Ebook Niech sobie nie myślą, że jesteśmy kolaborantami mobi,epub

Theory to Racist Practice, ,,Central European History" 1999, nr 1, s. 2 i nast. [26] PPRH, dok. 8, notatka W. Koeppena z , s. 97-98. [27] J. W. Borejsza, Śmieszne sto milionów Słowian. Wokół światopoglądu Adolfa Hitlera, Gdańsk 2016, s. 37-40. [28] PPRH, dok. 8, notatka W. Koeppena z , s. 97-98. [29] H. Picker, Hitlers Tischgespräche im Führerhauptquartier, Wiesbaden 1951, wpisy z i , s. 197-198, 306-307. [30] Tamże, wpisy z i , s. 209, 322. Autorytarna demokracja Katastrofa monachijska wywołała w Czechosłowacji polityczne i ustrojowe trzęsienie ziemi. Jego pierwszą ofiarą padł prezydent Edvard Beneš. Mimo wielkiego doświadczenia dyplomatycznego nie udało mu się przeprowadzić Republiki przez zdradliwe rafy kryzysu sudeckiego. Gdy tylko ustąpił z urzędu, na jego głowę posypały się gromy; odsądzano go od czci i wiary, żądano postawienia przed narodowym trybunałem, wyśmiewano za nieudolność i naiwność. Nawet jeśli Beneš nie był jedynym winowajcą katastrofy, takich reakcji nie dało się zapewne uniknąć. Monachium przyniosło druzgocącą klęskę prozachodniej polityki zagranicznej, a to on prowadził ją przez dwadzieścia lat czechosłowackiej niepodległości, trudno było więc o lepszego kandydata na kozła ofiarnego. Dla niektórych krytyka Beneša i jego polityki oznaczała zaledwie preludium do frontalnego ataku na całą przedmonachijską Republikę. Wraz z prozachodnią orientacją, uosabianą przez byłego prezydenta, potępiano mnogość partii, demokrację parlamentarną, liberalizm, egalitaryzm i humanistyczne ideały. Prym w tej nagonce wiodła czeska prawica - i to zarówno skrajna, jak i ta współrządząca wcześniej krajem. Pierwsze skrzypce w kampanii nienawiści grał przewodniczący partii agrarnej Rudolf Beran, sprytny prowincjonalny politykier; od dawna wyczekiwał dogodnego momentu, aby sięgnąć po władzę. Już trzeciego dnia po konferencji w Monachium zapowiedział konieczność gruntownej przebudowy czechosłowackiej sceny politycznej tak, by pozostały na niej tylko dwie duże partie: prawicowa i lewicowa. Miało to rzekomo służyć zjednoczeniu podzielonego narodu i ratowaniu zagrożonego państwa, w praktyce zapewniało zaś agrariuszom i ich przywódcy prawie nieograniczoną władzę[31]. Dla lewicowej opozycji Beran przewidywał co najwyżej rolę listka figowego, maskującego autorytarny charakter państwa. Plan przewodniczącego Berana został wcielony w życie w ciągu niecałych trzech miesięcy. Narodowa Partia Jedności (Strana národní jednoty) oraz Narodowa Partia Pracy (Národní strana prace), które wyłoniły się w efekcie zarządzonych przez niego przetasowań, wchłonęły większość istniejących wcześniej stronnictw czeskich. Poza nawiasem pozostali jedynie komuniści (lecz zakazano im działalności) oraz zazdrośnie broniąca się przed zjednoczeniem radykalna prawica. (Odrębność zachowali także słowaccy nacjonaliści, nie przejawiali jednak większego zainteresowania rozwojem wydarzeń na ziemiach czeskich). Proces zjednoczeniowy miał charakter odgórny i w dużej mierze wymuszony, odbywał się bez konsultacji ze strukturami partyjnymi i wyborcami. Mimo to przeszedł bez większych protestów. Czeskie społeczeństwo było zbyt zszokowane klęską i zbyt rozczarowane słabością demokracji, aby płakać po starych partiach politycznych, powszechnie oskarżanych o egoizm, różnego rodzaju afery i, może przede wszystkim, nieudolność[32]. Potępianie w czambuł całego dotychczasowego systemu politycznego nosiło wszelkie znamiona wylewania dziecka z kąpielą. Jakiekolwiek grzechy obciążały bowiem sumienie czechosłowackich partii, ich arbitralna glajszachtacja równała się w praktyce demontażowi demokracji. Nie wadziło to Rudolfowi Beranowi, który 1 grudnia stanął na czele nowego rządu, ani urzędującemu od początku października nowemu szefowi czechosłowackiej dyplomacji Františkowi Chvalkovskiemu, znanemu ze swoich sympatii dla faszyzmu i czołobitnego respektu wobec Hitlera. Nawet jeśli celem pomonachijskich przywódców nie było zaprowadzenie w kraju otwartej dyktatury, Republika coraz wyraźniej naśladowała państwa autorytarne. Zwolennicy nowego porządku nazywali ją zresztą nie bez dumy ,,autorytarną demokracją" i przeszli do porządku dziennego nad zawierającą się w tym określeniu oczywistą sprzecznością wewnętrzną. Definitywny kres czechosłowackiej demokracji położyła ustawa o pełnomocnictwach, przyjęta w parlamencie 15 grudnia 1938 roku. Pozwalała rządowi i prezydentowi wydawać przez dwa lata dekrety z mocą ustaw, nawet gdyby w grę wchodziła zmiana konstytucji. Poparła ją zdecydowana większość posłów i senatorów, co wiele mówiło o nastrojach panujących wśród czeskich elit politycznych i głębokim kryzysie czechosłowackiego parlamentaryzmu. W imię narodowej solidarności, której hasłami szermowali zwolennicy prz