Ebook Legioniści Piłsudskiego mobi,epub

W tej sytuacji ułatwiona była też wspomniana wyżej działalność organizacji, mogąca doprowadzić do przekształcenia ich w formacje zbrojne. Dostrzeżono to w polskim ruchu niepodległościowym: Piłsudski był realistą; widział rzeczy takimi, jakimi są, bez żadnych upiększeń. Wojnę uważał za drogę do zdobycia przez Polskę niepodległości, a do każdego z państw zaborczych odnosił się w zależności od tego, jaką rolę mogło ono odegrać na tej drodze. Dla współdziałania trzeba było wybrać takiego partnera, z którym współpraca przyniosłaby największe korzyści Polsce. Spośród zaborców jedynie Austria dawała jaką taką gwarancję, że nie będzie przeciwstawiała się polskim aspiracjom wolnościowym - pisze Aleksandra Pił Początków stowarzyszeń strzeleckich doszukiwać się trzeba w licznych tajnych, a potem już jawnych organizacjach o charakterze niepodległościowym, działających na ziemiach polskich w XX w. Tworzyły one dwa równoległe nurty: socjalistyczny i endecki. Źródłem nurtu socjalistycznego była Polska Partia Socjalistyczna, powstała w 1892 roku Najważniejsza postać Legionów - Józef Piłsudski był członkiem Centralnego Komitetu Robotniczego PPS już w 1894 roku. W 1904 roku jego środowisko stworzyło Organizację Bojową PPS. OB PPS zajmowała się działalnością terrorystyczną na niewyobrażalną dziś skalę; licząc około 6,5 tys. bojowców dokonała szeregu zamachów, zabójstw politycznych i ekspropriacji. Aktywność OB PPS, z oczywistych powodów będącej stałym celem akcji aparatu policyjnego, trwała do 1909 roku Uznano wtedy, że dotychczasowa formuła działania wyczerpała się. Postanowiono walczyć o wyzwolenie Polski środkami wojskowymi - i tu ważną rolę miały odegrać organizacje paramilitarne. Swoisty pomost pomiędzy działaniami terrorystycznymi a zbrojną walką o niepodległość stanowił słynny napad na pociąg w Bezdanach na Wileńszczyznie (26 września 1908), podczas którego Piłsudski wraz z towarzyszami zrabował 201 tys. rubli. Jak wspominał Kazimierz Sosnkowski, jeszcze przed tą akcją szef OB PPS przeżył moment głębokiego zwątpienia w sens dotychczasowych działań: Rozmowa, jaka miała wówczas miejsce, wywarła na mnie wstrząsające wrażenie. Wódz Organizacji Bojowej, mój Wódz, przede mną, młodym chłopcem, otwierał swą duszę, ujawniał swe cierpienia moralne. Opowiadał mi Komendant, jak ciężko przeżył schyłek rewolucji. Mówił o tym, iż Organizacja Bojowa stanowi zamkniętą już i przegraną kartę historii, o tym, jak boli go przegrana. Mówił mi wreszcie, że zdecydował się zakończyć epopeję Organizacji Bojowej ostatnią grą, w której albo zginie sam, albo zwycięży, by rozpocząć nowy okres walki, bez której, wedle Jego zdania, żyć nie warto. [...] Postanowiłem w duchu dołożyć wszelkich sił, by ucieszyć Jego serce, by na miejsce starej karty otwarła się nowa. Tak skrystalizowało się we mnie podczas owej pamiętnej rozmowy, postanowienie założenia bezpartyjnej organizacji Dzieląc dylematy swojego wodza, jeszcze w czerwcu 1908 roku, we Lwowie, działacze OB PPS powołali do życia Związek Walki Czynnej (ZWC); inicjatorem przedsięwzięcia był właśnie Sosnkowski. ZWC miał charakter z założenia ponadpartyjny i apolityczny; radykalne postulaty społeczne zastąpiono programem niepodległościowym. Nowe kadry planowano pozyskać i wyszkolić w legalnych organizacjach paramilitarnych, działających w Galicji w oparciu o austriackie prawo o ,,strzelectwie dobrowolnym", ustanowione w 1909 roku. Od 1912 roku ZWC przekształcił się faktycznie w centralę tych organizacji, zastępując kierownictwo kolektywne hierarchią o charakterze wojskowym, z Piłsudskim jako komendantem i Sosnkowskim jako szefem sztabu. Ze środowiska ZWC wyrósł przede wszystkim założony w kwietniu 1910 roku we Lwowie Związek Strzelecki (nazwa została przejęta dosłownie z rozporządzenia austriackiego Ministerstwa Obrony Krajowej, operującego terminem Schutzen-Verein). Rozwinął on działania na szeroką skalę, włącznie z dokonywaniem legalnych zakupów broni i amunicji, przeprowadzaniem ćwiczeń oraz prowadzeniem samodzielnego szkolnictwa na poziomie szkół oficerskich i podoficerskich. W 1912 roku utworzono finansujący działanie organizacji Polski Skarb Wojskowy, kierowany przez nestora ruchu socjalistycznego Bolesława Limanowskiego. Najsilniejszym okręgiem Związku Strzeleckiego był Kraków, zdominowany przez studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego; było tam blisko 3,7 tys. strzelców - wobec 1,1 tys. we Lwowie; Związek liczył łącznie blisko 6,5 tys. członków. W drugim nurcie, endeckim, także powstawały organizacje strzeleckie. Wywodził się on z konspiracyjnego Związku Młodzieży Polskiej ,,Zet", założonego w 1887 roku w Krakowie. W szeregach ,,Zetu" byli wszyscy najważniejsi późniejsi działacze endecji Roman Dmowski i