Ebook Nieosiągalny Everest. Zanim nadeszli zdobywcy mobi,epub

Biegunem, niezdobytym i pozornie nieosiągalnym. Wznosił się dokładnie na granicy między Tybetem a Nepalem - dwoma państwami całkowicie zamkniętymi dla cudzoziemców od ponad 100 lat. Zrządzeniem losu lata pięćdziesiąte XIX wieku były akurat okresem dojrzewania sportu wspinaczkowego w Europie. Apogeum stała się Złota Era Alpinizmu, rozpoczęta w 1854 roku, czyli wkrótce po odkryciu Mount Everestu, a zakończona pierwszym wejściem na Matterhorn w 1865 roku. W ciągu tych 11 lat odbyły się 43 pierwsze wejścia, w tym na prawie wszystkie najważniejsze góry w Alpach. Wraz z podbojem kolejnych szczytów uwaga alpinistów nieuchronnie skierowała się na wschód - najpierw ku Kaukazowi, czyli najwyższym górom w Europie, a wreszcie ku Himalajom i Everestowi. Stało się więc tak, że w drugiej połowie XIX i w pierwszych latach XX wieku wśród przedstawicieli światowej społeczności wspinaczkowej - nie wspominając o geografach, kartografach i odkrywcach, zarówno tych kanapowych, jak i profesjonalnych - narastała obsesja na punkcie Mount Everestu. Mimo tego zainteresowania i fascynacji musiało minąć prawie trzy czwarte wieku od ogłoszenia odkrycia góry, zanim w 1921 roku u jej stóp stanęli dwaj Anglicy: George Mallory i Guy Bullock. Misja Francisa Younghusbanda do Tybetu w latach 1903-1904 okazała się kluczem, który otworzył drzwi do tego trudno dostępnego królestwa - i w rezultacie do najwyższej z gór. Oto historia poszukiwań Mount Everestu. Jest to opowieść pełna dramaturgii, barwnych postaci - Georgea Everesta, Francisa Younghusbanda, lordów Curzona i Kitchenera, Georgea Malloryego - oraz cichych bohaterów, takich jak Radhanath Sikdar, Alexander Kellas, trzynasty dalajlama i sir Charles Bell. To historia o szpiegach, intrygach i dekapitacjach, o wojnie (a konkretnie dwóch) i masakrach, o niepojętym politycznym, dyplomatycznym i wojskowym partactwie, o brawurowych ucieczkach i prawdziwej odwadze. Znaczną rolę odgrywają w niej: wiatr, deszcz i błoto, a także rododendrony i orchidee, pijawki i motyle, komary, moskity i muchy. Występują w niej setki wołów, jaków i mułów, tysiące wielbłądów, liczne słonie oraz co najmniej dwie zebrule (nie okazały się sukcesem). Scenografię zaś stanowi jedno z najbardziej spektakularnych miejsc na Ziemi. Przez 71 lat prawdziwa natura Everestu pozostawała wyjątkowo chwiejna i niewyjaśniona: góra była zarazem mitem i rzeczywistością, po części symbolem, a po części konkretem, przede wszystkim zaś metaforą, reprezentacją tego, co niezwykłe, lecz nieosiągalne. Oto opowieść o tym, jak metafora stała się górą. Tymczasem w Guru gambit Younghusbanda, otoczonego przez półtora tysiąca krzyczących Tybetańczyków i znajdującego się w sytuacji, w której ,,każdy fałszywy ruch mógł się okazać zgubny", zmierzał ku fatalnemu zakończeniu. Rozgniewani starsi lamowie domagali się, aby pułkownik określił termin, kiedy on i jego wojsko wycofają się z Tybetu, grożąc, że w przeciwnym razie nie zostanie wypuszczony z obozu. ,,Poleciłem kapitanowi OConnorowi - choć doprawdy nie było konieczności ostrzegać o tym kogoś równie niewzruszonego jak on - żeby starannie dbał o spokojny ton głosu i uśmiechał się tyle, ile tylko mógł"13. Następnie Younghusband nieco rozładował sytuację, oświadczając, że wyznaczenie takiej daty nie zależy od niego, ale z chęcią poprosi o to wicekróla. Dodał, że jeśli ten nakaże mu powrót do Indii, będzie mu ,,nader wdzięczny, gdyż [Tybet] to zimna, jałowa i niegościnna kraina. W Dardżylingu - dodał - mam żonę i dziecko, które pragnąłem zobaczyć jak najprędzej"14. O ile starszy rangą tybetański generał, który zdążył się stać ulubieńcem Younghusbanda i jego oficerów, uznał to rozwiązanie za rozsądne, o tyle bojowo nastawieni mnisi nie dali się udobruchać i domagali się daty od pułkownika. W końcu impas został przełamany, gdy generał zaproponował: ,,Do Tuny powinien wrócić ze mną posłaniec, aby tam odebrać wiadomość od wicekróla". Wszyscy znowu byli uśmiechnięci - z wyjątkiem mnichów, którzy ,,wciąż siedzieli na swoich miejscach tak naburmuszeni i wrodzy, jak tylko mogą wyglądać ludzie"15. Ostatecznie gambit pułkownika nie przyniósł żadnych rezultatów, nie licząc surowej reprymendy ze strony Curzona. Ponoć jego śmiały krok ogromnie zaimponował żołnierzom, co spotęgowało rosnącą legendę Younghusbanda. Opisując później to wydarzenie, tłumacz OConnor (który posługiwał się imieniem Frank) stwierdził: ,,Było to dość interesujące i dostarczyło niemało wrażeń. Nie wymyśliłby tego i nie dokonał nikt inny niż [Younghusband]. [...] Sytuację uratowały jego absolutne opanowanie i zimna krew, więc wyszliśmy z tego bez szwanku"16. Może i uratowali sytuację, ale opanowanie i zimna krew pułkownika nie zapobiegły nadciągającemu starciu z tybetańsk