Ebook Formacje ochrony granic Drugiej Rzeczypospolitej na przykładzie Straży Granicznej i Korpusu Ochrony Pogranicza mobi,epub

� z tej konfrontacji, była to jednak tylko ,,cisza przed burzą". Ostatnie miesiące Polski niepodległej dały się we znaki strażnikom granicznym, serią nieprzyjemnych incydentów. O kilku najbardziej spektakularnych i drastycznych incydentach starałem się w tym rozdziale przypomnieć. Z kolei rozdział piąty poświęcony został działaniom służby wywiadowczej Straży Granicznej. Działania specjalne w służbie granicznej były czymś nowym i z tego względu zostały szczególnie wyeksponowane (w przypadku KOP-u także). Ochroną granic zajmował się także Korpus Ochrony Pogranicza, a w rozdziale szóstym spotkamy się z opisem uwarunkowań społeczno-politycznych, które wpłynęły na decyzję powołującą go w 1924 roku do życia. Prześledzić możemy, analogicznie jak w przypadku Straży Granicznej, losy ochrony granicy wschodniej od momentu odzyskania niepodległości do zluzowania Policji przez Korpus Ochrony Pogranicza. Sytuacja na Kresach Wschodnich była, delikatnie mówiąc, specyficzna. Dochodziło do częstych, ośmieszających władze polskie incydentów granicznych. Napad na miejscowość Stołpce i spacyfikowanie pociągu przez bandytów z ZSRR były namacalnymi i niestety bolesnymi przykładami ,,grania na nosie" polskiemu rządowi. Rozdział siódmy przybliża kolejne etapy organizowania oraz obsadzania granicy przez oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza. Przybliża sylwetki dowódców tej formacji. Szczególną uwagę przykuwa osoba pierwszego dowódcy KOP-u - generała Henryka Minkiewicza-Odrowąża (zamordowanego przez NKWD w dniu 9 kwietnia 1940 roku w Katyniu). Dodam, że postanowieniem numer 112-48-07 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku Henryk Minkiewicz-Odrowąż został pośmiertnie awansowany do stopnia generała broni. Nominacja została ogłoszona 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas uroczystości ,,Katyń Pamiętamy - Uczcijmy Pamięć Bohaterów". Niepokojące były symptomy przeplatania się polityki z apolitycznymi z założenia działaniami wojskowymi. Niestety oddziaływanie jednej sfery na drugą nie było li tylko polskim patentem i nie miało miejsca tylko w okresie międzywojennym. Rozdział ósmy nakreśla zadania, jakie realizował Korpus Ochrony Pogranicza. Co ciekawe, nie była to tylko działalność w służbie ochrony granic. Spotykamy się w przypadku Korpusu Ochrony Pogranicza z działalnością zgoła społeczną czy socjalną. Działania te miały wywoływać u ludności pogranicza pozytywne odczucia. Skierowane były na pozyskanie przychylności i zaufania, które wykorzystywane było przy współpracy. Na końcu w rozdziale dziewiątym przypominam, że także Korpus Ochrony Pogranicza posiadał swój pion wywiadowczy. Był on co prawda nieliczny, ale przy wytężonej pracy werbunkowej zdawał doskonale egzamin. Dosyć szeroko zaakcentowana została w książce tematyka działań specjalnych w wykonaniu służb wywiadowczych: Straży Granicznej i Korpusu Ochrony Pogranicza. Tematyka ta fascynująca jest co najmniej z kilku powodów. Po pierwsze, jak stwierdza Henryk Ćwięk: ,,Działalność służb specjalnych budzi wciąż duże zainteresowanie, a zarazem liczne kontrowersje. Niewątpliwie aura tajemniczości otaczająca operacje szpiegowskie ma tu istotne znaczenie. Działania wywiadowcze pozostają na długo tajemnicą, często nigdy niewyjaśnioną do końca. Bywają także przedmiotem różnorodnych spekulacji lub domysłów"3. Po drugie, działania specjalne wywiadu Straży Granicznej i Korpusu Ochrony Pogranicza interesujące są także z innego powodu. Dopiero w tych dwóch formacjach granicznych wywiad został zastosowany na tak szeroką skalę. Trzeba także dodać, że mimo pewnych zauważalnych niedostatków organizacyjnych i kadrowych, mógł poszczycić się spektakularnymi sukcesami. Walka z przestępczością graniczną, np. przemytnictwem, nie kończyła się na granicy państwa. Konsumpcja kontrabandy odbywała się najczęściej w głębi kraju. Tworzyły się wyspecjalizowane i dobrze zorganizowane szlaki przemytnicze. Tej przestępczości należało wypowiedzieć zdecydowaną wojnę również wewnątrz kraju. Henryk Dominiczak oraz Władysław Kozaczuk podkreślali, że praca wywiadowcza w Straży Granicznej i Korpusie Ochrony Pogranicza były jedynie elementem pomocniczym. Z kolei nie zgodził się z nimi Andrzej Misiuk, uważając, że: ,,[...] zadania wywiadowcze stanowiły jedną z głównych funkcji tych dwóch instytucji [...]"4. Trudno jest w tej chwili kategorycznie przyznać rację którejkolwiek ze stron. Należałoby zastosować uniwersalną formułę, że ,,prawda leży po środku". Ponadto Andrzej Misiuk sugeruje, że takie stanowisko Kozaczuka i Dominiczaka zdeterminowane było okresem ukazania się firmowanych przez nich publikacji. Wręcz sugerował ingerencję cenzury, która nie zezwalała na zainteresowanie w tym zakresie kierunkiem ws