Ebook Barkami po Polsce i Europie. Wspomnienia mobi,epub

istniały zupełnie odmienne warunki rozwoju żeglugi śródlądowej niż w rejonie Bydgoszczy. Zarówno o rywalizacji tych dwóch środowisk, jak i o różnicach między uwarunkowaniami żeglugowymi w obu tych regionach dowiedziałem się kilka lat później od członków załóg pływających. Niektórzy wodniacy pływający w Żegludze Bydgoskiej wywodzili się znad Odry i często wspominali wcześniejsze okresy swojego zatrudnienia i nauki w tamtejszych szkołach żeglugowych, chlubiących się bogatymi tradycjami. Zorientowałem się, że funkcjonowanie i rozwój całej żeglugi śródlądowej w Polsce opiera się przede wszystkim na urządzeniach i budowlach hydrotechnicznych wzniesionych przez Niemców. Drogi śródlądowe w rejonie Bydgoszczy, po których pływają statki Żeglugi Bydgoskiej, zaczęły powstawać w okresie zaboru pruskiego. Już w pierwszych latach władania terenami nadnoteckimi przez Królestwo Pruskie Niemcy wybudowali Kanał Bydgoski, który łączył Wisłę z Odrą. Niemieckie panowanie na tych terenach trwało z przerwami od pierwszego rozbioru Polski: w czasach istnienia Księstwa Warszawskiego, na okres około dziesięciu lat, i po pierwszej wojnie światowej, kiedy część tych terenów przeszła w ręce Polski na dwadzieścia lat. Pomimo tej nieciągłości władania Niemcy przez cały ten okres, aż do 1944 roku utrzymywali stały ruch barek między Berlinem a Gdańskiem. Zapewniali zdolność żeglugową na drodze wodnej Odra-Wisła i na odcinku dolnym Wisły. Tuż przed wybuchem pierwszej wojny światowej Niemcy zdążyli w ciągu dziesięciu lat przesunąć i zmodernizować cały Kanał Bydgoski, wyposażając go w nowoczesne, duże śluzy, funkcjonujące do dnia dzisiejszego. Szybkie zmodernizowanie kanału świadczy o tym, że przywiązywali ogromną wagę do stałego i nowoczesnego połączenia śródlądowego między Odrą a Wisłą. Miało to dla nich duże znaczenie zwłaszcza w przededniu wybuchu pierwszej wojny. Pozwalało przewozić barkami towary i materiały wojskowe między sercem Rzeszy Niemieckiej a Prusami Wschodnimi. Zaskakująca jest szybkość i solidność przeprowadzonych robót oraz wytrzymałość budowanych przez nich konstrukcji. Wynikała z tego, że Niemcy posiadali już wtedy i posiadają nadal bogate tradycje i doświadczenie związane z budową kanałów oraz żeglugą śródlądową. Większą część ludności wszystkich ziem tego regionu, również ludności Bydgoszczy i Gdańska, przed obydwiema wojnami stanowili Niemcy. Oni właśnie uczestniczyli w budowie urządzeń hydrotechnicznych i utrzymywaniu warunków żeglugowych na drogach wodnych. Kiedy więc odchodzili lub byli wysiedlani po kolejnych wojnach, zabierali ze sobą kulturę technologiczną budowy tych dróg i tradycję żeglugi śródlądowej. Gdy po drugiej wojnie światowej ziemie te znalazły się ostatecznie i w całości w granicach Polski, po Niemcach została tylko infrastruktura, niestety zdewastowana i zaniedbana przez Polaków napływających ze wschodu, którzy już tradycji żeglugowych nie mieli. W odróżnieniu od Pomorza, cała Odra wraz z obszarami nadodrzańskimi od kilku wieków nieprzerwanie znajdowała się pod panowaniem niemieckim. Odra została na całej długości uregulowana i częściowo skanalizowana. W czasie niemieckiego gospodarzenia powstały również wszystkie połączone z nią kanały. Największe znaczenie miały zbudowane jeszcze w XVI w. kanały Odra-Hawela i Odra-Szprewa, które łączą do dzisiaj Odrę z całym systemem europejskich dróg śródlądowych. Funkcjonowanie żeglugi śródlądowej na Odrze, dzięki żeglowności na całej jej długości i istniejącym połączeniom śródlądowym, posiada długą historię. Jej znaczenie transportowe w czasach, gdy nie funkcjonowała jeszcze kolej, było ogromne. Różnice między warunkami do rozwoju żeglugi na drogach wodnych rejonów Wisły i Odry są bardzo wyraźne. Po drugiej wojnie światowej cała Odra znalazła się w granicach naszego kraju. Bardzo szybko po naprawie zniszczeń wojennych i bazując na wydobytym z dna rzeki taborze pływającym żegluga na tej rzece zaczęła funkcjonować już pod polską banderą. Do późnych lat osiemdziesiątych żegluga śródlądowa na Odrze, wykorzystując swoje potężne porty w Gliwicach, Wrocławiu i Koźlu oraz liczny tabor pływający, regularnie przewoziła węgiel ze Śląska do Szczecina, gdzie był przeładowywany na statki morskie. Zaopatrywała weń również położone nad Odrą elektrownie. Rzeka Wisła, w przeciwieństwie do Odry, nigdy nie miała znaczenia jako droga żeglugowa. Poza dolnym odcinkiem, który znajdował się we władaniu Niemców i jest całkowicie uregulowany, była w zasadzie nieprzejezdna dla towarowych jednostek pływających. Część środkowego jej biegu pod zaborem Rosji pozostała w stanie dzikim, prawie bez żadnych regulacji, a część górnego, gdzie przebiegała granica między zaborem a