Książka Dzieci Sybiru składa się z jedenastu opowiadań, które przedstawiają historię jedenastu rodzin wywiezionych z Kresów Wschodnich w głąb Rosji. Zsyłki miały miejsce po wybuchu II wojny i zajęciu tych terenów przez wojska radzieckie czyli w roku 1940 lub w pojedynczych w roku 1949 i 1950, kiedy te tereny po zakończeniu wojny przypadły Rosji. Autorką jest dziennikarka i reporterka Agnieszka Lewandowska-Kąkol.
Reportaż powstał ona na podstawie bezpośrednich rozmów z żyjącymi członkami zesłanych rodzin, wywiadów dostępnych w Archiwum Muzeum II wojny światowej oraz książek opisujących wspomnienia z tego okresu.
W opisywanym okresie mężowie rodzin najczęściej przebywali poza domem zsyłane były głównie kobiety z dziećmi. Nie mieli czasu, żeby przygotować się do podróży w nieznane, więc zabierane rzeczy nie rzadko były przypadkowe. Cel zsyłki poznawali kiedy docierali na miejsce wielotygodniowej podróży w nieludzkich warunkach. Najczęściej był to Kazachstan, ale też Syberia, Republika Komi, Ałamzaj w okręgu irkuckim czy Wołogda.
Agnieszka Lewandowska-Kąkol stara się przedstawiać podróż i pobyt w miejscu zsyłki w sposób reporterski, dokładnie i ze szczegółami. W opisach dominuje głód, zimno, robactwo i ciężka praca ponad siły dorosłych i starszych dzieci, która prowadzi do chorób i śmierci. Szczególnie matek i starszego rodzeństwa. Opisy te pozbawiane komentarzy autorki wywołują w czytającym mnóstwo emocji.
Kiedy ogłoszono w 1942 roku amnestię i zaczęto tworzyć armię Andersa wszystkie opisywane rodziny ruszyły do miejsca ich tworzenia. A potem podróże trwały dalej i dalej. Po zakończeniu wojny niektóre rodziny pozostały tam, gdzie zawędrowały, inni wrócili do powstałej Polski.
Książka stanowi wspaniały materiał do poznania historii Polaki, której nie znajdziemy w podręcznikach. Historii, którą poznajmy poprzez losy konkretnych osób i w ten sposób głębiej zapada w naszą pamięć. Poznajemy trasy podróży, miejsca zsyłki, a także zapoznajemy się z opisami warunków życia, informacjami o miejscowej ludności i jej stosunku do przybyszy. Opisy przeżyć bohaterów skłaniają do refleksji nad granicami ludzkiej wytrzymałości i siły.
Została ona napisana jest językiem prostym i zrozumiałym. Opisy wzbogacają zdjęcia z rodzinnych albumów oraz fotografie opisywanych miejscowości przydając opisywanym historia autentyzmu.
Niektóre z tych historii znajdziemy w osobnych książkach: John Roy-Wojciechowski (?Polski Nowozelandczyk. Nadzwyczajna historia życia dziecka z Polesia?), Stanisław Popka (?Naznaczony Syberią?) i Alicja Kuchcińska-Sussens (?Dziki świat?).
Polecam szczególnie miłośnikom historii, ale nie tylko.
Opinia bierze udział w konkursie