Ebook Historia i mądrość Achikara Asyryjczyka (syna Anaela, bratanka Tobiasza) mobi,epub

Historia i mądrość Achikara Asyryjczyka (syna Anaela, bratanka Tobiasza) przełożyła Małgorzata Obidzińska wprowadzenie Andrzej Sarwa Armoryka Sandomierz Seria: ŚWIĘTE KSIĘGI, ŚWIĘTE TEKSTY, Nr 13 Autor przekładu: Małgorzata Obidzińska Redaktor serii: Andrzej Sarwa Redaktor tomu: Władysław Kot Projekt okładki: Juliusz Susak Podstawa przekładu: HISTOIRE ET SAGESSE DAHIKAR LASSYRIEN (FILS DANAEL, NEVEU DE TOBIE) TRADUCTION DES VERSION SYRIAQUES etc. PARIS LETOUZEY ET ANÉ, ÉDITEURS 1909 Autor przekładu francuskiego: François Nau (1864-1931) Copyright (C) 2010, 2013 for the Polish edition by Wydawnictwo ,,Armoryka" Copyright (C) 2010, 2013 by for the Polish translation by Małgorzata Obidzińska Wydawnictwo ARMORYKA ul. Krucza 16 27-600 Sandomierz tel 15 833 21 41 e-mail: ISBN 978-83-64145-17-9 Konwersja: WPROWADZENIE Achikar, Ahikar, Ahiakar bądź Ahiqar, czasem też Achiacharus był legendarnym asyryjskim mężem znanym na starożytnym Bliskim Wschodzie z wyjątkowej, wielkiej mądrości. Przypisuje mu się autorstwo księgi, która pierwotnie została spisana w języku aramejskim i pochodzi z V wieku , z tym, że później była rozbudowywana, aż do drugiego wieku naszej ery. Historia i mądrość Achikara Asyryjczyka, to dzieje wielkiego wezyra Asyrii żyjącego za panowania Senacheryba1 i Asarhaddona2 (w VII wieku ). Wezyr ten, nie posiadając własnych dzieci, czyni swoim następcą siostrzeńca Nadana. Nadan nie tylko nie okazuje wujowi wdzięczności, ale usiłuje go zniszczyć i używając podstępu doprowadza do tego, iż król skazuje Achikara na śmierć. W końcu jednak wszystko dobrze się kończy, Achikar zostaje zrehabilitowany, zaś jego siostrzeniec ukarany. Opowieść o Achikarze w swej pierwszej części zawiera zbiór wielu mądrości i przysłów, zaprezentowanych w taki sposób, jakby to tytułowy bohater wygłaszał je do swego siostrzeńca. Istnieje wszakże przypuszczenie, że ów zbiór stanowił niegdyś odrębny dokument, który później został połączony z opowieścią o asyryjskim wezyrze. Wiele z owych mądrości jest bardzo podobne do tych, które zawierają starotestamentowe teksty - Księga Przysłów i Księga Syracha ale znajdujemy tam również wiele przysłów babilońskich i perskich. W ostatniej części księgi Achikar znów zwraca się do swego siostrzeńca, tym razem wytykając mu jego podłość i ukazując do czego ona zawsze musi doprowadzić. Wedle tradycji żydowskiej Achikar wywodził się spośród potomków któregoś z dziesięciu zaginionych plemion Izraela. Jego imię występuje w deuterokanonicznej Księdze Tobiasza: I zjawili się jego krewni: Achikar i Nabad, dzieląc radość razem z Tobiaszem. (Tb 11, 19 - BT3 ). Jeszcze więcej o nim znajdziemy w tym wersecie: Popatrz, dziecko, co uczynił Nadab swemu żywicielowi Achikarowi. Czyż żywego nie zakopał do ziemi?4 Ale Bóg wynagrodził mu tę krzywdę przed obliczem swoim. Achikar wyszedł na światło, a Nadab poszedł do wiecznych ciemności, ponieważ czyhał na życie Achikara. A ponieważ [Achikar] dawał jałmużnę, uniknął zasadzki śmierci, którą zastawił na niego Nadab. A Nadab wpadł w zasadzkę śmierci i zgubił samego siebie. (Tb 14, 10 - BT). Mimo iż w dawnej literaturze, należącej do różnych kręgów kulturowych, istnieje wiele odniesień do Historii Achikara, to uważa się jednak, iż pochodzenie opowieści jest niewątpliwie wschodnie. Andrzej Sarwa WSTĘP W imię Boga żyjącego, winny sługa rozpoczyna pisanie historii niniwickiej: Achikar Asyryjczyk. - Jakub z Edessy stworzył ją w języku asyryjskim, wg tradycji Mar Efrema Starszego - zmarł on w Chaldei, w roku 1252 - wg kalendarza greckiego. ROZDZIAŁ I Achikar prosi o syna 1 Rzekł on: Gdy żyłem w epoce Senacheryba, króla Niniwy; gdy ja, Achikar, byłem skarbnikiem i skrybą, i gdy byłem młody, bogowie, magowie i mędrcy przemówili do mnie: ,,Nie będziesz posiadał dzieci". 2 Nabyłem wielki majątek, byłem przepełniony dobrami zbytecznymi, poślubiłem sześćdziesiąt kobiet i wybudowałem im sześćdziesiąt pałaców, przepastnych, wspaniałych i cudownych, jak również liczne domy, dobiegałem sześćdziesiątki, a nie narodziło mi się ani jedno dziecko. 3 Tymczasem, ja, Achikar, zamierzałem złożyć ofiarę bogom oraz ofiarować im dary; zapaliłem kadzidła i rzekłem do nich: ,,O bogowie, dajcie mi syna, który da mi radość aż do dnia mej śmierci i który zajmie moje miejsce; zamknie me oczy i pochowa mnie. A od dnia mej śmierci, do swojej, jeśli każdego dnia weźmie miarkę z mych pieniędzy i będzie je pomnażał bez przerwy, moje dobra nigdy się nie skończą." Bogowie nic mu nie odpowiedzieli, więc pozostawił ich, wypełniony goryczą i wielkim cierpieniem. 4 Zmienił wtedy swoją przemowę, pomodlił się do Boga, uwierzył (w Niego), błagał Go całą żarliwością swego serca i rzekł: ,,O Boże całej ziemi i nieba, Stwórco wszystkich stworzeń, proszę Cię abyś dał mi syna, który da mi radość, który mnie pocieszy w momencie śmierci, zamknie me oczy i mnie pochowa." 5 Nadszedł głos i przemówił: ,,Ponieważ zwierzyłeś się bogom, okazałeś im swoje zaufanie, złożyłeś im dary, umrzesz bez syna ani córki; lecz, mówię Ci, oto masz Nadana, syna swojej siostry, weź go, nauczaj go, przekaż mu całą swoją wiedzę, a posiądzie on Twoje dziedzictwo." [1]Senacheryb Sanherib, Sinaheriba, Sennacherib, (asyryjskie Sîn ahhe-erîba - Bóg Sin wyrównał stratę braci) (? - ok. 681 ) król Asyrii z dynastii Sargonidów w latach 705-681 - przyp. za [2]Asarhaddon (akad. Aššur-ahu-iddina - Aszur dał mi brata) - król Asyrii w latach 681-669 z dynastii Sargonidów. Syn Sanheriba i królowej Zakutu) - przyp. za [3]BT - Biblia Tysiąclecia. [4]W tym sensie, że Achikar na skutek intryg Nadaba został wprawdzie skazany na śmierć, ale jego przyjaciele wyroku nie wykonali, lecz ukryli go w więzieniu, z czego później sam król był bardzo uradowany, gdy cała sprawa się wyjaśniła na korzyść Achikara. - przyp. z BT. Spis treści OKŁADKA STRONA TYTUŁOWA STRONA REDAKCYJNA WPROWADZENIE WSTĘP ROZDZIAŁ I Achikar prosi o syna