James Clavell - brytyjski jeniec wojenny w Singapurze i Jawie. Za trzecią powieść swojej sagi azjatyckiej otrzymał rekordową sumę 5 milionów dolarów. Znienawidzony przez
Marlona Brando, który adoptował jego córkę. W popkulturze znany najbardziej z powieści o angielskim kapitanie okrętu, którego statek rozbija się w feudalnej Japonii. Poznajcie Państwo twórcę
Shoguna – Jamesa Clavella.
James Clavell życiorys
Charles Edmund Dumaresq Clavell urodził się 10 października 1921 roku w Sydney w Nowej Południowej Walii. Był synem komandora Richarda Charlesa Clavella, oficera Royal Navy, czyli Królewskiej Marynarki Wojennej.
James Clavell uczył się w angielskim Portsmouth, a po ukończeniu szkoły średniej wrócił do Australii. Podczas II wojny światowej walczył w brytyjskiej Artylerii Królewskiej. W 1941 roku został wysłany do Singapuru. Statek, na którym przyszły pisarz płynął, został zatopiony, a ocalałych holenderska łódź zabrała do Indii.
James Clavell więźniem Japończyków
W 1942 roku
Clavell trafił do obozu jenieckiego na azjatyckiej wyspie Jawa. Po jakimś czasie przeniesiono go do ciężkiego więzienia Changi w Singapurze. Przeżywał w nim jeden na piętnastu więźniów. Jeńcy dostawali do jedzenia ćwierć funta ryżu dziennie, jedno jajko na tydzień i czasami warzywa.
Clavell przyznał, że gdyby nie bomby atomowe zrzucone na Nagasaki i Hiroszimę, nie przeżyłby wojny. Te wszystkie przykre doświadczenia wykorzystał później w powieściach. O swoim jenieckim losie powiedział: „Changi stał się moim uniwersytetem zamiast więzieniem. Wśród więźniów byli eksperci we wszystkich dziedzinach życia. Studiowałem i wchłaniałem wszystko, co mogłem, od fizyki do fałszerstwa, ale przede wszystkim uczyłem się sztuki przetrwania, najważniejszej ze wszystkich.” Po wojnie przez 15 lat
Clavell na jej temat milczał. Nie rozmawiał o tym nawet z żoną. Dziś psychiatrzy zapewne zdiagnozowaliby u niego stres pourazowy.
Powojenna kariera Clavella
Kapitan, bo do takiego stopnia awansował nasz wojenny bohater, po wypadku motocyklowym musiał przerwać wojskową karierę. Na uniwersytecie w Birmingham, gdzie rozpoczął studia, poznał późniejszą żonę, aktorkę April Stride. Dzięki niej zatrudnił się w branży filmowej, m.in. pisał scenariusze.
James Clavell książki zaczął pisać w latach 60. ubiegłego wieku. Pierwszą powieścią, jaką wydał, był
Król szczurów (1962 r.), w której opisał historię swojego pobytu w Changi. Książka dobrze się sprzedała, a trzy lata po jej publikacji na podstawie Króla szczurów powstał film. Po czterech latach
Clavell wydał drugą w chronologii część sagi azjatyckiej, Tai-Pan. Na część pierwszą, sławetnego Shoguna, fani musieli czekać aż do 1975 roku. Opowieść o Angliku, który został samurajem w Japonii, przyniosła pisarzowi ogromną sławę i pieniądze. Szczególnie po tym, jak na podstawie Shoguna nakręcono serial z doskonałym Richardem Chamberlainem w roli głównej. Widzowie pokochali świat azjatyckich wojowników. Czwartą powieść Jamesa Clavella, Noble House (również czwarta część sagi) też zekranizowano. W głównej roli w miniserialu zagrał Pierce Brosnan.
Trzecia część sagi Gai-jin została wydana w 1993 roku, a piątą i ostatnią
Clavell opublikował w 1986 roku. W czasie między pisaniem tych książek autor poczytnych powieści pracował jako reżyser i scenarzysta. Napisał m.in. scenariusz do horroru Mucha (1958 r.), był współscenarzystą filmu wojennego Wielka ucieczka (1963 r.) czy Szatańskiego wirusa (1965 r.).
James Clavell zmarł 7 września 1994 roku z powodu udaru mózgu.
