Ebook Między Synagogą i Kościołem mobi,epub

m Żydem urodzonym w Tarsie w Cylicji, wychowałem się jednak w tym mieście [w Jerozolimie]" (Dz 22,3). Z kolei w wystąpieniu obronnym przed królem Agryppą podkreślał: ,,Wszyscy Żydzi znają moje życie. Od początku upływało ono wśród mego narodu w Jerozolimie. Wiedzą o mnie od dawna - gdybyż chcieli zaświadczyć! - że żyłem według [zasad] najsurowszego stronnictwa naszej religii jako faryzeusz"" (Dz 26,4-5). Gdyby traktować te wypowiedzi dosłownie, przemawiałyby one na rzecz wczesnych przenosin Szawła z Tarsu do Jerozolimy. Ale z drugiej strony, paradoksalnie, można także upatrywać w nich argument na korzyść zamieszkania w Jerozolimie dopiero po osiągnięciu pełnoletności. Być może Paweł chciał w ten sposób mocniej uwypuklić bliskie związki z Jerozolimą, rzutując na zasadzie pars pro toto pobyt w Jerozolimie na całą swoją młodość, a nawet dzieciństwo. Przecież dopiero wtedy, gdy osiągnął pełnoletność, mógł przestrzegać sposobu życia właściwego dla stronnictwa faryzeuszów. Tak czy inaczej, jest bardzo prawdopodobne, że w Tarsie pozostała jego rodzina, albo przynajmniej jej część, za czym przemawia powrót Pawła do rodzinnego miasta po radykalnej przemianie, która miała miejsce w drodze do Damaszku (Dz 9,30). Zasadniczym składnikiem tożsamości żydowskiej była świadomość silnego osadzenia w dziejach i losach ludu Bożego wybrania. Kluczowe znaczenie miał wzgląd na pochodzenie od Abrahama, patriarchy biblijnego Izraela. Zastanawiając się pod koniec życia nad miejscem Izraela w Bożym planie zbawienia, Paweł napisał w Liście do Rzymian: ,,I ja przecież jestem Izraelitą, potomkiem Abrahama, z rodu Beniamina" (Rz 11,1). Analogiczne spojrzenie, odniesione do Jezusa Chrystusa, dominuje na początku Ewangelii według św. Mateusza, w rodowodzie, który uwypuklając Jego pochodzenie od Abrahama, wyszczególnia najważniejsze ogniwa długiego łańcucha wielkich starotestamentowych bohaterów wiary (Mt 1,1-16). Nacisk na pochodzenie Izraelitów od Abrahama sprawił, że w późniejszym okresie Paweł kilkakrotnie zastanawiał się nad naturą owego synostwa i wynikającymi z niego skutkami i zobowiązaniami. Wskazanie na plemię Beniamina świadczy, że pod koniec ery przedchrześcijańskiej Żydzi nadal przykładali wagę do przechowywania pamięci o pochodzeniu od jednego z dwunastu synów Jakuba/Izraela. Beniamin był najmłodszym synem patriarchy Jakuba i rodzonym bratem Józefa, zaś ich matką była Rachela. Po stracie Józefa, sprzedanego przez braci do Egiptu, Beniamin stał się umiłowanym synem Jakuba. W błogosławieństwie Mojżesza został nazwany ,,umiłowanym przez Pana" (Pwt 33,12). Mimo że Beniaminici, zamieszkujący na północ od Judy i Jerozolimy, byli najmniejszym plemieniem, odegrali dużą rolę w historii Izraela. Kilka tekstów Starego Testamentu (np. Rdz 49,27; Lb 26,38-41; Sdz 5,14; 1 Krn 12,1-2) wzmiankuje o ich odwadze i waleczności. Z tego plemienia wywodził się Saul, pierwszy król Izraela, a także prorok Jeremiasz. Nawiązanie do pochodzenia z plemienia Beniamina, które pojawia się w Liście do Filipian 3,5, podkreśla zapewne jedną z zasadniczych cech charakteru Beniaminitów, a mianowicie ich całkowite oddanie się na służbę Bogu. W duchu takiego usposobienia był wychowywany mały Szaweł. Nie jest więc zapewne przypadkiem i to, że rodzice nadali mu imię, które nosił pierwszy król Izraela, wywodzący się właśnie z plemienia Beniamina. Od swoich narodzin Szaweł był obywatelem rzymskim. Z Dziejów Rzymu autorstwa Kasjusza Diona dowiadujemy się o ówczesnych sposobach nabywania obywatelstwa rzymskiego. W krytycznej sytuacji zagrożenia życia Paweł szczycił się, że nie kupił tego przywileju, lecz odziedziczył go po swoim ojcu (Dz 22,28). Zapewniało mu to ochronę i wysoką pozycję w rzymskiej hierarchii społecznej. Mając na względzie fakt, że w drugiej połowie I w. przed Chr. nastał okres świetności Tarsu, można się domyślać, że ojciec Szawła był znaczącym żydowskim obywatelem miasta. Obywatelstwo rzymskie miało w przyszłości okazać się bardzo pomocne dla syna. Warto przytoczyć słowa Benedykta XVI: ,,Ktoś powiedział o Pawle, że był <>, mając na uwadze jego żydowskie pochodzenie, jego język grecki oraz jego status civis romanus". 3. U stóp Gamaliela (Dz 22,3) Jeden z najbardziej charakterystycznych rysów starożytnej diaspory żydowskiej stanowiło utrzymywanie przez nią ścisłych więzi z Jerozolimą i Ziemią Izraela. Działo się tak od wygnania babilońskiego (587-539 przed Chr.), w okresie perskim (539-333), hellenistycznym (333-63) i rzymskim. Żydzi mieszkający na obczyźnie mieli obowiązek systematycznego płacenia podatku na świątynię jerozolimską oraz datków na potrzeby rodaków żyjących w ziemi przodków. Realizacja tych zobowiązań była możliwa dzięki pro