznych powieści osadzonych w historycznych realiach, dotąd nie zwróciła mojej uwagi, co teraz uważam za błąd. Dzięki poruszanej tematyce przesuwa granice znanego świata literatury, wywołując emocjonalną rewolucję w sercach czytelników. Jej książki są napisane perfekcyjnie, dopracowane w każdym calu, a piękny literacki język, którym się posługuje, zachwyca. Joanna Jax nie boi się poruszać kontrowersyjnych tematów, co czyni jej twórczość wyjątkową.

Przekonałam się, że czytanie książek autorki to wspaniała literacka przygoda na najwyższym poziomie. Po przeczytaniu tej dylogii naszła mnie refleksja, że czasami warto zanurzyć się w takiej historii ? innej niż wszystkie, o których łatwo zapomnieć. Literatura tworzona przez Joannę Jax jest z najwyższej półki i wymaga od czytelnika maksymalnego emocjonalnego zaangażowania. Skłania do przemyśleń, wzrusza, burzy utarte poglądy na wiele tematów i dostarcza wiedzy nie tylko o minionych czasach, ale także o zakamarkach ludzkich umysłów.

Dylogia "Pod czerwona gwiazdą" przenosi czytelnika w czasy potworne, które trudno ogarnąć ludzkim umysłem. Wydawało mi się, że już mnie nic nie zaskoczy bowiem o Stalinie i jego metodach "rządzenia" nie słyszałam nic dobrego, ale to, co opisała autorka w swojej dylogii, przeszło moje wyobrażenie. Stalin to psychopata, który dał do ręki podobnym sobie ludziom narzędzia do realizowania ich chorych wizji znęcania się nad innymi. Żaden z nich nie ponosił za to kary, a wręcz przeciwnie ? byli za to wynagradzani. Życie w panicznym strachu o siebie i bliskich to był chleb powszedni ówczesnego Związku Radzieckiego. Tak łatwo było podpaść władzy i dostać kulkę w łeb albo na lata trafić do łagrów, skąd się raczej nie wracało. Nieważne, czy było się zwykłym robotnikiem, wysoko postawionym urzędnikiem, czy znakomitym naukowcem ? jeśli krzywo spojrzało się lub nieopatrznie wypowiedziało jakieś słowo, szybko stawało się wrogiem ludu. Niepojęte, ilu swoich pobratymców ten szaleniec, Stalin, posłał do piachu, do wspólnych mogił. Przerażająca historia, ale autorka zachowała jednak balans pomiędzy opisami mechanizmów radzieckiego systemu represji a ukazaniem prób zachowania człowieczeństwa w sytuacji, gdy absurdalny donos mógł pozbawić życia każdego, a łagry oraz masowe egzekucje odbierały ludziom marzenia. Liczyło się tylko przetrwanie. Gorsze to niż okupacja przez wroga, bo brat mordował brata. Przerażająca jest skala tego zjawiska, ale niestety prawdziwa. Joanna Jax skrupulatnie przygotowała się do napisania tej dylogii, w której przekazała ogrom wiedzy historycznej.

Z drżeniem serca oczekiwałam ciągu dalszego ? Miłości pod czerwoną gwiazdą?, gdyż zakończyła się w takim momencie, w którym emocje sięgały zenitu. Sytuacja szybko się wyjaśniła, jednak Sonia zmaga się z nowym kłopotem. W przypadku braku szybkiego rozwiązania, ona, Tomasz i jej rodzina będą mieli poważne kłopoty, ponieważ Oleg nie daruje jej tej sytuacji; miała tego świadomość, podobnie, jak jej ukochana babcia.

Tomasz, jako Polak, stracił już całą swoją rodzinę, a żyje tylko dlatego, że o to zadbała jego dawna kochanka, Raisa Golbergowa, dla której głowę stracił także Oleg. Wyszomirski doskonale zdaje sobie sprawę, że miłość do żony wysoko postawionego oficera NKWD może dla nich obojga skończyć się tragicznie, ale paradoksalnie właśnie to uczucie trzyma go przy życiu.

Sytuacja, w jakiej znaleźli się Rosjanie pod rządami Stalina, była przerażająca. Przeżyli rewolucję, ale wielu z nich nie przeżyło czystek Jeżowa, bolszewickiego działacza znanego ze swojego okrucieństwa, którego nazwisko stało się synonimem stalinowskiego terroru. Za czasów Jeżowa NKWD stało się machiną do automatycznego mordowania ludzi. Nie chodziło wówczas o prawdę, o zdobywanie dowodów czyjejś winy, lecz o wyrobienie kontyngentu. Ustalano po prostu, że w danym okresie należy zdemaskować tylu i tylu wrogów ludu.

Dawno żadnej powieści nie czytałam z tak wielkim zaangażowaniem emocjonalnym. Autorka pokazuje, że człowiek potrafi przystosować się do najbardziej niesprzyjających warunków oraz trudnych okoliczności i znieść więcej, niż jest w stanie sobie wyobrazić. Bez wahania potrafi zabić w obronie siebie i swojego dziecka. Z narażeniem własnego życia może pomagać bliskiej osobie, a w sytuacji podbramkowej zachować pokerową twarz i nawiązać bliskie relacje z oprawcami. Joanna Jax ukazuje, że z dziecka, które dorasta w miłości i szacunku do innych, może wyrosnąć potwór w ludzkiej skórze, którego nie zmieni żadne działanie ani osoba. Nawet w obliczu zagrożenia własnego życia nie będzie w stanie myśleć o niczym innym, jak o zemście.

Ta opowieść jest dowodem na to, że ludzie się nie zmieniają, nawet w obliczu śmierci, a zwłaszcza ludzkie bestie. Jedynie miłość zawsze była, jest i będzie tym samym. W życiu człowieka zajmuje szczególne miejsce i stanowi uczucie, które daje siłę do przetrwania, nawet w najgorszych czasach.