Ebook Wardęga mobi,epub

wieś z izo­la­cji. ,,No tak. Tyl­ko że za­ra­zem znisz­czył tę chłop­ską izbę jako naj­waż­niej­sza in­sty­tu­cję chłop­skiej kul­tu­ry. Czym była chłop­ska izba, ten tyl­ko może po­wie­dzieć, kto choć­by w dzie­ciń­stwie wy­słu­chi­wał zbie­ra­ją­cych się, zwłasz­cza zimą, ko­biet i męż­czyzn na są­siedz­kie po­sia­dy, na dar­cie pie­rza, łu­ska­nie fa­so­li. [...] Te­le­wi­zor ode­słał wszyst­kich do ich wła­snych do­mów, uza­leż­nił od dys­po­zy­tor­ni jed­nej zu­ni­fi­ko­wa­nej wy­obraź­ni. [...] Za­wsty­dził su­ro­wą kul­tu­rę chło­pów swo­im blich­trem, swo­ją py­chą, tan­det­ną wi­zją świa­ta i pre­ten­sjo­nal­ną no­wo­mo­wą". ZA­BO­REK My­śliw­ski przez wie­le lat zaj­mo­wał się wsią i pro­ble­ma­mi wsi. Zna je do­brze i od pod­szew­ki. Ra­czej się nie myli. Ale - czy tak, jak pi­sze, jest wszę­dzie? A ów ar­che­ty­picz­ny ry­tu­ał, ba! rzekł­bym - ob­rzęd - po­wro­tu krów we wsi Bu­bel Sta­ry koło Ja­no­wa? Cho­ciaż... może to, co zo­ba­czy­łem i jak to od­czu­łem, to tyl­ko po­wierz­chow­ne wra­że­nie mia­sto­we­go in­te­li­gen­ta, es­te­ty, któ­ry tę­sk­ni za praw­dzi­wą, chłop­ską kul­tu­rą i oby­cza­jo­wo­ścią wsi, tą kwin­te­sen­cją pol­sko­ści jesz­cze nie­zmie­nio­ną w ,,uto­wa­ro­wio­ną" kul­tu­rę lu­do­wą? Jak wy­glą­da to ,,uto­wa­ro­wie­nie", prze­ko­na­łem się ry­chło, gdy kil­ka­dzie­siąt mi­nut po opusz­cze­niu wsi Bu­bel Sta­ry zna­la­złem się w po­ło­żo­nym na po­łu­dnie od Ja­no­wa Za­bor­ku. ,,Za­bo­rek to miej­sce z du­szą, esen­cja nad­bu­żań­skie­go Pod­la­sia, pen­sjo­nat z kli­ma­tem sta­ro­świec­kie­go za­ścian­ka. Po­ło­żo­ny na ubo­czu, w ko­tli­nie nad ma­low­ni­czym za­le­wem, o każ­dej po­rze roku daje swo­im go­ściom po­czu­cie spo­ko­ju, przy­wo­łu­je wspo­mnie­nia, za­chwy­ca uro­dą ota­cza­ją­ce­go go pej­za­żu i uro­kiem przy­tul­nych, sty­lo­wych wnętrz. Za­bo­rek to kom­pleks sta­rej drew­nia­nej ar­chi­tek­tu­ry, od­no­wio­nej i przy­sto­so­wa­nej do ho­te­lo­wych po­trzeb. Oto­czo­ne la­sem i ła­na­mi zbóż - bie­lo­ny dwo­rek, sta­ra ple­ba­nia, wia­trak, gon­tem kry­ty za­ścia­nek. Ple­ne­ro­wa ar­chi­tek­tu­ra umoż­li­wia or­ga­ni­za­cję ka­me­ral­nych i du­żych spo­tkań to­wa­rzy­skich na świe­żym po­wie­trzu przy akom­pa­nia­men­cie lu­do­wej ka­pe­li. W Za­bor­ku kar­mią po pod­la­sku i sta­ro­pol­sku: pie­ro­gi z so­cze­wi­cą i ka­szą gry­cza­ną, pyzy ze sło­nin­ką, pa­ro­wań­ce i krup­nik z <>, a na ogni­sku ba­ran i dzik pie­czo­ny w chle­bie, do tego na prze­ką­skę sma­lec z zio­ła­mi i ce­bul­ką i wy­bie­ra­ne pal­ca­mi z ka­mion­ko­we­go garn­ka, pach­ną­ce ko­prem ki­szo­ne ogór­ki". To wszyst­ko wy­czy­ta­łem w ofer­cie, jaką kie­ru­ją do po­ten­cjal­nych klien­tów wła­ści­cie­le pięć­dzie­się­cio­hek­ta­ro­wej po­sia­dło­ści, pp. Lu­cy­na i Ar­ka­diusz Oko­nio­wie. To wszyst­ko praw­da, Za­bo­rek to wię­cej niż pen­sjo­nat - to go­ścin­ny, życz­li­wy dom dla wszyst­kich, któ­rzy go od­wie­dza­ją. Wje­cha­łem na te­ren tej po­sia­dło­ści mimo strze­gą­cej go bra­my z wy­raź­nie wi­docz­ną ta­bli­cą, któ­ra mia­ła od­stra­szać nie­pro­szo­nych go­ści, że to nie jest obiekt do zwie­dza­nia. Go­spo­darz oka­zał się uprzej­my. Obej­rzeć swo­ją dzie­dzi­nę po­zwo­lił. I - nie da się ukryć - to, co zo­ba­czy­łem, po­wa­li­ło nas do­kład­nie. Ba, w Za­bor­ku, tak jak i w Sta­rym Bu­blu, też mi się po­do­ba­ło. Na­wet bar­dzo. Obiek­tyw­nie. Su­biek­tyw­nie bo­wiem rzecz cał­ko­wi­cie nie na każ­dy port­fel, jako że doba w Za­bor­ku kosz­tu­je nie­ma­ło. Jest to miej­sce dla lu­dzi, któ­rzy chcą ,,mieć sa­tys­fak­cję z wy­da­nych pie­nię­dzy". To cel­ne okre­śle­nie usły­sza­łem z ust go­spo­dy­ni, u któ­rej za­trzy­ma­li­śmy się w Ja­no­wie Pod­la­skim, peł­nej wdzię­ku pani Cze­sła­wy, cy­tu­ją­cej jed­ne­go ze swo­ich klien­tów, dla któ­re­go po­ko­je, któ­re ona wy­naj­mu­je, były zbyt skrom­ne. W Go­nią­dzu nad Bie­brzą jest Bar­tlo­wi­zna. Jej ogrom­na sala ja­dal­na urzą­dzo­na jest w sty­lu ogól­no­lu­do­wym, tro­chę w niej ech szla­chet­czy­zny, tro­chę sprze­daż­nej ,,kul­tu­ry lu­do­wej" z ele­men­ta­mi ma­ło­mia­stecz­ko­we­go folk­lo­ru ży­dow­skie­go. Wi­szą u po­wa­ły koła od wozu, rzeź­bio­ne anio­ły trzy­ma­ją kan­de­la­bry. Ka­pe­la ży­dow