Ebook Intymne życie niegdysiejszej Warszawy mobi,epub

ie ga­piów. Za samo obej­rze­nie np. lwa po­bie­ra­li dość wy­so­ką opła­tę, zaś asy­sto­wa­nie przy ,,mro­żą­cym krew w ży­łach wi­do­wi­sku", ja­kim było wło­że­nie gło­wy do pasz­czy do­bro­dusz­ne­go kró­la zwie­rząt przez asy­stent­kę przed­się­bior­cy - wią­za­ło się z dal­szy­mi kosz­ta­mi, od­po­wied­nio skal­ku­lo­wa­ny­mi. SWE ZWIE­RZYŃ­CE MIE­WA­LI też ma­gna­ci. Zna­ne były upodo­ba­nia w tym wzglę­dzie Mi­ko­ła­ja Krzysz­to­fa Ra­dzi­wił­ła ,,Sie­rot­ki", któ­ry w la­tach osiem­dzie­sią­tych XVI wie­ku z po­dró­ży do Zie­mi Świę­tej przy­wiózł licz­ne oka­zy, dwa lam­par­ty i kil­ka ga­tun­ków małp, a Zyg­mun­to­wi III Wa­zie, jako ślub­ny po­da­rek, prze­słał tre­so­wa­ne niedź­wie­dzie. Inny Ra­dzi­wiłł, ,,Pa­nie Ko­chan­ku", zna­ny z gło­śnych w ca­łej Rze­czy­po­spo­li­tej eks­tra­wa­gan­cji, ho­do­wał w pa­rę­se­thek­ta­ro­wym go­spo­dar­stwie Alba po­nad sto ga­tun­ków róż­nych zwie­rząt, któ­rych był wiel­kim ad­mi­ra­to­rem. O jego tre­so­wa­nych niedź­wie­dziach, któ­rych ósem­ki uży­wał jako za­przę­gu do ka­re­ty, dzie­wią­te­go sa­dza­jąc na koź­le obok woź­ni­cy, mó­wi­ło się nie tyl­ko w kra­ju, ale i poza jego gra­ni­ca­mi. Prze­cięt­ny szla­gon trzy­mał się nie­wąt­pli­wie swoj­skie­go tyl­ko in­wen­ta­rza. Ale nie na­le­że­li pew­nie do rzad­ko­ści i tacy mi­ło­śni­cy zwie­rząt, jak Jan Chry­zo­stom Pa­sek, ho­du­ją­cy w swo­jej Ol­szów­ce nie tyl­ko sław­ną wy­drę, Ro­ba­ka, któ­rej nie śmiał od­mó­wić Ja­no­wi III So­bie­skie­mu. W Pa­mięt­ni­kach wspo­mi­na i ,,in­sze my­śli­stwo", jako to ,,zwie­rzy­niec pta­szy", któ­ry miał ,,zbu­do­wa­ny, kra­ta­mi do­mo­wy­mi na­kry­ty, a w nim pta­stwo omnis ge­ne­ris, któ­re tyl­ko mo­gły się znaj­do­wać w Pol­sz­cze, ale i in­sze cu­dzo­ziem­skie, co­kol­wiek mo­głem przy­brać i skąd­kol­wiek za­cią­gnąć". ,,W tym zaś oso­bli­wą mia­łem kom­pla­cen­cyą [upodo­ba­nie] - od­no­to­wał w in­nym miej­scu - żem za­wsze dzi­kich zwie­rzów tak ćwi­czył, że to i ła­ska­we było, i ze psy prze­sta­wa­ło, i rów­no ze psy swe­go dzi­kie­go bra­ta go­ni­ło. Przy­je­chał kto do mnie - czy­ta­my da­lej - to lisz­ka po po­dwó­rzu z char­ta­mi igra; wni­dzie do izby, to szpic pod sto­łem leży, a za­jąc na nim sie­dzi. Po­tkał li mię też kto nie­zna­jo­my na po­lo­wa­nie ja­dą­ce­go, oba­czył, a tu idzie kil­ko­ro char­tów pięk­nych, wy­żłów kil­ka, a tu lisz­ka mię­dzy nimi, kuna, jaź­wiec, wy­dra, za­jąc też ze dzwon­ka­mi za ko­niem pod­ska­ku­je, ja­strząb u my­śliw­ca na ręce, kruk nade psy lata, cza­sem też pad­nie na char­cie i tak się po­wo­zi". Kto miał po­dob­ne pa­sje i za­in­te­re­so­wa­nia, a jed­no­cze­śnie od­po­wied­nie za­so­by pie­nięż­ne, gro­ma­dził całe ko­lek­cje, zwłasz­cza pta­sie, co się sta­ło mod­ne w dru­giej po­ło­wie XVIII wie­ku. Prym wio­dła tu księż­na Elż­bie­ta Lu­bo­mir­ska, któ­ra w po­sia­dło­ści na Mo­ko­to­wie mia­ła nie­zwy­kle bo­ga­tą pta­szar­nię. Przy Pu­ław­skiej stoi do dziś in­try­gu­ją­ca wie­życz­ka, w któ­rej prze­chod­nie skłon­ni są wi­dzieć ja­kieś po­zo­sta­ło­ści sta­rych for­ty­fi­ka­cji, a jest to po pro­stu go­łęb­nik. Fry­de­ryk Schulz od­no­to­wał w Po­dró­żach Inf­lant­czy­ka z Rygi do War­sza­ fakt, któ­ry mu­siał być gło­śny w cza­sie jego po­by­tu w War­sza­wie. Oto kil­ku pa­ni­czów - mię­dzy nimi było na­wet dwu ka­wa­le­rów Or­de­ru św. Sta­ni­sła­wa - przy­szło raz do księż­nej pani z wi­zy­tą; nie za­sta­li jed­nak go­spo­dy­ni i po­sta­no­wi­li po­cze­kać na nią wła­śnie w pta­szar­ chwi­le ocze­ki­wa­nia skra­ca­li so­bie w spo­sób, któ­ry za­dzi­wił­by na­wet naj­bar­dziej zdzi­cza­łych dzi­siej­szych chu­li­ga­nów: po­ści­na­li mia­no­wi­cie sza­bla­mi ,,łby pa­wiom, ko­gu­tom, kacz­kom, gę­siom naj­kosz­tow­niej­szych ga­tun­ków", a tak­że licz­nym żu­ra­wiom i cza­plom. Do­zor­cę, któ­ry usi­ło­wał prze­szko­dzić im w tym dzie­le, do­tkli­wie po­bi­li. Za swój wy­bryk nie po­nie­śli na­wet, zda­je się, od­po­wie­dzial­no­ści, cho­ciaż księż­na - jako wdo­wa po mar­szał­ku wiel­kim ko­ron­nym - była do­brze usto­sun­ko­wa­na wła­śnie w or­ga­nach po­wo­ła­nych do strze­że­nia po­rząd­ku i bez­pie­czeń­stwa w mie­ście. Wy­bryk opi­sa­ny przez Schul­za mniej nas zdzi­wi, gdy uświa­do­mi­my so­b