Ebook Kobiety Holocaustu mobi,epub

ycie od miliona do półtora miliona żydowskich dzieci młodszych niż szesnaście lat[44]. Naziści identyfikowali Żydów i Żydówki, zmieniając im imiona na Izrael i Sara. Traktowali też mężczyzn i kobiety odmiennie na każdym etapie prześladowań, co owocowało różnymi doświadczeniami obu płci. Należy jednak podkreślić, że to nie naziści wynaleźli te mechanizmy podziału ze względu na płeć. Płeć odgrywała również ważną rolę w przedwojennym życiu rodzinnym Żydów. Badaczki takie jak Paula Hyman wniosły ogromny wkład w poznanie życia żydowskich kobiet pod koniec XIX i na początku XX wieku. Zarówno w Europie Zachodniej, jak Wschodniej życie to, przed wybuchem drugiej wojny światowej, było zorganizowane przez ściśle określone role płciowe. Choć najważniejsze zmiany społeczne XIX wieku - emancypacja, uprzemysłowienie, masowe migracje, urbanizacja i asymilacja - z pewnością przekształciły tradycyjny sposób życia, przeznaczona kobietom rola strażniczek życia rodzinnego pozostała w dużej mierze niezmieniona[45]. Jak dowodzą badaczki feministyczne, tradycyjne role płciowe nie mogą ulec zmianie, dopóki nie zmieni się znacząco model małżeństwa i rodziny. Do XX wieku żydowskie kobiety były wykluczone z aktywnego udziału w obywatelskich i religijnych sferach życia społecznego. Ich działalność miała ograniczać się do sfery domowej, edukacji i dobroczynności, praktykowanej za pośrednictwem żydowskich organizacji kobiecych, opiekujących się chorymi i biednymi członkami społeczności. Raptowny wzrost mobilności społecznej pod koniec XIX i na początku XX wieku przekształcił również życie europejskich Żydów, nie zmieniając jednak przy tym tradycyjnych ról i norm płciowych. Wiele żydowskich kobiet nie musiało już odpowiadać za utrzymanie rodziny, mimo to jednak w większości nadal skupiały się one na sferze domowej, w szczególności zaś na wychowaniu dzieci. Co prawda wiele żydowskich rodzin z klasy średniej zatrudniało kucharkę, pokojówkę i nianię, ale wówczas panie domu zajmowały się zarządzaniem tym personelem. Pozwalało to mężczyznom poświęcić się działaniom gospodarczym czy karierze zawodowej[46]. Nie dotyczyło to jednak mniej zamożnej Europy Wschodniej, krajów takich jak Polska, Rosja, Ukraina, Białoruś, Litwa i Łotwa, gdzie Żydówki znacznie częściej musiały pracować poza domem, by utrzymać rodzinę. Kobiety zajmowały się tam drobnym handlem - tradycyjnie żydowską profesją. Również w pobożnych rodzinach brały na siebie ciężar ich utrzymania, by umożliwić mężczyznom studiowanie Tory i działanie na rzecz społeczności[47]. Nadawało to kobietom pewną władzę - nawet jeśli nie miały szans na to, by zostać uczonymi (co stanowiło znacznie ważniejszą rolę), były odpowiedzialne za dobrobyt swoich rodzin. Dawało im to również lepszą znajomość świata pozarodzinnego. Co więcej, podczas gdy ich synowie wysyłani byli do tradycyjnych szkół żydowskich, córki często posyłano do świeckich szkół publicznych. Miało to nabrać ogromnego znaczenia podczas niemieckiej okupacji. Niemniej tym, co jednoczyło żydowskie życie rodzinne, czy to w klasie średniej, czy klasie robotniczej, w mieście czy w sztetl, w rodzinie świeckiej czy religijnej, był fakt postrzegania kobiet głównie przez pryzmat roli małżeńskiej i macierzyńskiej[48]. Kobiety, które zyskiwały wyższy status dzięki pracy poza domem, opłacały go za pomocą tej właśnie pracy[49]. Co więcej, to właśnie kobiety odpowiedzialne były za przekazywanie wartości i tradycji kulturowych, społecznych i religijnych za pomocą edukacji, obrzędów i świąt - dlatego obwiniano je też za wszelkie związane z tym niedociągnięcia. Dodatkowo w czasach dramatycznych zawirowań społecznych, gospodarczych i politycznych to kobiety obarczone były zadaniem podtrzymywania i ochrony podstawowych związków łączących rodziców i dzieci lub męża i żonę. Kiedy trudności gospodarcze i nasilający się antysemityzm zaczęły zagrażać przyszłości europejskich Żydów, poświęcenie kobiet na rzecz ich rodzin i społeczności okazało się kluczowe. Jednak mimo tego, że powszechnie doceniano odpowiedzialność kobiet za funkcjonowanie sfery domowej, ich status był niższy niż status mężczyzn. Życie w społeczności żydowskiej określone było właśnie przez tę stabilną strukturę znaczeń, ról i doświadczeń. Miała ona również położyć podstawy pod różnice w doświadczaniu Zagłady[50]. Aby zrozumieć, jak Żydzi reagowali na przemoc, której doznawali, i zdać sobie sprawę z różnorodności ofiar Zagłady, musimy uświadomić sobie, jakie czynniki miały wpływ na tę reakcję. Nie ogranicza się to oczywiście tylko do płci. Różnice społeczne, kulturowe, ekonomiczne i polityczne również oddziaływały na doświadczenia Żydów podczas Z