Ebook Trajan Optimus Princeps. Życie i czasy mobi,epub

odnalezione w Efezie 2b - Wyidealizowane prowincjonalne popiersie Trajana, odnalezione w Aphrodisias 2c - Trajan jako triumfator, statua z Perge 2d - Trajan na krótko przed swoją śmiercią, brązowe popiersie odnalezione w Ankarze 3 - Dedykacja dla Ti. Claudiusa Classicusa, Efez 4 - Scena przedstawiająca ,,palenie ksiąg dłużnych", Rzym 5 - Kolumna Trajana, Rzym 6a - Kolumna Trajana: bitwa pod Tapae 6b - Kolumna Trajana: most Apollodorosa wzniesiony na wysokości Drobety 7 - Zrekonstruowane Tropaeum Traiani, Adamklissi 8a - Tropaeum Traiani: Trajan wraz z żołnierzami auxilia 8b - Tropaeum Traiani: wojownik dacki uzbrojony w falx 9a - Port zbudowany na polecenie Trajana w Civitavecchia 9b - Łuk dedykowany Trajanowi wzniesiony w Anconie 10a - Głowa kariatydy przedstawiającej dackiego pileatus, pochodzącej z Kolumny Trajana 10b - Głowa kariatydy przedstawiającej dackiego comatus, pochodzącej z Kolumny Trajana 11a - Trajan podczas bitwy, ,,Wielki Fryz Trajana", Rzym 11b - ,,Rynki Trajana", Rzym 12a - Kamień milowy z via Nova, obecnie w Aqaba Museum 12b - Ulica ozdobiona kolumnadą, Petra 13a - Trajan w Partii, fryz wykonany z kości słoniowej odnaleziony w Efezie 13b - Trajan w Partii, fryz wykonany z kości słoniowej odnaleziony w Efezie 14a - Łuk z Beneventum 14b - Triumf dacki wyobrażony na łuku z Beneventum 15a - Trajan na północnych rubieżach imperium, łuk z Beneventum 15b - Trajan i północni barbarzyńcy, łuk z Beneventum 16a - Trajan i nowe prowincje, łuk z Beneventum 16b - Trajan i armia, łuk z Beneventum SPIS PLANSZ Pl. 1 - Imperium rzymskie w okresie panowania Trajana Pl. 2 - Wojny dackie Pl. 3 - Ostia Pl. 4 - Zrekonstruowany plan Thermae Traiani (Łaźni Trajana) Pl. 5 - Zrekonstruowany plan Forum Traiani (Forum Trajana) Pl. 6 - ,,Rynki Trajana" Pl. 7 - Prowincja Dacja Pl. 8 - Sarmizegethusa Ulpia Pl. 9 - Prowincja Arabia Pl. 10 - Bostra Pl. 11 - Kampania partyjska ROZDZIAŁ I TWORZENIE SIĘ NOWEJ ARYSTOKRACJI Trzeciowieczny historyk rzymski Cassius Dio, sam legitymujący się prowincjonalnym pochodzeniem, miał niewiele szacunku do filogenezy cesarza Trajana, pisząc ze słabo ukrywaną pogardą, że był on ,,Iberem, a przy tym ani Italikiem, ani Italiotą". W rzeczywistości jedno ze źródeł wywodziło ojcowski ród Trajana, gens Ulpia, z Tuder (współczesne Todi), położonego na północnych rubieżach antycznej Umbrii. Jest to miejsce, gdzie jego obecność została potwierdzona w sposób niezależny1. Co więcej, stosowana przez późniejszego cesarza oficjalna nomenklatura ,,Marcus Ulpius Traianus" może być wykorzystana do poparcia takiego twierdzenia: o ile praenomen, czyli imię ,,Marcus" stało się już dostatecznie powszechne w świecie rzymskim, o tyle pozostałe człony wydają się być typowe dla tego regionu. Na przykład gentilicum ,,Ulpius" było związane z łacińskim lupus (wilk) i prawdopodobnie zostało przejęte z oskijsko-umbryjskiej grupy języków italskich. Podobnie było w przypadku cognomen, ,,Traianus", który miał wyróżniać rodzinę spośród innych przedstawicieli rodu Ulpii, noszących te same praenomen i nomen. Ród ten należał do grupy, w której sufiks -anus został utworzony na drodze derywacji z innego gentilicum - w tym przypadku ,,Traius". Przypuszcza się, że mógł zostać wprowadzony do rodziny, gdy dziadek Trajana ożenił się z członkinią tego rodu. Do tej pory, podobnie jak ,,Ulpius", nazwisko to nie było specjalnie rozpowszechnione, występując z pewną częstotliwością na północy Italii, szczególnie w Tuder i okolicach municypium w Amerii, prawdopodobnym origo matki Trajana, co wzmacnia domniemanie o pochodzeniu rodziny z tego regionu2. Nawet jeśli italska genealogia gens Ulpia wydaje się pewna, to rodzina w dotychczasowych dziejach Rzymu nie była uważana za szczególnie wybitną, czy nawet poważaną. Jego homonimiczny ojciec (występujący w treści niniejszej książki jako ,,Traianus", w odróżnieniu od ,,Trajana" - syna) był najwyraźniej pierwszą osobą tej krwi, która osiągnęła godność konsularną, i to raczej dzięki patronatowi udzielonemu przez cesarza, niż poprzez wolny głos senatu3. Bez względu na pochodzenie, w momencie narodzin Trajana jego rodzina mieszkała w Italice (Santiponce) w południowej Hiszpanii - kilka mil na wschód od współczesnej Sewilli. Miasto, położone na prawym brzegu rzeki Baetis, sąsiadujące z emporium Turdetanów, zostało założone w 206 r. przed Chr. przez P. Corneliusa Scipiona, po tym, jak pokonał Kartagińczyków w bitwie pod Ilipą (Alcalá del Rio). Wydaje się naturalne, że pierwsi koloniści, stanowiący swoistą mieszankę rannych i chorych żołnierzy rzymskich oraz ich italskich sprzymierzeńców, nazwali ją na cześć swojej ojczyzny. Ponadto było przesądzone, że osada zacznie dobrze prosperować. W tym czasie armie rzymskie były bowiem złożone z mężczyzn, którzy byli przede