Ebook Dydaktyka języka polskiego jako nierodzimego mobi,epub,pdf

ższego w bierniku na formę w dopełniaczu po negacji (wyjąwszy oczywiście formę biernika po przyimku); 6)w morfologii uwypuklić: -fakt występowania w pierwszej osobie praesentis czasowników polskich zarówno końcówek -m, jak i -ę, -funkcję przypadków dla osób, które nie posiadają w swoim systemie językowym kategorii przypadka (bułgarski i macedoński), -występowanie w polszczyźnie rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego w liczbie mnogiej, -różnice między imiesłowami polskimi a pozostałymi słowiańskimi, zarówno pod względem budowy, jak i zastosowania; 7)w nauczaniu słownictwa zwrócić uwagę nie tylko na słowa mające pozornie to samo znaczenie (np. polski zachód i czeski záchod - ustęp, ubikacja, klozet), ale również na różnicę w określaniu czasu, np. nazwy miesięcy w języku bułgarskim, dolnołużyckim, górnołużyckim34, macedońskim, rosyjskim, serbskim, słowackim czy słoweńskim mają wspólne formy łacińsko-greckie (np. słoweńskie januar, februar, marec, april, maj, rosyjskie ??????, ???????, ????, ??????, ???), w czeskim, polskim, chorwackim, ukraińskim i białoruskim dominują słowiańskie nazwy miesięcy, częściowo wspólne, częściowo odmienne (np. polski lipiec to chorwacki srpanj, czeski červenec, ukraiński ??????); poza tym mimo wspólnoty liczebników w językach wschodniosłowiańskich występuje na określenie liczebnika 40 leksem obcy (prawdopodobnie turecki): białoruskie ?????, rosyjskie ????? i ukraińskie ?????, zamiast formy opartej na cztery i dziesięć, np. polskie czterdzieści, słowackie štiridsat, czeskie čtyřicet, bułgarskie ???????????, chorwackie četrdeset. 7. Polszczyzna a wybrane niesłowiańskie języki indoeuropejskie35 Języki europejskie należące do innych niż słowiańska rodzin cechuje kulturowa wspólnota alfabetu łacińskiego; jedynie mieszkańcy Hellady posługują się odmiennym alfabetem, greckim, który dał również podstawę do utworzenia cyrylicy, upowszechnionej w bizantyjskim kręgu religijno-kulturowym (dotyczy to obecnie ośmiu języków słowiańskich: białorus­kiego, bułgarskiego, czarnogórskiego36, macedońskiego, rosyjskiego, rusińskiego, serbskiego i ukraińskiego). Wyjątkowa jest również sytuacja licznych mniejszości muzułmańskich posługujących się arabskim albo jako językiem rodzimym, albo liturgicznym, zapisywanym alfabetem arabskim. Dla większości wspomnianych języków typowe jest występowanie dwu liczb: pojedynczej i mnogiej, np. we francuskim, portugalskim, rumuńskim, włoskim, hiszpańskim, niemieckim, angielskim, nowogreckim i litewskim - tu liczba podwójna zachowała się w dialektach (O. Vaičiulyt?-Romančuk, 2006: 30). Trzy rodzaje gramatyczne, cecha wspólna wszystkim językom słowiańskim, występują obecnie w nowogreckim, rumuńskim, niemieckim oraz albańskim (zob. J. Mindak-Zawadzka, I. Sawicka, 2012: 32-36), w przeciwieństwie do dwu rodzajów, np. w języku włoskim, francuskim, hiszpańskim, portugalskim oraz litewskim; w angielskim zachował się jedynie rodzaj naturalny. W większości wspomnianych języków, w przeciwieństwie do polszczyzny oraz litewskiego i łotewskiego, używa się rodzajnika określonego, np. we francuskim, włoskim, hiszpańskim, portugalskim, nowogreckim, niemieckim, angielskim, albańskim (postpozycyjny) (zob. J. Mindak-Zawadzka, I. Sawicka, 2012: 24-28) oraz rumuńskim (postpozycyjny) (zob. D. Cojocaru, 2003: 42-45). Jeśli chodzi o kategorie przypadka, siedem przypadków występuje, podobnie jak w polszczyźnie, w litewskim i łotewskim, pięć - w albańskim (zob. J. Mindak-Zawadzka, I. Sawicka, 2012: 41-48), cztery przypadki - w nowogreckim i niemieckim; pięć (względnie trzy) - w rumuńskim37; brak kategorii przypadka notuje się np. we włoskim, francuskim, hiszpańskim, portugalskim oraz angielskim (z wyjątkiem tzw. Saxon Genitive oraz deklinacji zaimków osobowych). Charakterystyczne dla języków słowiańskich występowanie aspektu werbalnego (opozycja dokonaności i niedokonaności) poza tą rodziną odnotować można jedynie w obrębie praesentis w litewskim i łotewskim. W niemieckim, posiadającym sześć czasów, gramatycznej kategorii aspektu brak. Rozróżnienie aspektu zakończonego i ciągłego wyrażane jest formami czasów w języku angielskim (cztery present i cztery past oraz formy futurum) i hiszpańskim; osiem czasów, wyrażających czynności dokonane lub niedokonane, występuje np. we włoskim i francuskim (zob. M. Kaczyński, 1996: 179-182; L. Przestaszewski, 2009: 152-176). Płaszczyzna metodyczna W nauczaniu cudzoziemców języka polskiego jako obcego należy zwłaszcza zwrócić uwagę na niebezpieczeństwa związane z przenoszeniem reguł wymowy alfabetu łacińskiego znanych z innych języków na alfabet polski, np. traktowanie w większości języków romańskich (poza rumuńskim) h jako znaku