Ebook Bohaterowie, hochsztaplerzy, opisywacze mobi,epub

1940 do czerwca 1941 r. miał być więziony przez NKWD. Brak dokładnej daty pojawienia się w Warszawie. W latach 1942-1944 miał być członkiem Zbrojnego Wyzwolenia i adiutantem Petrykowskiego. Latem 1943 r. znów przebywał we Lwowie, gdzie ponownie miał zostać aresztowany. Z kolei między lutym a kwietniem 1944 r. miał być aresztowany w Warszawie przez Gestapo. Nie wiadomo, w jaki sposób znalazł się na wolności. Brał udział w powstaniu warszawskim, po czym trafił do obozu jenieckiego306. Nie zdziwi nas brak jakichkolwiek odniesień do działalności na rzecz Żydów ani nawet żadnych nawiązań do getta warszawskiego. Nie ma nawet pewności, czy Zajdler w kwietniu 1943 r. przebywał w Warszawie. Wątku tego brak również w zaświadczeniu wydanym mu przez Zarząd Główny ZBoWiD rok później, a więc już po pierwszej publikacji na temat udzielania pomocy warszawskiemu gettu. Zaświadczenie to, co wyraźnie zaznaczono, zostało sporządzone na podstawie dokumentów przedstawionych przez samego zainteresowanego. W porównaniu z omawianym wcześniej kwestionariuszem pojawiają się tu inne nieco dane: ,,w 1941 [Zajdler] nadal walczy z okupantem hitlerowskim w organizacji Zbrojne Wyzwolenie na terenie Krakowa, a w 1942 r. na terenie Lwowa jako łącznik między Delegaturą i organizacją wojskową KB307. W tym czasie dla potrzeb organizacji podziemnej używa niejednokrotnie mundurów oficera SS i armii węgierskiej". Do pobytu Zajdlera w Warszawie w 1943 r., czyli do okresu najbardziej nas interesującego, odnosi się jedno tylko, w dodatku dość zagadkowe, zdanie: ,,Podczas akcji zbrojnej na ulicach Warszawy w początkach 1943 r. został ranny w nogę (prawe udo)". Pojawiają się tu natomiast szczegóły dotyczące jego aresztowania i losów sprzed powstania warszawskiego: ,,W lutym 1944 r. jest aresztowany przez Gestapo, podczas śledztwa wybito mu zęby oraz uszkodzono kości czaszki. W marcu 1944 r. podczas ucieczki z Gestapo zostaje powtórnie ranny w prawy pośladek. W 1944 od maja do lipca przebywa w lasach lubelskich, gdzie pełni funkcję dowódcy kompanii AK. Podczas walk pod Sokołowem ranny w lewą nogę. W powstaniu 1944 walczy jako dowódca kompanii szturmowej <<Żarski>> [...]. Awansowany do stopnia majora i odznaczony V[irtuti] M[ilitari] V klasy, Krzyżem Walecznych trzykrotnie"308. Awans ten to typowa w KB sytuacja -- ,,Żarski" był porucznikiem, a stopień majora został mu nadany w KB. Zajdler był, o czym już wspominaliśmy, członkiem powstałej w 1957 r. komisji historycznej KB. Z tego powodu zajmował się działalnością dokumentacyjną i publicystyczną309. Wydaje się, że w latach sześćdziesiątych zaczął przymierzać się do kompleksowego opracowania dziejów ŻZW. W Archiwum WBBH znajdują się jego dwa rękopisy dotyczące tej sprawy. Jeden to tabela zawierająca ,,dane" na temat 16 oddziałów ŻZW (nazwisko dowódcy, miejsce rozlokowania, uzbrojenie, liczebność). Drugi przynosi ich daleko bardziej szczegółową charakterystykę. Nie ma nawet potrzeby opisywać tych dokumentów, naszym zdaniem jest to od początku do końca fikcja310. Zdążył natomiast opracować ,,dzieje" żydowskiego oporu na Białostocczyźnie. Twierdzi, że w getcie białostockim od 1941 r. istniała organizacja pod nazwą ŻZW (Żydowski Związek Wojskowy, później Żydowski Związek Walki), utworzona przez oficerów i podoficerów WP. Podobnie jak w wypadku Warszawy w tekście pojawiają się liczne nazwiska. Białostocki ŻZW miał mieć kontakt z ŻZW w Wilnie i Warszawie i pozostawać w bliskich stosunkach z AK. Rewelacje te, oczywiście nieznajdujące potwierdzenia w żadnych niezależnych źródłach, miały pochodzić od komendanta Okręgu Białostockiego AK płk. Władysława Liniarskiego ,,Mścisława"311. W drugiej połowie lat sześćdziesiątych Zajdler opracowywał historię AK na Białostocczyźnie; w przeciwieństwie do jego piśmiennictwa na tematy żydowskie ta pozycja ma pewną wartość poznawczą, choć w odniesieniu do spraw żydowskich znajdziemy tam daleko idące uproszczenia312. W 1968 r. wydał broszurę ,,antysyjonistyczną" na użytek ZBoWiD, w której wiele miejsca poświęcił ,,braterstwu broni" KB i ŻZW w Warszawie i Białymstoku, oraz ,,okolicznościowy" tekst w ,,Trybunie Ludu". Brak w nich jednak nowych szczegółów i motywów313. BLASKI I CIENIE SŁAWY Wspomnieliśmy już o odznaczeniu Iwańskiego medalem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata i polskim kontekście jego nadania. Obecnie przyjrzyjmy się kulisom tej sprawy. Teczka Iwańskiego w Departamencie Sprawiedliwych Yad Vashem świadczy, że decyzja o jego wyróżnieniu rodziła się w bólach. Po raz pierwszy omawiano ją na posiedzeniu Komitetu Sprawiedliwych 16 czerwca 1964 r. Z jednej strony porównywano casus Iwańskiego do przypadków Oskara Schindlera i Juliusa Madritscha314 i powoływano się na naciski ambasady izraelskiej w Warszawie i izraelskiego MSZ. Z dru