Ebook Dzieje Śląska - na swojską nutę mobi,epub

ka do Polski. 1410 - 1414 - niektórzy książęta śląscy walczą po stronie polskiej z Krzyżakami - m. in. pod Grunwaldem: Jan Raciborski, Bernard Opolski, Bolko Cieszyński, książęta z Oleśnicy i Żagania. 1417 - powstaje fundacja Mikołaja Gliwicza, wspierająca śląskich studentów w Krakowie (stancje, wikt i pomoc finansowa dla biednych i pilnych żaków). 1422 - rozruchy religijne w Czechach. Husyci pojawiają się także na Śląsku. Wielki Książę Litewski Witold przyjmuje czeską koronę i wysyła do Czech bratanka Jagiełły, Zygmunta Korybutowicza. Nieudana misja Korybutowicza. Fiasko planów Witolda 1425 - zaczynają się wyprawy husytów na Śląsk; płoną kościoły i klasztory katolickie. Gliwice staja się centrum dowodzenia husytów na Śląsku. Sukcesy różnych sekt religijnych ułatwia coraz większe rozdrobnienie dzielnicowe Śląska i brak silnej władzy centralnej. O tron praski rywalizują ze zmiennym szczęściem władcy Polski, Litwy, Węgier oraz czescy wyznawcy Husa lub religii rzymskiej. 1466 - Jan Długosz pisze w Kronice, że ,,szczęśliwszym czułby się, gdyby za łaską Bożą doczekał zjednoczenia z Polską Śląska". Inny polski kronikarz Maciej Stryjkowski stwierdzał, że ,,przedtem z dawna Śląsko Polskiemu Królestwu należało, ale to nasi niedbale przespali". Kolejny dziejopis Marcin Bielski dodawał: ,,Oby Niemce Polsce Śląsko zwrócili, które polskie książęta naonczas przepili". 1469 - w wyniku wojny węgiersko-czeskiej Śląsk na 20 lat zostaje włączony do Królestwa Węgierskiego - do śmierci króla Macieja Korwina w roku 1490. ok. 1470 - głogowianin Kasper Elyan zakłada pierwszą drukarnię na Śląsku - we Wrocławiu. Miasto to stało się największym obok Brzegu ośrodkiem polskich druków. 1503 - 1539 - Mikołaj Kopernik pełni funkcję kościelne we wrocławskiej kapitule kolegiaty Św. Krzyża. Długoletni związek z Wrocławiem uczulił astronoma na sprawy śląskie. 1513 - Bartłomiej Sthen z Brzegu daje pierwszy opis Śląska. 1526 - 1740 - Śląsk pod panowaniem Habsburgów. W bitwie z Turkami pod Mohaczem (1526) zginął król Czech i Węgier Ludwik Jagiellończyk. Na tron czeski trafił Ferdynand I Habsburg. Sejm śląski obradujący w Głubczycach uznał jego panowanie w zamian za dodatkowe przywileje. 1531 - pruscy Hohenzollernowie wzmacniają wpływy na Śląsku. Po śmierci ostatniego opolskiego Piasta, księcia Jana, zgodnie z umową obejmują władzę w Opolu i Raciborzu. Jerzy Hohenzollern miał ponadto dziedziczne prawa do państwa bytomskiego. Później nabył prawa do Legnicy i Głogowa. Habsburgowie niechętnie patrzyli na sukcesy rywali z Brandenburgii, musieli je zaakceptować z powodu kłopotów: waśni religijnych i zagrożenia tureckiego. 1561 - Marcin Helwig, pierwszy śląski kartograf, wydaje znakomitą mapę Śląska. 1612 - ukazuje się w druku dzieło Walentego Roździeńskiego ,,Officina ferraria", poemat w języku polskim, sławiący trud śląskich górników i hutników. Prawdziwą furorę zrobił dopiero w XX wieku; doczekał się na przykład przekładu w Stanach Zjednoczonych. 1618 - początek wojny trzydziestoletniej, która spustoszyła także Śląsk. Krwawe walki katolików z protestantami. Habsburgowie wspierali katolików; a po stronie protestantów interweniowali zbrojnie Szwedzi. Śląsk stracił ok. 30 proc. ludności. Zrujnowane zostały liczne miasta i wioski. 1629 - pierwsza obszerna wzmianka o wielkim browarze w tyskim folwarku książąt pszczyńskich Promnitzów, który już wkrótce produkował najpopularniejsze piwo na Górnym Śląsku. W połowie XIX wieku nowymi właścicielami browaru została rodzina książąt pszczyńskich Hochbergów - dlatego browar nazywano później ,,książęcym". 1648 - pokój westfalski kończy wojnę trzydziestoletnią. Książęta Legnicy, Brzegu, Wołowa, Oleśnicy i obywatele Wrocławia zyskali wolność wyznania protestanckiego, natomiast cesarz miał możliwość ustalania w podległych mu bezpośrednio księstwach stosunków religijnych wedle uznania. Faworyzował, oczywiście katolików, musiał się jednak liczyć z naciskami krajów protestanckich. 1655 - 1656 - w okresie najazdu szwedzkiego - pobyt na Śląsku, w Głogówku, króla Jana Kazimierza. 1675 - zmarł książę Jerzy Wilhelm, władca księstwa legnicko-brzesko-wołowskiego - ostatni reprezentant piastowskiej linii śląskich władców. Jego dziedzictwo przejął sam cesarz, choć pretensje zgłaszali Hohenzollernowie, powołując się na dawne układy familijne. 1683 - zagrożenie tureckie na Śląsku. Ślązacy entuzjastycznie witali wojska Sobieskiego, maszerujące na odsiecz Wiednia przez Mysłowice, Bytom, Tarnowskie Góry, Gliwice i Racibórz. Na wiadomość o wiedeńskiej wiktorii Sobieskiego, we Wrocławiu, Opolu i innych śląskich miastach biły dzwony. Syn króla, Jakub, w roku 1691 otrzymał Oławę jako posag małżonki, siostry cesarzowej Jadwigi