Ebook Nowe Historie Literatury mobi,epub,pdf

z Marcina Cieńskiego postulatem, by nowa humanistyka podejmowała odpowiedzialność za ciągłość tradycji literackiej i kulturowej12. Stąd przyglądanie się nowym sposobom mówienia o dziejach literatury wyrasta bezpośrednio z refleksji nad korzeniami historiografii literatury oraz jej dziewiętnasto- i dwudziestowiecznymi modelami. Studia przypadków Celem książki jest charakterystyka nowych polskich historii literatury, określenie ich możliwych form - skoro przeszłości literackiej nie usiłuje się już zamknąć jedynie w próbach stworzenia formy niemożliwej - syntezy historycznoliterackiej. Badam miejsce i rolę poszczególnych przypadków w polskim i nierodzimym literaturoznawstwie. Analizowany materiał zawęziłam do przykładów profesjonalnej historiografii oraz form popularnych, przeznaczonych dla niezawodowych czytelników, które sięgają po rozwiązania nowomedialne w sposobie reprezentacji przeszłości. Wykluczyłam, co chcę podkreślić, z obszaru moich zainteresowań podręczniki i pomoce szkolne13. Stworzony rejestr pozwala na zarysowanie odpowiedzi na pytanie o możliwe genologiczne modele historii literatury, o proponowane przez nie sposoby mówienia, projektowanych odbiorców; pomaga również wskazać przyczyny i funkcje wytwarzania poszczególnych gatunków, tj. określić ich rolę, udział w aktualnym tworzeniu - także przekształcaniu, redefiniowaniu, rewizji - instytucji historii literatury. Tradycyjną jej formę (reprezentowaną przez syntezę historycznoliteracką) zastąpiły zróżnicowane pod względem gatunkowym nowe historie literatury. Pluralizm form i rozstrzygnięć metodologicznych w historiografii literatury odzwierciedla przeobrażenia polskiej rzeczywistości: naukowe, literaturoznawcze, polityczne, kulturowe, społeczne. Historia literatury jako instytucja wiedzy podlega przekształceniom. Zmieniają się jej role, odmienne bywają jej zadania epistemologiczne. Analizowanie nowych form genologicznych we wskazanym obszarze uznaję za efektywny sposób opisania przemian w historiografii literatury oraz szerzej - w całej dyscyplinie literaturoznawczej. Dlatego w książce tej przyglądam się przede wszystkim założeniom metodologicznym i ideologicznym poszczególnych projektów nowych historii literatury. Omawiane w ramach pracy przypadki zostały przeze mnie wybrane jako zjawiska reprezentatywne dla szerszego kręgu historiografii literackiej, nie typizuję zjawisk pod kątem ilościowym (np. nie omawiam statystycznej obecności poszczególnych gatunków na rynku książki). Analiza pojedynczych przykładów pozwala przyglądać się panoramie form historiograficznych pod kątem różnorodności zjawisk oraz w ich kontekście społeczno-kulturowym. Interesują mnie przypadki, które wprowadzają novum do myślenia o tym, jak można uprawiać historię literatury. Próbuję wskazać, jak zróżnicowany jest obszar polskiej historiografii literatury, jak odmienne zjawiska bywają przez nią rozumiane, zależało mi również na nazwaniu dominant formalnych. W tej wielopłaszczyznowej analizie wykorzystuję kulturowe narzędzia genologii, staram się wskazać pole - metodologicznych, ideologicznych, społecznych, kulturowych, literackich - odniesień analizowanych form, by określić przyczyny socjokulturowe tak dużego zróżnicowania gatunkowego wśród nowych historii literatury. Zwracam również szczególną uwagę na konstrukcję gatunków. Ze względu na zróżnicowanie poszczególnych form nie strukturalizuję w żaden sposób elementów poddawanych analizie. Staram się wskazać w każdym analizowanym przypadku to, co dla niego charakterystyczne, oraz pokazać, z jakimi teoriami lub metodologiami literackimi wchodzi w relacje, z jakich założeń wynika. Dlatego metoda mojego działania jest eklektyczna, w kolejnych rozdziałach stosuję odmienne języki, a poszczególne części rozprawy to klasyczne case study. Posługując się terminem gatunek, nie używam go w badaniach kategorialnie czy też w celu klasyfikowania jakiegoś materiału. Służy mi on do uwydatnienia podstawowych cech strukturalnych tekstu czy jego pragmatycznych uwikłań. Nadawanie tożsamości gatunkowej ma również swój charakter instytucjonalny i społeczny - śledzenie życia tekstu w obiegu czytelniczym, w komunikacji literaturoznawczej, służy jego kulturowej identyfikacji. Interesuje mnie, w jaki sposób gatunki nowej historii literatury rozwijają się na drodze abstrahowania z określonych obyczajów i nawyków zrodzonych poprzez dane potrzeby społeczne i kulturowe14. Gatunek traktuję bowiem jako społecznie nacechowany subkod kultury, wyposażony we własną ideologię oraz siłę i zakres oddziaływania15. Forma opowieści o literackiej przeszłości stanowi nie tylko rezerwuar danych o kulturze literackiej wybranego obszaru czy konkretnej grupy, ale funkcjonuje również jako przekaz nie wprost16. Znaczenie te