Ebook Wpływ potęgi morskiej na historię 1660-1783 tom II mobi,epub

próbowali osiągnąć ten cel przez wysłanie generała Burgoyne z terytorium Kanady, aby przebił się przez Jezioro Chaplain na rzekę Hudson. W tym samym czasie Sir Henry Clinton przesunął się z Nowego Jorku na północ wraz z trzema tysiącami żołnierzy i dotarł do West Point, skąd okrętami wysłał część swych sił w górę rzeki czterdzieści mil od Albany. Tutaj oficer dowodzący tym oddziałem dowiedział się, że Burgoyne skapitulował pod Saratogą i zmuszony był zawrócić; lecz co zrobił stojąc na czele oddziału wydzielonego z korpusu liczącego jedynie trzy tysiące ludzi równocześnie pokazuje, czego mógłby dokonać, gdyby system ten był lepiej rozwinięty. W trakcie opisanych działań głównodowodzący brytyjskimi siłami na obszarze Ameryki wykorzystał potęgę morską swego narodu do przerzucenia swej armii - czternastu tysięcy żołnierzy - z Nowego Jorku do Zatoki Chesapeake, tak aby zająć znajdującą się na tyłach wojsk kolonistów Filadelfię. Ten ekscentryczny manewr okazał się skuteczny i dzięki niemu osiągnięto zamierzony cel. Był on jednak zdeterminowany uwarunkowaniami politycznymi - miasto owo stanowiło bowiem siedzibę Kongresu - a nie względami wojskowymi, patrząc pod tym kątem pozostawał on w sprzeczności z właściwą polityką wojskową. Dlatego też wkrótce zdobycz ta została utracona, lecz okupiono ją tym bardziej drogo, gdyż w wyniku tej dywersji sił brytyjskich, pozostałe korpusy zostały rozmieszczone w ten sposób, że nie miały możliwości udzielenia sobie wzajemnego wsparcia, a kontrola linii wodnej rzeki Hudson została zaniechana. Podczas gdy Burgoyne, który prócz oddziałów pomocniczych miał pod swymi rozkazami siedem tysięcy regularnych żołnierzy posuwał się w górę rzeki w kierunku jej źródeł, kolejne czternaście tysięcy angielskich żołnierzy zostało wypartych z jej ujścia do Zatoki Chesapeake. Osiem tysięcy żołnierzy brytyjskich pozostałych w Nowym Jorku bądź w jego pobliżu znalazło się w szachu, gdyż ich ruchy skutecznie blokowała obecność amerykańskiej armii stacjonującej w New Jersey. Ten katastrofalny w skutkach krok został podjęty w sierpniu; w październiku odcięty i osaczony Burgoyne skapitulował. W maju następnego roku Anglicy ewakuowali Filadelfię, a po bolesnym i niebezpiecznym marszu przez New Jersey, ścigani przez armię Waszyngtona, powrócili do Nowego Jorku. Skoncentrowanie angielskiej floty na wodach Chesapeake w połączeniu z wpłynięciem na Potomak angielskich fregat w 1814 r. ukazuje kolejny słaby punkt w łańcuchu kolonii amerykańskich; lecz nie był on, jak w przypadku rzeki Hudson czy Jeziora Champlain, linią, której oba końce znajdowały się całkowicie w posiadaniu wroga - z jednej strony w Kanadzie, a z drugiej na morzu. Jeśli chodzi ogólnie o morską sztukę wojenną nie trzeba wyolbrzymiać faktów mówiąc, że koloniści nie mogli uzyskać przewagi nad flotą Wielkiej Brytanii i w konsekwencji zostali zmuszeni do opuszczenia morza, uciekając się wyłącznie do żeglugi uprawianej głównie przez korsarzy, która jednak przyniosła wiele szkód angielskiemu handlowi. Angielski marynista szacuje, że do końca 1778 r. amerykańscy korsarze zajęli niemal tysiąc statków handlowych wycenionych na około 2 000 000 ?, twierdzi jednak, że amerykańskie straty były znacznie poważniejsze. I też powinny były być; ponieważ angielskie krążowniki miały zarówno lepsze wsparcie, a indywidualnie także były silniejsze, podczas gdy w przypadku Ameryki rozszerzenie jej wpływów handlowych było wynikiem mądrych decyzji krajowych polityków. Kiedy wybuchła wojna, handel amerykański był równie potężny co angielski w początkach stulecia. Ciekawą informację na temat wielkości ówczesnej populacji żeglarzy w Ameryce Północnej można uzyskać z oświadczenia, jakie w parlamencie złożył Pierwszy Lord Admiralicji twierdząc, że ,,marynarka straciła osiemnaście tysięcy marynarzy zatrudnionych w ostatniej wojnie przez fakt utraty Ameryki"7 - nie była to jednak żadna istotna strata dla potęgi morskiej. Przebieg działań wojennych na morzu, w wyniku którego Anglicy zajęli statki stron neutralnych biorących udział w handlu amerykańskim przyczynił się do wysuwania przez nie pretensji. Jednak taka prowokacja niekoniecznie musiała wzbudzić wrogość oraz nadzieje Francji. Dzień zapłaty i zemsty, cel polityki Choiseula, wydawał się bliski. W Paryżu omawiano, jaką taktykę należy przyjąć i jakie korzyści czerpać można z rewolty trzynastu kolonii. Zdecydowano, że należy udzielić im wsparcia, do czego wyznaczono Francuza o nazwisku Beaumarchais, dając mu do dyspozycji odpowiednią sumę pieniężną, aby założył Dom Handlowy, który zaopatrywałby kolonistów w zapasy potrzebne do prowadzenia wojny. Francja przeznaczyła na ten cel milion franków, do czego Hiszpania dodała takąż samą sumę, a