Ebook Państwo i społeczeństwo w działaniu Polityki publiczne wobec potrzeb modernizacji państwa i społeczeństwa mobi,epub

a­łań. Jak wska­zu­je Pa­trick Has­sen­teu­fel, więk­szość za­cho­wań jed­no­stek kształ­to­wa­na jest przez wpływ po­li­tyk pu­blicz­nych, je­śli na­wet nie są one przez nie zde­ter­mi­no­wa­ne. Na­sze od­ży­wia­nie za­le­ży od po­li­ty­ki rol­nej, po­li­tyk śro­do­wi­sko­wych, sa­ni­tar­nych; nasz czas wol­ny od po­li­ty­ki tu­ry­stycz­nej, kul­tu­ry, po­li­ty­ki za­rzą­dza­nia te­ry­to­rial­ne­go, za­go­spo­da­ro­wa­nia prze­strzen­ne­go, nie mó­wiąc o po­li­ty­ce za­trud­nie­nia (zwłasz­cza wo­bec wy­zwa­nia re­gu­la­cji cza­su pra­cy)5. Ro­sną­ca licz­ba po­li­tyk szcze­gó­ło­wych. Przy­zwy­cza­ili­śmy się, że w ska­li ca­łe­go pań­stwa mo­że­my mó­wić choć­by o po­li­ty­ce edu­ka­cyj­nej, po­li­ty­ce trans­por­to­wej, po­li­ty­ce ochro­ny śro­do­wi­ska, po­li­ty­ce zdro­wia, po­li­ty­ce spo­łecz­nej, po­li­ty­ce za­trud­nie­nia, po­li­ty­ce eko­no­micz­nej itp. Ale w każ­dej po­li­ty­ce jest co­raz wię­cej sub­pro­gra­mów (po­li­tyk te­ma­tycz­nych). Na przy­kład ak­tu­al­na po­li­ty­ka spo­łecz­na nie po­le­ga już tyl­ko na uzu­peł­nia­niu do­cho­dów lu­dzi star­szych, bez­ro­bot­nych, osób nie­peł­no­spraw­nych itp. Bu­do­wa­na jest po­li­ty­ka in­te­gra­cji spo­łecz­nej, któ­ra obej­mu­je dzia­ła­nia pu­blicz­ne słu­żą­ce włą­cze­niu spo­łecz­ne­mu osób znaj­du­ją­cych się w sy­tu­acji za­gro­że­nia róż­ny­mi for­ma­mi mar­gi­na­li­za­cji. Roz­wi­ja­na jest po­li­ty­ka spój­no­ści spo­łecz­nej skon­cen­tro­wa­na na wy­rów­ny­wa­niu szans ży­cio­wych oby­wa­te­li po­cho­dzą­cych z róż­nych śro­do­wisk eko­no­micz­no-spo­łecz­nych. Znacz­ną dy­na­mi­ką wy­róż­nia się po­li­ty­ka ro­dzin­na w ob­li­czu pro­ble­mów de­mo­gra­ficz­nych. Pań­stwo two­rzy czy współ­two­rzy ro­sną­cą licz­bę pro­gra­mów, któ­re co­raz moc­niej in­ge­ru­ją w to, co jesz­cze nie­daw­no uzna­wa­ło się za ob­szar oso­bi­stej swo­bo­dy. Przy­kła­dem mogą być choć­by dzia­ła­nia pu­blicz­ne do­ty­czą­ce zwal­cza­nia oty­ło­ści (zwłasz­cza wśród dzie­ci), pod­da­wa­nia się ba­da­niom me­dycz­nym, sto­so­wa­nia okre­ślo­nych diet ży­wie­nio­wych, okre­ślo­nych po­staw wo­bec dzie­ci (np. za­kaz sto­so­wa­nia klap­sów wpro­wa­dzo­ny w Pol­sce w 2010 roku) itp. Ro­śnie licz­ba pro­ble­mów, któ­re jesz­cze do nie­daw­na wy­da­wa­ły się mieć cha­rak­ter in­dy­wi­du­al­ny, tym­cza­sem z róż­nych po­wo­dów sta­ją się one pro­ble­ma­mi zbio­ro­wy­mi. Od tego, jak ra­dzi­my so­bie z nimi jako jed­nost­ki, za­le­ży w znacz­nym stop­niu los zbio­ro­wo­ści. Cie­ka­wym przy­kła­dem na to wy­da­je się pro­blem stre­su. Do nie­daw­na uwa­ża­ło się, że ab­so­lut­nie pry­wat­ną spra­wą przy­sło­wio­we­go Ko­wal­skie­go jest to, jak ra­dzi on so­bie ze stre­sem. Jed­nak­że od pew­ne­go cza­su po­wsta­ją skom­pli­ko­wa­ne re­gu­la­cje pu­blicz­ne w tym za­kre­sie. Eu­ro­pej­scy part­ne­rzy spo­łecz­ni pod­pi­sa­li spe­cjal­ne po­ro­zu­mie­nie, aby mo­bi­li­zo­wać fir­my do pro­wa­dze­nia po­li­ty­ki słu­żą­cej re­du­ko­wa­niu stre­su w miej­scu pra­cy. Oka­za­ło się bo­wiem, że stres przy­sło­wio­we­go Ko­wal­skie­go czy No­wa­ka osła­bia go­spo­dar­kę. Ba­da­nia po­ka­za­ły, że 25 pro­cent zwol­nień le­kar­skich trwa­ją­cych po­wy­żej dwóch ty­go­dni ma źró­dło w stre­sie6. Świa­to­wa Or­ga­ni­za­cja Zdro­wia prze­wi­du­je, że do 2020 roku głów­nym źró­dłem cho­rób będą czyn­ni­ki wy­pły­wa­ją­ce ze stre­su. A więc tu rów­nież mamy przy­kład, że pro­ble­my in­dy­wi­du­al­ne sta­ją się wiel­ki­mi za­gad­nie­nia­mi pu­blicz­ny­mi. Gdy nie uda nam się ogra­ni­czyć pro­ble­mu stre­su w miej­scu pra­cy czy na przy­kład ma­so­wej oty­ło­ści, to mo­że­my być pew­ni, że ich skut­ki będą wi­docz­ne w in­nych sfe­rach, i to nie tyl­ko w ob­rę­bie po­li­ty­ki zdro­wot­nej. Tym­cza­sem zu­peł­nie od­mien­ne re­alia na­po­ty­ka­my, gdy cof­nie­my się o kil­ka czy wię­cej wie­ków w prze­szłość. Nie ist­nia­ło wie­le po­li­tyk. Bar­dzo dłu­go nie było na przy­kład po­li­ty­ki eko­no­micz­nej w dzi­siej­szym ro­zu­mie­niu. Kwe­stia za­spo­ko­je­nia po­trzeb ma­te­rial­nych le­ża­ła bo­wiem w ge­stii każ­de­go czło­wie­ka z osob­na, względ­nie two­rzo­no lo­kal­ne me­cha­ni­zmy słu­żą­ce za­spo­ka­ja­niu po­trzeb (do­ty­czy­ły one p